آمریکا نمیتواند جمهوری اسلامی ایران را در مخمصه و فشار قرار دهد
در نشست علمی "تحریم" در دانشگاه آزاد اراک تاکید شد: آمریکا نمیتواند جمهوری اسلامی ایران را در مخمصه و فشار قرار دهد و ملت مقاوم ایران در مقابل تحریمهای آمریکا پیروز میشود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، کتاب «هنر تحریمها، نگاهی از درون میدان» به الگوی تحریمهای ایران و ذهنیت تحریمسازان در مورد شیوه کارکرد این تحریمها پرداخته و توسط ریچارد نفیو، مسئول تیم طراحی تحریمها علیه ایران، منجر به برجام، در دوره دوم اوباما و چهره اصلی تیم پشتیبان مذاکرهکنندگان این توافق در امور تحریمها در وین نوشته شدهاست.
نتیجه کلی کتاب برای مخاطب ایرانی و سیاستگذاران میتواند این نکته باشد که اولاً تحریمگذار تحریم را بهعنوان ابزار اصلی و ثابت در جعبه ابزار تعامل خود با کشورهای دیگر میداند و این امر با اقدامات مقطعی قابل رفع نیست، چنانکه در مواعد و زمینههای مختلف قابل استفاده مجدد است و ثانیاً و مهمتر از آن اینکه آنچه سرنوشت جنگ تحریمی را مشخص خواهد کرد، «هنر استقامت» در ابعاد مختلف آن و بهکارگیری روشهای مختلف سنتی و خلاقانه است که در گام آخر میتواند نفع دیپلماتیک را برای کشور تحت تحریم رقم زند و بدون ساختن بستر استقامت، شروع از گام آخر میتواند نتایج معکوس به بار آورد.
ترجمه فارسی کتاب «هنر تحریمها» توسط مرکز پژوهشهای مجلس منتشر شده و در شناسنامه آن متقاضی تهیه و ترجمه آن رئیس مجلس ذکر شده است.
همزمان با ایام 13 آبان و ضرورت ترویج روحیه استکبارستیزی و همچنین با توجه به عملیات روانی دشمن درباره فاز جدید تحریمها دانشگاه آزاد استان مرکزی در میزگردی تخصصی با حضور کارشناسان و اساتید برجسته دانشگاه به نقد و بررسی ابعاد مختلف این کتاب پرداخت.
خسروانی: عنصر محوری رفتار غربیها امروز، ابهامات و پیچیدگیهایی دارد
کارشناس سیاسی استان مرکزی و رئیس سازمان علمی پژوهشی سپاه روحالله استان مرکزی با اشاره به ضرورت پرداختن به مسئله تحریمها از انقلاب اسلامی تاکنون اظهار داشت: واقعیت این است که رفتار مسئولان و برخی از کارشناسان در زمینه سیاست خارجه جمهوری اسلامی ایران ساده انگارانه و سادهلوحانه است که همین موضوع سبب شده پیامد خیلی از مسائل را درک نکنیم اما عنصر محوری رفتار غربیها امروز، ابهامات و پیچیدگیهایی دارد که از خودشان به جا میگذارند که معمولا به آن توجه نمیشود.
مجتبی صدیقی ادامه داد: بحث تحریمها موضوع جدی است که در سالهای اخیر ذهن همه را درگیر کرده است، به طوری که از زمان انقلاب تاکنون از وجود تحریمها بینصیب نبودیم، شبکههای فارسی زبان خارج از کشور از کمترین فرصت استفاده میکنند اما رسانههای ملی ما در زمینه مقابله با اقدامات آنها کمکاری میکنند و به هر دلیلی خودسانسوری صورت میگیرد.
وی تصریح کرد: اکنون خوشحال هستیم، اگر آمریکا از برجام خارج شده، اروپا برجامی دیگر درست میکند که برای ما یک منفذ تنفسی در حوزه تحریم فراهم کند اما تحلیلهای واقعیت، آن را ادامه همان بازی قبلی تحلیل میکند، آمریکاییها بعد از جنگ جهانی دوم نظامات و معادلات قدرت را در عرصه بینالملل براساس منافعشان شکل دادند، تا چند دهه هیچ معارضی این نظامات قدرت را در نداشت، حتی قطب کمونیست عالم هم داخل همین نظامات قدرت بود که برهمین اساس رفتار میکرد.
