گفت‌وگو| تحلیل جعفر قادری از چالش‌های صنعتی‌شدن استان فارس
عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز گفت: برای اینکه صنعت استان فارس از گردونه رقابت با صنایع بقیه استانها عقب نماند نیاز است که زیرساخت‌های ریلی و جاده‌ای استان تکمیل شود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، استان فارس چون اقتصادش بر پایه کشاورزی بوده مانند استان‌های همجوار خود مثل کرمان، یزد، اصفهان و غیره نتوانسته شکل صنعتی به خود بگیرد و از گردونه صنعتی شدن عقب مانده است. اما با بروز خشکسالی و کمبود آب بدنه بخش کشاورزی این استان آسیب زیادی دیده و اشتغال بخش کشاورزی به خطر افتاده است بنابراین این استان برای رونق و توسعه اقتصاد باید روند صنعتی شدن را با شتاب بیشتری دنبال کند.
در گفت‌گویی با جعفر قادری، عضو هیئت علمی بخش اقتصاد دانشگاه شیراز، در مورد چالش‌های صنعتی‌شدن استان فارس و راهکارهای پیش‌رو به بحث و تبادل نظر نشستیم که در ادامه آورده می‌شود.
تسنیم: مهم‌ترین موضوعی که در بحث صنعتی شدن استان فارس باید مد نظر باشد چیست؟
برای اینکه صنعت استان از گردونه رقابت با صنایع بقیه استانها عقب نماند نیاز است که زیرساخت‌های ریلی و جاده‌ای استان تکمیل شود. در حال حاضر به غیر از خط آهن شیراز _ اصفهان بقیه خطوط ریلی استان ساخته نشده است البته خط آهن اقلید_ یزد آماده ریل‌گذاری که اگر تکمیل شود یک مقدار ارتباط ما با استان‌های صنعتی مثل یزد و کرمان سرعت بیشتری می‌گیرد.
اما نیاز است که خطوط دیگری که ارتباط ما را با بنادر برقرار می‌کند مثل خط آهن شیراز _ بوشهر، شیراز _ بندر عباس، شیراز _ اهواز، شیراز _ گل‌گهر نیز ساخته شود تا صنعت استان امکان دسترسی به زیرساخت‌های ریلی و حمل و نقل کشور را داشته باشد و از این طریق هزینه حمل مواد اولیه و کالاهای تولید کاهش یابد و صنایع استان بتوانند با بقیه استانها رقابت کند.
تسنیم: دانشگاه‌های استان فارس در روند صنعتی‌شدن استان چه نقشی می‌توانند ایفا کنند؟
هنوز در بعضی از رشته‌های صنعتی نیاز است که دانشگاه‌هایمان ورود جدی‌تری داشته باشند تا بتوانند نیروی انسانی تخصصی‌تری را تربیت کنند که پاسخگوی نیاز استان در بخش‌ها طراحی صنعتی، بخش‌های مرتبط با صنعت نفت، گاز و پتروشیمی، تولید تجهیزات بیمارستانی، صنایع غذایی و الکترونیک باشد.
تسنیم: در روند توسعه بخش صنعت فارس، صنایع موجود استان چه مسیری باید طی کنند؟
فعالان صنعتی استان باید از همین زیرساخت‌های موجود در جهت توسعه سرمایه‌گذاری صنعتی در استان استفاده کنند. صنایع بزرگ استان باید در خودشان و در حوزه‌های مرتبط با کارشان ظرفیت‌های مالی بورس، سیستم بانکی و سرمایه‌گذاران خرد را به کار بگیرند و اینکه در این شرایط انتظار ورود سرمایه‌گذاران جدید در این حوزه‌ها داشته باشیم شاید تصور و ذهنیت درستی نباشد ولی مجموعه‌های صنعتی مانند دایتی، رامک، ارژن و غیره باید واحدهایشان را وارد بورس کنند و از این طریق منابع جذب کنند تا بتوانند حوزه‌های کاری مرتبط با خودشان را توسعه دهند.
متاسفانه بخش‌های صنعتی ما در این زمینه فعال عمل نکردند و واحدهای ما به صورت انفرادی یا خانوادگی اداره می‌شوند بنابراین باید تفکیکی بین سرمایه‌گذار و مدیریت قائل شویم و واحدهای بزرگ صنعتی ما برای جذب سرمایه از بورس و از سیستم بانکی تلاش و فعالیت بیشتری داشته باشند تا بتوانند حوزه‌های کاری خود را توسعه دهند.
تسنیم: با توجه به موقعیت استراتژیک استان فارس که کریدور جنوب کشور محسوب می‌شود صنایع فارس از این ظرفیت به چه شکل باید بهره ببرند؟
در زمینه ورود به بازار بین‌المللی باید در استان تلاش بیشتری انجام شود، ما باید از ظرفیت بنادر صادراتی همجوارمان مثل بوشهر، عسلویه و بندرعباس بیشتر استفاده کنیم و وارد بازارهای منطقه‌ای شویم تا بتوانیم در یک مقیاس بزرگتری تولیدات خود را عرضه کنیم بنابراین صنایع استان در زمینه بازاریابی در بازارهای منطقه باید تلاش بیشتری داشته باشند.
