به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه «ایزوستیا»، چاپ مسکو امروز در تحلیلی نوشت: نشست چهارجانبه استانبول درباره سوریه که با حضور رهبران روسیه، ترکیه، آلمان و فرانسه برگزار شد، نتیجه چندان زیادی نداشت و کسی نیز چنین انتظاری نداشت. البته این نشست بدون هیچ نتیجهای هم نبود، ولی نتوانست صفحه جدیدی در حل و فصل اوضاع سوریه بوجود آورد. در حقیقت این نشست نشان داد نتیجه این رایزنیها باید مورد توافق دیگر نقش آفرینان در سوریه نیز قرار بگیرد تا در روند آتی اوضاع تاثیرگذار باشد.
نشست چهارجانبه 27 اکتبر (5 آبان ماه) در استانبول این امکان را به وجود آورد تا رهبران کشورهای روسیه، ترکیه آلمان و فرانسه بر سر یک میز نشسته و درباره بیانیه مشترکی درباره اوضاع سوریه به توافق برسند که خود نتیجه مثبتی است. در این سند همه شرکتکنندگان بر غیرقابل جایگزین بودن روند حل و فصل سیاسی اوضاع در سوریه اذعان کردند. رهبران چهار کشور برای ادامه مبارزه با گروههای تروریستی در سوریه به توافق رسیدند .آنها همچنین از ادامه اجرای توافقات مسکو و آنکارا برای ایجاد منطقه غیرنظامی در استان ادلب و همچنین ایجاد شرایط لازم برای بازگشت پناهجویان سوری به کشورشان حمایت کردند.
در پایان این نشست رئیس جمهوری ترکیه امکان ادامه کار این ترکیب شکل چهارجانبه از مذاکرات را بعید ندانست که به گفته وی، هماهنگی بین تلاشهای گروه سهجانبه روسیه، ترکیه و ایران در چارچوب مذاکرات آستانه و همچنین این گروه به اصطلاح کوچک درباره سوریه (متشکل از آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، عربستان، مصر، امارات، قطر و دیگر کشورها) به وجود آورده است.
البته اینکه واقعا این موفقیت حاصل شده باشد تا تلاشهای نقش آفرینان در سوریه با یکدیگر متحد شود، جای سئوال دارد. البته خود این نظریه، پاسخگوی اصول لازم برای حل و فصل بحران سوریه است، چرا که حل و فصل این مناقشه بدون توجه به نظرات همه طرفین تاثیرگذار در آن غیرممکن خواهد بود.
به نوشته این روزنامه، در نگاه نخست، بیانیه پایانی نشست استانبول را بیشتر باید یک بیانیه اجباری نامید، ولی نکات اساسی نیز در آن وجود دارد: اینکه همه طرفین خواستار تشکیل هرچه سریعتر کمیته قانون اساسی سوریه در ژنو شدهاند. این اقدام نقش مثبتی در حل و فصل سیاسی اوضاع در این کشور خواهد داشت. اکنون اوضاع تغییر کرده و تلاشها در این زمینه افزایش خواهد یافت.
حمایت از اقدامات در حال اجرا برای حل و فصل مشکلات در منطقه ادلب
از سوی دیگر شرکت کنندگان در نشست استانبول از توافقات روسیه و ترکیه درباره ایجاد منطقه غیرنظامی در استان ادلب حمایت کردند. البته در باره اینکه چرا آلمان و فرانسه به این مسئله علاقه خاصی نشان میدهند، نظریات مختلفی ممکن است وجود داشته باشد. حداقل اینکه مقامات پاریس و برلین درصورت وخامت اوضاع نگران آغاز موج تازهای از پناهجویان ابتدا به ترکیه و سپس به اروپا هستند. از سوی دیگر، مقامات فرانسه و آلمان سعی میکنند تا نقش بیشتری در روند حل و فصل اوضاع سوریه داشته باشند.
البته جالب توجه است که امانوئل ماکرون و آنگلا مرکل در کنفرانس مطبوعاتی مشترک اجرای هرگونه عملیات نظامی دولت سوریه در منطقه ادلب را غیرقابل قبول دانستند، در صورتی که اصلا چنین برنامهای در دستور کار وجود ندارد. برای این منظور بسیار مهم است که توافقات روسیه و ترکیه در این باره تحقق یابد ضمن این که در نهایت هم این منطقه از خاک سوریه باید تحت کنترل دولت قانونی آن قرار بگیرد.
همین جا لازم است یادآور شد که اجرای توافقات مسکو و آنکارا با دشواریهایی روبهرو شده و هنوز گروههای مسلح تروریستی از این منطقه خارج نشده اند. البته روسیه همچنان امیدوار است که طرف ترکیهای به تعهدات خود در این باره عمل کند. با این وجود اجرای عملیات نظامی در ادلب در دستورکار سوریه قرار ندارد ولی به گفته ولادیمیر پوتین، مسکو در صورت ضرورت از اقدام نظامی دمشق علیه تروریستها در این منطقه حمایت کامل خواهد کرد.
اختلاف نظر روسیه و غرب در موضوع بازگشت پناهجویان و لزوم بازسازی سوریه
دیگر مسئلهای که اختلاف برخورد روسیه و کشورهای غربی در این نشست را نشان داده، موضوع بازگشت پناهجویان و بازسازی زیرساختارهای سوریه است. در حالیکه حل و فصل مشکلات در این زمینه در جریان نشست استانبول حاصل نشد.
این در حالی است که به نظر میرسد آلمان و فرانسه که دهها هزار پناهجوی سوری را در خاک خود پذیرفتهاند، باید در خط مقدم اقدامات برای بازگشت هرچه سریعتر آنها به خانههایشان باشند. با این وجود پیشنهاد روسیه درباره حمایت تشکیل کنفرانس بین المللی در زمینه مسائل پناهجویان سوری فعلا در برلین و پاریس مورد حمایت قرار نگرفته است.
کشورهای غربی تاکید دارند که ابتدا باید حل و فصل سیاسی اوضاع سوریه مشخص شود و سپس به مسائل انسانی پرداخته شود، در حالی که به عقیده مقامات روسی همه اقدامات برای حل و فصل اوضاع در سوریه باید به موازات یکدیگر انجام شود.
در نهایت باید یادآور شد که کسی انتظار نداشت که نشست چهارجانبه استانبول بتواند همه اختلافات طرفین را حل و فصل کند، ولی نشست انجام شده امکان آن را به وجود آورد تا اقدامات با هماهنگی بیشتری انجام شود و اکنون باید امیدوار بود که توافقات صورت گرفته حفظ شده و طرفین برخورد سازنده تری برای حل و فصل مشکلات در سوریه داشته باشند.
انتهای پیام/