انقلاب اسلامی ایران آمریکا و دنیای غرب را به چالشی اساسی کشاند
صدیقی عنوان کرد: در بهمنماه سال 57 انقلاب اسلامی پدیدار شد که نظامات قدرتی که آمریکا برای دهها سال تمام منافعشان را میبردند، به چالش کشید که این چالش چهار دهه طول کشید، منطق آمریکاییها در این چهار دهه در دورههای مختلف متفاوت بود.
وی خاطر نشان کرد: یک دوره تلاش بر کنترل بحران چالش رویش انقلاب اسلامی با ابزارهای نظامی سخت و نیمه سخت بود، یعنی از چالشهای نخست دو، سه سال اول انقلاب بعد از جنگ که در مرحلهی دوم و سوم وارد عرصه تقابل فرهنگی و مهار از دریچهی فرهنگی شدیم.
کارشناس سیاسی استان مرکزی و رئیس سازمان علمی پژوهشی سپاه روح الله استان مرکزی تصریح کرد: مقام معظم رهبری نخستین بار در دهه 70 بلافاصله بعد از جنگ، بحث تهاجم فرهنگی را مطرح فرمودند که به طراحی فشار و تقابل با نظام و قدرت اسلامی که منطق قدرت اسلامی در حوزهی فرهنگ شدت پیدا میکند اشاره کردند.
صدیقی ادامه داد: امروز در مرحله سوم و چهارم تقابل قرار داریم که این دو مرحلهی تقابل به نوعی بر مسئله اقتصاد متمرکز شده است، آمریکاییها بیان کردند امروز امکان برخورد نظامی با جمهوری اسلامی ایران را نداریم یعنی قدرت سخت برای مقابله با انقلاب اسلامی قابل مقایسه نیست.
وی افزود: امروز تمرکز آمریکا بر روی اقتصاد است از جمله بحران داخلی یعنی قوانین و مقررات انقلاب اسلامی، ساختارهای مربوط به اقتصاد، اقتصاد رانتی، فضای مجازی و غیره که متاسفانه شاهد آن هستیم، به عبارتی برداشت آمریکاییها در حلقههای مختلف جمهوری اسلامی از اقتصاد بهعنوان ضعیفترین حلقه قدرت جمهوری اسلامی است که بخشی از آن به عوامل بینالملل برمیگردد.
ضرورت رسیدن به تمدن نوین اسلامی در جامعه امروزی
کارشناس سیاسی استان مرکزی و رئیس سازمان علمی پژوهشی سپاه روحالله استان مرکزی با اشاره به نقش تحریمها برای آمریکاییها گفت: برای آمریکاییها تحریم و ورود به تحریم به این معنا نیست که با ابزار اقتصادی بتوانند انقلاب اسلامی را از درون به فروپاشی برسانند، خالق اصلی این بحثها آقای هانتینگتون، بزرگ استراتژیک آمریکا است، او بحث امنیت کنترلی را مطرح میکند، اکنون قدرت نخست دنیا هستیم که امروز، سابقهی تاریخی نشان داده است که تمدنها در دنیا بیش از 400 سال عمر نمیکند و به 400 سال که رسید دچار افول میشود.
صدیقی بیان کرد: تمدن غرب هم به انتهای ذخیره تمدنی خود رسیده و افول آن شروع شده است که اکنون در چنین وضعیتی قرار داریم، برای اینکه بتوانیم خود را در این جایگاه و قدرت حفظ کنیم و به عنوان تمدن از هم فروپاشیده در تاریخ ثبت نشویم باید این کارها را انجام دهیم.
وی خاطر نشان کرد: امروز در دنیا چند تمدن ممکن است جایگزین ما شوند، یکی تمدن کمفسیوسی است که حرفی برای گفتن در جنگ نرم ندارد مثل آفریقا که هیچ خطری برای ما ندارد، دیگری تمدنی است که میتواند جایگزین تمدن غرب شود که آن تمدن اسلام است که اسلام هم دو بخش دارد.
