به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از روزنامه لبنانی الاخبار، باز گشایی گذرگاه مرزی نصیب بین اردن و سوریه و گذرگاه القنیطره در جولان اشغالی و نتایج سفر ابراهیم جعفری وزیر خارجه عراق به دمشق و اعلام نزدیک بودن افتتاح گذرگاههای این کشور با عراق خبرهای خوشی بود که مردم سوریه در یک روز دریافت کردند.
تمامی اینها اقدامات شتابانی است که در مسیر بازگشت سوریه به ایفای نقش منطقهای خود در ابعاد سیاسی و اقتصادی بعد از مقاومت 7 ساله در برابر جنگ خانمان سوز انجام میشود.
حدود 4 ماه قبل رسیدن به شهر السویدا از طریق گذرگاه مرزی نصیب غیر ممکن بود. گروه های مسلح مرزهای توهمی را در جنوب سوریه ایجاد کرده بودند که خطوط بین آنها و ارتش سوریه به شمار میرفت. اما دیروز انجام این سفر تنها 40 دقیقه به طول انجامید که آن هم در یک مسیر آسفالتی صورت میگرفت. کارگاههای اصلاح مسیرهای مواصلاتی در طول این مسیر به وفور یافت میشود و چراغهای این مسیر از دمشق تا درعا و السویداء روشن است.
اردن 4 سال قبل در برابر فشارهای کشورهای حاشیه خلیج فارس و آمریکا افسران اطلاعاتی اتاق الموک تسلیم شد، اتاقی که برای مدیریت جنگ ضد دولت سوریه در جنوب این کشور تشکیل شده بود. آنها گذرگاه مذکور را به تروریستهای جبهه النصره تقدیم کردند که شاخهای از سازمان تروریستی القاعده بود. با این وجود دولت و ملت اردن به تازگی پیروزی سوریه را به رسمیت شناخته و تاریخ و جغرافیا و منافع اردن را در بازگشت به آغوش سوریه دیدند.
با وجود این که گذرگاه مذکور در بخش سوریی در نتیجه اقدامات گروههای تروریستی تخریب شده و نیازمند تعمیر و اصلاح است، اما بازگشایی و برافراشتن پرچم سوریه در این گذرگاه در شرایط سیاسی حساسی انجام میشود. علاوه بر اینکه اردن نیز واقعیتهای اقتصادی و سیاسی خاصی در شرایط کنونی دارد.
طی سال های گذشته رژیم اردن وارد جنگ علنی ضد سوریه شد. این کشور برخی مواضع را تحت فشارهای غربی و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس اتخاذ کرد که در نتیجه محاسبات اشتباه آنها در خصوص امکان سقوط دولت سوریه و سقوط دمشق از جبهه جنوب بود که طرح آن را بندر بن سلطان تدوین کرده بود.
با این وجود اردن هزینه اقتصادی و اجتماعی زیادی در نتیجه فقدان یک و نیم میلیارد دلار درآمدهای این کشور از طریق بندرگاه های سوریه و لبنان متحمل شد. این خسارت ها در حالی رقم خورد که عربستان سعودی تنها به تحقیر اردن بسنده کرد و کمکهای مشروط خود را به صورت قطرهای به این کشور دارد، علاوه بر اینکه حدود یک میلیون آواره سوری در اردن باعث بروز بحران در هویت ترکیبی مردم اردن شد که پیش از این نیز با آوارگان فلسطینی مواجه بودند.
اردن همچنان از گروهکهای تروریستی که سرویسهای جاسوسی این کشور و متحدان آمریکایی و حوزه خلیج فارس و صهیونیستی آن آموزش دادهاند، رنج میبرد. این موضوع به ویژه در شهرهای شمالی و شهر معان مشاهده میشود.
از حدود یک سال پیش و همزمان با افزایش شکست در اردوگاه غربی تغییر مواضع تصمیمسازان اردن مشاهده شد. بلافاصله بعد از این که عناصر قدرت سوریه تکمیل شد، اردنیها به دنبال بازگشایی کانالهای ارتباطی با دولت سوریه بر آمدند تا مناسبات دوجانبه را احیا کرده و گذرگاه مرزی میان دو کشور را بازگشایی کنند. با این وجود فشارهای کشورهای حاشیه خلیج فارس و آمریکا و رژیم صهیونیستی همچنان ادامه داشت و مانع اساسی در برابر اردن بود. آنها حاکمیت اردن را با وعدههای پوشالی نظیر حمایتهای مالی تطمیع میکردند و از سوی دیگر اتهاماتی را ضد این کشور مطرح میکردند با این مضمون که همکاری این کشور با سوریه به معنی همکاری آنها با ایران ضد کشورهای حاشیه خلیج فارس خواهد بود.
تصمیم اردنی ها برای احیای مناسبات خود با سوریه همچنین با دیوار سخت رژیم صهیونیستی مواجه شد. چرا که تلآویو همچنان اصرار داشت مسیر زمینی دمشق - عمان را مسدود نگه دارد و به جای آن استفاده از مسیر بندر حیفا را مطرح کند.
بر اساس گزارشهای موجود بعد از مسدود شدن گذرگاه نصیب فعالیتهای بندر صهیونیستی حیفا سه برابر شده بود و حدود 25 درصد از نیازمندیهای کشورهای حاشیه خلیج فارس به ویژه عربستان سعودی از طریق این بندر صهیونیستی تامین میشد.
گرچه در غیاب ملک عبدالله پادشاه اردن که در سفری دو ماهه به آمریکا رفته بود، مقامات سیاسی این کشور به دنبال مذاکره با سعودیها بودند و موضوع بازگشایی گذرگاه نصیب و همکاری با عراق در خصوص دریافت کمکهای نفتی این کشور را دنبال میکردند، اما عبدالله دوم بعد از بازگشت از آمریکا گفتگوی جدی با سوریها را دنبال کرد که سرتیب عباس ابراهیم مدیرکل امنیت عمومی لبنان نقش مهمی در این مذاکرات ایفا کرد.
گذرگاه نصیب برای لبنان نیز حائز اهمیت است، به ویژه که این کشور از بحران اقتصادی رنج میبرد. بازگشایی این گذرگاه باردیگر بندرهای بیروت و طرابلس را فعال کرده و باعث می شود کالاهای اختصاص داده شده برای انتقال به کشورهای خلیج فارس بعد از 4 سال از این بندرها عبور کند.
افتتاح گذرگاه نصیب بار دیگر لبنان را به ایفای نقش مرکزی ترانزیت کالا برای کشورهای منطقه رسانده و سود زیادی را نصیب این کشور میکند و باعث میشود بخشی از ناتوانیهای اقتصادی لبنان جبران گردد.
پیامدهای افتتاح گذرگاه نصیب تنها منحصر به لبنان و اردن نمیشود، بلکه ترکیه نیز از اهمیت این مسیر حیاتی و راهبردی منتفع شده و ارتباط مجدد خود با کشورهای حاشیه خلیج فارس به صورت زمینی را از مسیری کوتاهتر و نزدیکتر از اراضی سوریه دنبال میکند. البته موضوع بازگشت مناسبات ترکیه و سوریه به روال طبیعی خود به عوامل زیادی بستگی دارد. مهمترین این عوامل را می توان در عقب نشینی ترکیه از اراضی اشغالی سوریه و توقف حمایت از گروههای تروریستی مسلح دانست. این در حالی است که شرایط بین المللی کنونی برای انجام چنین اقدامی مناسب است.
انتهای پیام/