تسنیم: ارتباط دانشگاه و صنایع چه تاثیری در رشد صنایع دارد؟
در مجموعه‌های صنعتی باید همکاری‌ها و ارتباطاتی با دانشگاه انجام شود. ما در خیلی از رشته‌ها نیروی انسانی متخصص داریم ولی چون واحدهای صنعتی چندان ارتباطی با دانشگاه ندارند از ظرفیت آنها بهره گرفته نمی‌شود. در استان فارس دانشگاه و صنعت از ظرفیت یکدیگر استفاده نمی‌کنند بنابراین نیاز است که مجموعه سیاست‌گذاران استان برای برقراری ارتباط بین دانشگاه و صنعت تلاش کنند تلاش کنند زیرا اگر دانشگاه دانش و تخصص‌هایی عرضه کند مرتبط با نیازهای جامعه باشد انگیره برای دانشجویان برای تحصیل، کسب تخصص و مهارت در رشته تحصیلی و بروز استعدادها و توانمند‌هایشان بیشتر می‌شود.
اگر نیاز واحدهای صنعتی توسط مجموعه متخصصان دانشگاه‌ها و مجموعه صنعتی داخل استان تامین شود همین موضوع کمک می‌کند که صنعت استان رشد بیشتری داشته باشد الان در خیلی از حوزه‌ها و بعضی از تخصص‌ها هنوز به استفاده از ظرفیت استان‌های دیگر نیاز داریم یا در برخی از حوزه‌ها که ما به صورت سنتی ورود کردیم در حال از دست دادن مزیت نسبی خود هستیم مخصوصا در بحث الکترونیک، صنایع مرتبط با نفت، گاز و پتروشیمی و صنایع غذایی باید کارهای بهتری انجام شود.
تسنیم: به نظر شما برگزاری نمایشگاه‌های صنعتی تاثیری در روند توسعه صنعت فارس دارد؟
باید نمایشگاه‌های مرتبط با بخش صنعت در استان فارس بیشتر برگزار شود البته نمایشگاه‌هایی در سال برگزار می‌شود ولی متاسفانه مورد استقبال مسئولان قرار نمی‌گیرد. مسئولان باید وقت بگذارند و از طریق این نمایشگاه‌ها ارتباط خود را با صنعتگران و فعلان صنعتی بیشتر بکنند تا این ارتباط و تماس منجر به رفع مسائل و مشکلات واحدهای صنعتی شود و دید مناسب و کافی برای توسعه سرمایه‌گذاری در این بخش به مسئولان بدهد و زمینه را برای بسط و بزرگ‌تر شدن حوزه کار صنعتی در استان فراهم کنند.
تسنیم: استان فارس با مشکل خشکسالی و کمبود آب روبه‌رو است به نظر شما چه نوع صنایعی باید در استان فعال شود که در زمینه تامین آب با مشکل روبه‌رو نباشد؟
معمولا صنایع آب‌بر مثل صنایع پتروشیمی نیاز به آب دارند، تعداد قابل توجهی واحد پتروشیمی در استان تعریف شده که بسته به نوع فعالیت، بعضی از آنها نیاز به آب بیشتری دارند. اگر فاضلاب شهرها پاسخگو باشد می‌توان از فاضلاب شهرها برای فعالیت‌های صنعتی استفاده کرد مانند طرحی که برای پالایشگاه دوم شیراز یا برخی از پتروشیمی‌ها مثل پتروشیمی خط اتلین مرکز ریخته شده است بنابراین تصفیه فاضلاب شهرها ظرفیت خوبی برای تامین آب صنایع است.
در زمینه تامین آب از دریا خصوصا در شهرستان‌های جنوبی فارس مشکلی نداریم الان طرح‌هایی در این زمینه تعریف شده برای مثال طرح انتقال آب از دریا برای شهرستان‌های جنوبی فارس، البته مقیاس و حجم آن خیلی کم است 500 میلیون مترمکعب در سال مقیاس اقتصادی نیست و باید حجم آن بیشتر شود تا برای سرمایه‌گذار انتقال آب از دریا مقرون به صرفه شود.
از ظرفیت شهرستان‌های جنوبی برای استقرار صنایعی که نسبت به حمل و نقل، آب و انرژی حساس هستند باید بهره گرفت زیرا این سه امکان در جنوب هست.
گذشته از صنایع پتروشیمی که آب‌بر هستند صنایع مرتبط با بخش کشاورزی، صنایع الکترونیک، صنایع مرتبط با تجهیزات بیمارستانی صنایع آب‌بری نیستند که ما در زمینه توسعه آنها مشکل آب داشته باشیم.
اگر واحدهای صنعتی درست مکان‌یابی شوند مشکل خاصی برای تامین آب نخواهند داشت. صنایع آب‌بر در مکان‌یابی حتما باید در بخش‌هایی مستقر شوند که با محدودیت آب مواجه نیست یا بعضی از صنایع اقتضا می‌کند که در محل ماده اولیه مستقر شود مثل صنایع معدنی که باید در قسمت‌های شمالی و شرقی استان مستقر شود و صنایع معدنی به آب چندانی نیاز ندارند بنابراین توسعه صنایع مرتبط با بخش معدن خیلی نیازمند آب نیست و آن بخشی از صنایع معدنی که نیاز به آب دارد چون امکان انتقال معادن وجود ندارد باید به شکلی آب مورد نیاز آنها تامین شود همان کاری که در یزد و کرمان انجام می‌شود.
تسنیم: برای توسعه صنایع مرتبط با گاز، نفت و پتروشیمی چه اقداماتی در استان فارس ضروری است؟
باید زیرساخت‌های این حوزه‌ها در استان فارس فراهم شود مثلا در بخش نفت، گاز و پتروشیمی مصوبه‌ای در مورد ایجاد منطقه ویژه فناوری‌های مرتبط با گاز داریم که اگر احیا شود با کمک متخصصان می‌توان به توسعه این بخش کمک کرد.
انتهای پیام/ش