گفتمان انقلابی ایران اسلامی گفتمان و تمدنی همهگیر در دنیا است
کارشناس سیاسی استان مرکزی و رئیس سازمان علمی پژوهشی سپاه روحالله استان مرکزی با اشاره به موضوع اسلام گفت: یک اسلام، اسلام طالبانی است، چون منطق عقلانی آنها ضعیف است و به حوزه دانش و تکنولوژی توجهی ندارند، نمیتوانند تمدنساز شوند، اما تمدنی وجود دارد که میتواند رقیب جدی تمدن غرب باشد که آن هم تمدن خمینی(ره) است، تمدنی که خطرناک بوده و هم سنتی است و هم میتواند با بشر جدید تعامل کند، به حوزه دانش و تکنولوژی نیز واقف است و ادعای تمدنسازی دارد.
صدیقی بیانکرد: با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری درباره مراحل رسیدن به تمدن اسلامی، این مراحل را میفرمایند، انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی، تمدن بزرگ اسلامی، ویژگی تمدن خمینی ایدئولوژی بودن آن است که مبنای این تمدن و حرکت آن ایدئولوژی است، تا زمانی که دشمن شما ایدئولوژیک باشد شما نمیتوانید با این دشمن مقابله کنید زیرا یا خودش تمام میشود یا شما را تمام میکند.
وی افزود: دشمن ایدئولوژیک را باید به دشمن استراتژیک تبدیل کنیم، یعنی سازشناپذیری، نگاههای آرمانگرایانه، ادعاهای تمدنسازی و تقابل دو جبهه حق و باطل که انقلاب اسلامی ادعای آن را دارد باید از تمدن خمینی بگیریم و با او وارد مذاکره شویم و به آنها فشار آوریم تا وارد مذاکره شوند.
کارشناس مسائل سیاسی استان مرکزی تصریح کرد: وقتی که سیاست ایدئولوژیک باشد دو محور ایجاد میشود که هرگز به هم نمیرسند هر کدام 180 درجه است که نقطه مشترک وجود دارد اما دشمن استراتژیک دو بردار عمود بر هم با زاویه 90 درجه است که با مذاکره میشود به آن نزدیک شد.
صدیقی ادامه داد: ما میتوانیم در حوزهی اقتصاد به آنها فشار آوریم تا برای رفع مشکلاتشان از ما کمک بگیرند، چون قدرت اقتصادی عالم، قدرت تکنولوژی، پولی، نظامی و غیره ما هستیم و نظامات عالم دست ما است ما به سمت آنها نمی رویم ، آنها به سمت ما میآیند، وقتی دشمن ایدئولوژیک به دشمن استراتژیک تبدیل شد در طولانی مدت مذاکرات متعددی را میتوان با آنها داشته باشیم.
کارشناس سیاسی استان مرکزی و رئیس سازمان علمی پژوهشی سپاه روحالله استان مرکزی با اشاره به ضرورت مذاکرات هوشمندانه گفت: با مذاکره و پایین آمدن از جایگاه ادعاهای ایدئولوژیک به آن نتیجهای که میخواهیم میرسیم، باید کاری کنیم تا اولویتهای طرف مقابل را تعیینکرده و در زمین بازی با متغیرهایی که میگوییم بازی کنند، امروز باید به مسئله برجام و مذاکرات هستهای بیشتر توجه کرد.
صدیقی افزود: چون در سیستم ما روابط افراد رانتی است، بسیاری از مدیران ما در جمهوری اسلامی روابطی بر مبنای رانت داشته که نظام شایستهسالاری در آن وجود ندارد، اکنون بسیاری از افراد که در جایگاههای ویژه مشغول فعالیت هستند سواد لازم برای ورود به این جایگاه را نداشتند.
وی ادامه داد: امروز در سیاست خارجه دچار این بازی شدیم، داستان تحریم یک طراحی پیچیده است، اکنون ما چقدر سادهلوحانه خیال میکنیم اروپا خوب است و در داستان تحریم اروپاییها ما را نجات میدهند، کشورهای جهان سومی از جمله کشور ما درگیر نیازهای اولیه معیشتی مانند مسکن، خوراک، پوشاک، اقتصاد، ناکارآمدی ساختارها و غیره هستند، مجبور هستند در مقابل علم و تکنولوژی اقتصاد و غیره ما کوتاه بیایند، یعنی ما را به هدفی که میخواهیم برسانند و جلوگیری از ایجاد تمدن شکلگیری تفکر جدید از تفکر غرب است.
