یادداشت تسنیم| بحران اقتصادی ترکیه و ماجرای توافق آلبایراک با شرکت مک کنزی

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، ترکیه هم در داخل و هم در خارج روزهای بحرانی به ویژه در حوزه اقتصادی می‌گذارند. البته قطار سیاست خارجی این کشور به میزان قابل توجهی روی ریل قرار گرفته است. همکاری با ایران، روسیه، چین و اروپا از نشانه‌های این مسئله است، نواقصی هم در این حوزه دارد اما روند مثبتی را طی می‌کند و تا حدود زیادی از باتلاق استراتژیک احمد داوود اوغلو خارج شده است.

اما در حوزه اقتصادی این روند مثبت وجود ندارد. از نظر آمریکا پاشنه آشیل ترکیه، اقتصاد است و تلاش می‌کند حزب عدالت و توسعه را از این طریق تحت فشار قرار داد. دولتمردان آمریکا پروژه به زانو درآوردن ترکیه از طریق بحران اقتصادی را با شدت هر چه تمام‌تر دنبال می‌کنند.

حزب حاکم عدالت و توسعه در سردرگمی قرار گرفته است. مدیریت اقتصادی ترکیه در آستانه فروپاشی قرار گرفته است. این فروپاشی شامل دولت حزب عدالت و توسعه هم می‌شود. سخنرانی اخیر رجب طیب اردوغان برای اعضای حزب عدالت و توسعه در «قزلچه‌حمام» نمود این ادعاست.

اردوغان در سخنرانی خود به فاصله کمی دو ادعای متناقض با یکدیگر مطرح کرد. ابتدا اعلام کرد که بحران اقتصادی را می‌توان به فرصت تبدیل کرد. چند دقیقه بعد اظهار داشت که ترکیه مورد حمله اقتصادی قرار گرفته که حاصل خرابکاری داخلی و خارجی است. به عباریت دیگر هم بحران وجود دارد و هم بحران وجود ندارد!

وضعیت کنونی اقتصاد ترکیه هنوز سرآغاز بحران اقتصادی بزرگ در این کشور است. تورم روز به روز در حال افزایش است. تأثیر سیاست پولی دولت ترکیه در کنترل بازار در حال کاهش است. روند اخراج کارگران از کارخانه‌ها آغاز شده است. ترکیه با رکود اقتصادی به همراه تورم مواجه است. صحبت از فروپاشی اقتصاد ترکیه پس از ماه نوامبر می‌شود.

برات آلبایراک داماد اردوغان و وزیر خزانه و امور مالی ترکیه برای حل مشکلات اقتصادی ترکیه به نیویورک سفر کرده بود و در بازگشت از آمریکا به مردم ترکیه مژده داد که با شرکت مک‌کنزی به توافق رسیده است و قرار است برای حل مشکلات و توسعه اقتصادی ترکیه، مرکزی با حضور نمایندگان 16 وزارتخانه ترکیه و شرکت آمریکایی مک‌کنزی تأسیس شود.

رسانه‌های دولت ترکیه از پیروزی بزرگ آلبایراک خبر می‌دادند. اما ترکیه با مسئله بسیار خطرناکی رو به رو بود، چرا که بسیاری از شرکت‌های مشاور اقتصادی از جمله مک‌کنزی یا از طرف سازمان سیا تأسیس شده‌اند و یا وابسته به این سازمان هستند و بدین ترتیب با اجرای این توافق‌نامه اسرار زیادی از وزاتخانه‌های ترکیه به سازمان سیا منتقل می‌شد.

بسیاری از سیاستمداران و اقتصاددانانی که مخالف توافق با شرکت مک‌کنزی بودند به جهالت و حتی خیانت متهم شدند.

آن دسته از رسانه‌های وابسته به دولت ترکیه که تصور می‌کردند که آلبایراک با هماهنگی اردوغان این توافق را امضا کرده است، شدیدترین حملات را به مخالفان این توافق‌نامه انجام می‌داند.

در حالی که آمریکا در پشت پرده بحران اقتصادی ترکیه قرار دارد، توافق با یک شرکت آمریکایی وابسته به سازمان سیا برای حل این بحران، غیرقابل‌قبول بود. به همین دلیل تنش در داخل حزب عدالت و توسعه بر سر این توافق شدت گرفت.

اما اردوغان حجت را برای همه تمام کرد و به صراحت اعلام کرد: به وزیران کابینه دولت گفته‌ام که از آمریکایی‌ها به هیچ عنوان مشاوره نگیرید. ما نیازی به آن‌ها نداریم و خودمان می‌توانیم مشکلاتمان را حل‌وفصل کنیم. تا زمانی که جان در بدن داشته باشم اجازه نخواهم داد که ترکیه را تحت کنترل نهادهای بین‌المللی قرار دهند.

اردوغان ترکیه را از ارتکاب اشتباه بزرگی نجات داد اما اتهام جهالت و خیانت به کسانی که معترض به اقدام برات آلبایراک در توافق با شرکت مک‌کینزی بودند، از بین نرفت.

ترکیه در روزهای بسیار حساسی به سر می‌برد و برای هر قدمی که برمی‌دارد بایستی چهل بار بررسی کند و تصمیمات منطقی و عقلانی بگیرد. در طول تاریخ هیچ کشوری با تسلیم کردن خود به دشمن به پیروزی نرسیده و اعتماد به مؤسسات اعتباری بین‌المللی که همگی تحت کنترل آمریکا قرار دارند نمی‌تواند تضمینی برای حل بحران اقتصادی ترکیه باشد.

نویسنده: حمید قدسی آذر

انتهای پیام/