به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، روایت رسمی عربستان سعودی از کشته شدن «جمال خاشقجی»، روزنامهنگار منتقد سیاستهای آلسعود با مخالفتهای گسترده کشورهای دنیا مواجه شده است، به طوری که حتی کاخ سفید هم که ابتدا از بیانیه دادستان کل پادشاهی عربستان استقبال کرد، در محافل غیرعلنی آن را قانعکننده نمیداند.
عربستان سعودی، بعد از چندین بار تغییر روایت و اصرارهای اولیه بر خروج خاشقچی ازکنسولگری عربستان سعودی در استانبول اندکی بعد از ورود، سرانجام بامداد شنبه اعتراف کرد که وی در داخل این ساختمان کشته شده است. ریاض، به رغم این تلاش کرد نقش عوامل رده بالای حکومتی در این قتل را انکار کند.
رژیم سعودی مدعی شده بود تیمی از این کشور بدون اطلاع «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی و «ملک سلمان» برای گفتوگو با خاشقجی درباره احتمال بازگشت وی به عربستان روانه استانبول شده بودند، اما گفتوگوها از مسیر مثبت خارج شد و به زد و خورد کشید که سرانجام، خاشقجی در جریان آن کشته شد.
این روایت تا کنون با مخالفتهای گسترده بینالمللی رو به رو شده و جز چند متحد عربستان سعودی در منطقه مورد پذیرش هیچ کشوری واقع نشده است. شب گذشته، کانادا جدیدترین کشوری بود که روایت سعودی را فاقد اعتبار و انسجام دانست و آن را باورناپذیر توصیف کرد.
قبل از آن، «فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خواستار انجام تحقیقات مستقل و شفاف درباره قتل جمال خاشقجی شده بود و از عربستان سعودی خواسته بود.
«ژان ایو لودریان»، وزیر خارجه فرانسه هم با بیان اینکه پرسشهای زیادی در روایت عربستان سعودی بیپاسخ ماندهاند، خواستار محاکمه کسانی شد که عامل این قتل بودهاند.
آلمان، دیگر کشور اروپایی بود که توضیحات عربستان درباره قتل خاشقجی را «ناکافی» دانست و از رژیم سعودی خواست اطلاعات شفافتری ارائه دهد. «آنگلا مرکل»، صدراعظم آلمان روز شنبه گفت که توضیحات عربستان را نمیپذیرد.
«لارس لوک راسموسن»، نخستوزیر دانمارک هم با بیان این جملات نشان داد که توضیحات سعودیها برای او متقاعدکننده نبوده است: «این واقعیت که سعودیها شب گذشته تأیید کردند که خاشقجی کشته شده، در حالی که قبلاً اصرار داشتند که زنده کنسولگری را ترک کرده، نشان میدهد که کل حقیقت به ما گفته نشده و ما باید برای رسیدن به آن اصرار کنیم».
«مارک روته»، نخست وزیر هلند هم با حمایت از دعوت فرانسه، آلمان و انگلستان برای آغاز تحقیقات معتبر در این خصوص افزود: در این باره سوالات زیادی وجود دارد. چه اتفاقی افتاد و مسئول کیست؟ انجام تحقیقات جامع درباره این موضوع مهم است.
در آمریکا درست از لحظاتی بعد از اعلام روایت سعودی، تشکیک درباره آن آغاز شد هر چند «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا در اولین واکنش، از آن استقبال کرد.
«لیندسی گراهام»، نماینده مجلس سنای آمریکا دقایقی بعد از اعلام روایت رژیم سعودی گفت به آن مظنون است. او در توئیترش نوشت: ««اول به ما گفتند که ظاهرا آقای خاشجقی کنسولگری را ترک کرده است و بعد هم عربستان هر گونه نقشآفرینی دراین مورد را رد کرد. اکنون [میگویند] درگیری شده و او در کنسولگری کشته شده است و تمام این ها بدون اطلاع ولیعهد اتفاق افتادهاند. به سختی بتوان این «توضیح» را معتبر دانست.»
«باب کورکر»، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا هم ضمن رد کردن روایت سعودیها خواستار آن شد که دولت آمریکا تحقیقات مستقل خودش را انجام دهد.
او گفت: «سعودیها روز به روز روایتشان را درباره ناپدپد شدن خاشقجی تغییر میدهند. نباید پذیرفت که داستان اخیر آنها هم واقعی باشد. آنها میتوانند تحققیقات خود را انجام دهند، اما دولت آمریکا نیز بر اساس قانون و طبق قانون مگیتسکی باید تحقیقات مستقل خود را داشته باشد و در خصوص پاسخچویی در قبال خاشقجی تصمیم معتبری بگیرد.»
ترامپ، علیرغم این در اولین موضعگیری از بیانیه سعودیها استقبال کرد. او گفت: «فکر میکنم این بیانیه یک گام مهم اولیه است که سریعتر از آنچه انتظار میرفت اتفاق افتاد.» او همچنین از عربستان سعودی به عنوان «متحدی فوقالعاده» یاد و تأکید کرد قراردادهای تسلیحاتی با این رژیم لغو نخواهند شد. ترامپ همچنین روایت سعودی را «معتبر» دانسته بود.
علیرغم این، ترامپ عصرشنبه در جمع هوادارانش در نوادا موضعی تازه گرفت و گفت که روایت سعودیها او را راضی نمیکند. او در مصاحبهای با واشنگتنپست در بامداد یکشنبه گفت که در روایت سعودی، «فریبکاری و دروغ» وجود دارد.
وی در این مصاحبه درباره روایت سعودی گفت: «مشخصاً فریبکاریها و دروغهایی وجود داشته است.»
روزنامه واشنگتنپست همچنین نوشته مقامهای کاخ سفید اگرچه در محافل علنی این موضوع را ابراز نکرده، در محافل غیرعلنی به جرگه مرددها پیوسته و گفته که روایت سعودی را قابل قبول نمیداند.
غیر از آمریکا و کشورهای اروپایی، ترکیه هم توضیحات آلسعود به چالش کشیده است. «عمر چلیک»، سخنگوی حزب حاکم عدالت و توسعه تأکید کرد ترکیه تمام جزئیات قتل «جمال خاشقجی»را با استفاده از تمامی ابزارهای ممکن را آشکار خواهد کرد و اجازه سرپوش گذاشتن بر آن را نخواهد داد.
او گفت: «ترکیه هرآنچه را اتفاق افتاده آشکار خواهد کرد. هیچکس نباید در این مورد تردید کند. ما هیچ کسی را پیشاپیش متهم نمیکنیم ولی پنهان ماندن چیزی را نمیپذیریم».
انتهای پیام/