کارشناس سیاسی استان مرکزی و رئیس سازمان علمی پژوهشی سپاه روحالله استان مرکزی بیان کرد: همانند کشور مصر ملیگرایانه که با اسرائیل مذاکرههای بسیاری کرد اما اکنون در مذاکرات به ابزاری برای رسیدن به اهداف ما تبدیل شده است، اکنون ما باید همین بلا را برای ایرانیها ایجاد کنیم، گزارههای ایدئولوژیکی باید به گزارههای غیرعقلانی تبدیل شود، مفهوم عقلانی میگوید باید در مقابلشان تسلیم و خاضع بود، این تمدن همان تمدنی است که میتواند توصیف تمدن غرب باشد همچنین باید در حوزه تمدنسازی تمدن خمینی اختلال ایجادکنیم.
خسروانی: آمریکا تلاش دارد تا برای شکست مخالفان خود از ابزار تحریم استفاده کند
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اراک با اشاره به ضرورت پرداختن به تحریمها اظهار داشت: نفیو در این کتاب با عنوان، (نگاه تحریمها، نگاهی از درون میدان)، به تشریح چارچوب فکری و عملی خود در طراحی تحریمها علیه ایران با هدف افزایش حداکثری تأثیر و موفقیت آنها میپردازد.
عباس خسروانی افزود: این کتاب به دلیل آن که نه از بعد نظری یا دانشگاهی، بلکه با دیدی کاملا عملگرایانه و معطوف به مسئله تحریمگذاری میپردازد و توسط مسئول طراحی تحریمهای ایران نوشتهشده، از آثار دیگر در این زمینه متمایز است، کتاب سبکی عملگرایانه، کاربردی و آموزشی دارد.
وی اضافه کرد: این کتاب در آستانه سال 1397 شمسی در آمریکا منتشرشده، و از این بابت نیز در ارتباط با تحولات مرتبط با ایران، تازگی دارد، به این کتاب اجازه ترجمه رسمی در ایران داده نشده و اکنون ترجمه غیررسمی آن موجود است.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اراک گفت: این کتاب از زمان کوتاهی که منتشرشده تاکنون در حد راهنمای آموزشی تحریمگذاری در سطوح بالای دستگاه سیاستگذاری آمریکا معرفی شده است، اخیرا توسط مرکز پژوهشهای مجلس ترجمه و 145 صفحه است.
خسروانی در ادامه با اشاره به مسئله نویسنده در این کتاب، تصریح کرد: نویسنده به دنبال پاسخ این سوال است که چرا بعضی از سیاستهای تحریمی آمریکا اثر مطلوب را ندارد، چه باید کرد که سیاستهای تحریمی درست به نقطه هدف بخورد، کشورهای مختلف مورد هدف چه ویژگیهایی دارند که برخی مقاوم و برخی شکنندهاند، چگونه میتوان از ابزار تحریم به بهترین شکل ممکن استفاده کرد؟
وی با اشاره به اهمیت موضوع تحریمها اضافه کرد: مقوله تحریم از قدیمالایام در برنامههای دولتها و کشورهای قدرتمند علیه مخالفان خود بوده است، در گذشته تحریمها ابزارهای مکمل برای دولتهای بزرگ بوده و نه ابزاری مستقل، سالها است که تحریم درراستای ایالات متحده به یک ابزار مستقل تبدیل شده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اراک گفت: آمریکا تلاش دارد تا برای شکست مخالفان خود از ابزار تحریم استفاده کند و به کمتر از گزینه نظامی بهره بگیرد، آمریکا به این نتیجه رسیده که هزینههای گزینه نظامی بسیار سنگین و نتایج ضعیف است اما در تحریم، هزینهها کم و دستاوردها ارزشمند است.
خسروانی ادامه داد: آمریکا به این نتیجه رسیده که اگر تحریمها دقیق و حسابشده اعمال شود بسیار کارآمد است، امروزه نه تنها آمریکا بلکه کشورهای دیگر از جمله روسیه نیز از ابزار تحریم استفاده میکند.
وی عنوان کرد: عدم درک صحیح از تهدیدات بینالمللی و مواجهه مناسب با آن، در کنار بیتوجهی به اقتضائات اقتصادی شرایط تهدید(تحریم) و فقدان مدیریت مناسب اقتصادی از جمله عواملی است که اگرچه در طول یک دهه گذشته به صورت مستمر تذکر داده شده اما چندان مورد توجه قرار نگرفته است.
باید اولویتهای ملی کشور هدف و چگونگی صدمهزدن به آنها را شناخت
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اراک گفت: نفیو در این کتاب از یک راهبرد دوگانه تحت عنوان "استقامت و درد" سخن میگوید، او معتقد است اگر آمریکا میخواهد که تحریم ابزاری کارآمد باشد باید همزمان دو راهبرد استقامت و درد را دنبال کند، او میگوید تحریمها باید هدفمند باشد و طرف مقابل را دچار درد کند، این درد میتواند روحی و یا جسمی باشد، دردناک بودن تحریم شرط لازم است اما کافی نیست، او کارآمد بودن تحریم را وابسته به میزان استقامت هدف تحریم میداند و ضعف استقامت را شرط کافی موفقیت تحریمها میداند.
خسروانی تصریح کرد: ما میتوانیم دردناک بودن تحریمها را به روشهای مختلف رصد کنیم، یکی از این روشها اظهارات مقامات و مسئولان هدف تحریم است، هرگاه مسئولان کشور هدف از اظهارات خود از دردناک بودن و اثرگذار بودن تحریمها سخن گفتند و از آن اظهار ناراحتی و تأسف کردند متوجه میشویم ک تحریمها در مرحله نخست اثر کرده است، گلایههای مردم و افزایش ناراحتیها نیز یکی از این نشانهها است.
وی افزود: او عامل شکست یا پیروزی تهدیدها را تا حد زیادی وابسته به میزان استقامت کشور هدف میداند، این استقامت شاخصهایی دارد که آمریکاییها مرحله به مرحله این شاخصها را در کشور هدف مورد مطالعه و سنجش قرار میدهند، او میگوید عامل شکست تحریمها هنر مقاومت است، او میگوید هر جا ایرانیها در برابر تحریمها استقامت کردند، تحریمها شکست خوردند، به عبارتی پادزهر تحریمهای آمریکا استقامت است.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اراک بیان کرد: او معتقد است که اگر تحریمها حساب شده و دقیق اعمال شوند موفقیتآمیز میشود، برای این منظور 6 گام اساسی را طراحی میکند، گام نخست، اهداف خود را از اعمال تحریم شناسایی کنیم، گام دوم ماهیت حداکثری طرف مقابل را شناسایی کنیم، گام سوم راهبرد دقیق و هوشمند و کارآمد برای اعمال و افزایش تدریجی فشار تحریمها، گام چهارم رصد دقیق فرآیند اجرای تحریمها و ارزیابی آنها است، گام پنجم ارائه یک نقشه راه مشخص به کشور هدف درمورد شرایط لازم برای رفع تحریمها، گام 6 ما اگر میخواهیم روشی دقیق و هوشمند داشته باشیم باید بپذیریم که ممکن است به هر دلیلی مسیر تحریمی ما به نتیجه نرسد و یا دچار شکست شود.
خسروانی افزود: نفیو میگوید راهبردی که باید در اعمال تحریمها درنظر گرفت آن است که در گذر زمان کشور تحریمکننده درد و فشار بیشتری را وارد نظام تحریم کند و تبعات منفی موجود را برای کشور هدف افزایش دهد، نکته آنجا است که درد و فشار واردشده نامتناهی نیست و کشور تحریمکننده نمیتواند به صورت مداوم فشارها را افزایش دهد.
وی ادامه داد: او میگوید تحریمهای اعمالشده باید براساس هر مورد مناسبسازی شده تا دچار استهلاک نشوند، بدین منظور باید اولویتهای ملی کشور هدف و چگونگی صدمهزدن به آنها را شناخت، از آنجایی که اولویتها و جایگاه آنها در گذر زمان تغییر میکنند، میتوان از تحلیلگران مسائل سیاسی و جامعهشناسان برای شناسایی اولویتها و طبقهبندی آنها استفاده کرد.
سال 2007 تلاش آمریکا برای فشار بر ایران وارد فاز تازهای شد
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اراک عنوان کرد: نفیو میگوید نکته مهم دیگر در اعمال تحریمها شناسایی"آستانه" استقامت کشور هدف و رسیدن به آن که چه اندازه فشار نیاز است تا از آن آستانه بتوان عبور کرد.
خسروانی افزود: نفیو در پاسخ به استقامت چیست معتقد است که پاسخ به این پرسش در درک آثار تحریمها و درد ناشی از آنها به کشورهای هدف بستگی دارد، بهویژه اینکه پاسخ کشورهای هدف و چگونگی پذیرش ، استقامت و رویارویی با درد اعمالشده از کشور تحریمکننده چگونه است؟ بنا بر این داشتن دانش از حریف و میزان تحمل در او و آسیبپذیریهایش مهمترین عامل در موفقیت تحریمها است، استقامت همان قاطعیت روانشناختی کشور هدف برای انکار پیروزی کشور تحریمکننده و همچنین ادامه دادن به مسیری است که برای خود انتخاب کرده است، تحریم اساسا برای تحتالشعاع قراردادن این قاطعیت و عزم روانشناختی ایجاد شده است.
خسروانی بیان کرد: استدلالی که آمریکا در این زمینه مطرح میکند، این است که اگر ایران قرار بود غنیسازی را آغاز کند، آنگاه چه میشود؟ آمریکا سعی داشت به همه بفهماند که هر ماه که از غنیسازی اورانیوم در ایران میگذرد به سلاح هستهای نزدیکتر میشود، نفیو اینجا به فریب جهانیان در این زمینه اشاره کرده و میگوید عملا میبینیم سادگی و سادهسازی در دیپلماسی جواب میدهد.
خودکفایی عامل شکست آمریکاییها در بعد تحریمها
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اراک بیان کرد: آمریکا تحریمهای مختلفی را علیه ایران اعمال کرده است اما نتایج قابل قبولی را نگرفته است، آمریکا تحریمهای اقتصادی از جمله تحریم انواع کالا و خدمات را علیه ایران اعمال کرد و در کنار آن تحریمهای تجاری سنگینی را نیز اعلام کرد تا روند صادرات و واردات ایران، هزینههای گمرکی، تردد کشتیها و غیره را دچار اخلال کند، به طوری که ایران نتواند نفت و گاز خود را بفروشد و کالاهای مورد نیاز خود را وارد کند اما باز هم نتیجه نگرفتیم، یعنی نتوانستیم رفتار ایران را تغییر دهیم.
خسروانی تصریح کرد: نفیو گفته، دلیل شکست ما این است که ایرانیها تحریم را دور میزنند و به خودکفایی میرسند، ما از تجربه تحریمهای گذشته آموختیم که تحریمها باید هدفمند و تدریجی و چندجانبه باشد، برای همین تحریمهای مالی یا فایننشال را نیز به بستههای تحریمی خود اضافه کردیم تا مبتدلات بانکی و مالی ایران را مختل کنیم.
خسروانی با اشاره به عدم تحریم ایران در سوئیفت گفت: پس از برجام سوئیفت برای ایران باز شد اما بانکهای خارجی از دریافت پیام از مبدا و یا ارسال پیام به مقصد ایران خودداری میکردند، زیرا سیا و وزارت خزانهداری آمریکا از سال 2002 به تمام اطلاعات مبادلهشده از طریق سوئیفت دسترسی داشتند، آمریکا سوئیفت را تحریم نمیکند زیرا میخواهد همچنان بر مبادلات مالی کشورها با ما اشراف داشته باشد و بهتر بتواند مبادلات ما را شناسایی و رهگیری کند.
وی با اشاره به بدهی کلان دولت و بانکهای خصوصی به بانک مرکزی سه ماهه اول سال 97 بیان کرد: میزان بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی 61 هزار و 450 میلیارد تومان درج شده که سهم دولت 24 هزار و 440 میلیارد تومان و سهم شرکتها و مؤسسات دولتی 27 هزار و 10 میلیارد تومان است، بدهی بانکها به بانک مرکزی در پایان خردادماه 139 هزار و 710 میلیارد تومان بوده که البته سهم بدهی بانکهای تجاری دولتی 6 هزار و 570 میلیارد تومان، بدهی بانکهای تخصصی دولتی 45 هزار و 490 میلیارد تومان و بدهی بانکهای غیردولتی، خصوصی و موسسات اعتباری 87 هزار و 650 میلیارد تومان است.
بهگزارش تسنیم، در ادامه این نشست موارد مطرح شده در قالب پرسش و پاسخ مورد بررسی و اظهار نظر مهمانان و کارشناسان این جلسه قرار گرفت.
گزارش از متینه حسینخانی، فوزیه حسنی
انتهای پیام/ش