به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، نخستین کارگاه آموزشی کاشت و بهرهبرداری گیاهان دارویی با هدف ارتقای سطح دانش بهرهبرداران و ارائه جدیدترین برنامهها و حمایتهای دولتی در زمینه توسعه گیاهان دارویی در خراسان جنوبی برگزار شد.
مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان جنگلها و آبخیزداری کشور در این جلسه با اشاره به نگاه ویژه مسئولان به بحث گیاهان دارویی گفت: امسال 200 میلیون دلار برای پروژههای آبخیزداری و آبخوانداری به سازمان جنگلها و مراتع کشور اختصاص یافت.
ترحم بهزاد افزود: 60 میلیون دلار از این مبلغ باید صرف اصلاح، احیا و حفاظت مراتع، خرید بذر شود علاوه بر این کارگاههای ترویجی گیاهان دارویی جز اولویتهای برنامههای سازمان جنگلها و مراتع و آبخیزداری کشور قرار گرفته که از این طریق بتوانیم سطح دانش بهرهبرداران را ارتقا و در کنار آن مراقبتهای لازم برای جلوگیری از بهرهبرداری نامناسب و احیای مجدد مراتع را داشته باشیم.
وی با اشاره به بند «ژ» قانون برنامه ششم توسعه اضافه کرد: این برنامه سازمان جنگلهای را مکلف به احیای رویشگاههای مرتعی و توسعه فراوری گیاهان دارویی به میزان 9 میلیون و 600 هزار هکتار کرده است علاوه بر این باید و به میزان حداقل 100 هزار هکتار توسعه سطح زیرکشت گیاهان دارویی داشته باشیم به نحوی که تا پایان این برنامه به 250 هزار هکتار برسیم.
مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان جنگلها و آبخیزداری کشور یادآور شد: 40 گونه گیاهی در رأس توجه سازمان برای توسعه و ساماندهی قرار دارد اما قرار است این تعداد نیز بر اساس قراردادهای جدیدی که برای توسعه گیاهان دارویی در کشور داریم به 80 گونه ارتقا یابد.
ساماندهی گیاهان دارویی به سازمان جنگلها واگذار شد
بهزاد، از واگذاری تمامی امور مربوط به ساماندهی و توسعه گیاهان دارویی به امور مراتع سازمان جنگلها خبرداد و گفت: امسال با پیگیریهای انجام شده با توجه به جایگاه مهم گیاهان دارویی برای رسیدن به انسجام و به دور از موازی کاریها تمامی امور مربوط به گیاهان دارویی از دفتر مراتع پیگیری خواهد شد.
مدیرکل دفتر امور سازمان جنگلها مراتع و آبخیزداری کشور ادامه داد: در این راستا هم اکنون سند جامع راهبردی گیاهان دارویی تهیه شده که به واسطه آن باید بهرهبرداری صحیح و اصولی بر اساس قراردادهای تیپ بهرهبرداری انجام شود که این سند به زودی به استانها ابلاغ میشود.
وی ابراز امیدواری کرد با توجه به تهیه سند راهبردی گیاهان دارویی هر چه زودتر زنجیره تولید گیاهان دارویی را در استانهای کشور داشته باشیم چرا که هم اکنون در بحث فراوری گیاهان دارویی چندان حرکت رضایت بخشی انجام نشده اما با ابلاغ این سند شاهد رشد بحثهای فراوری خواهیم بود.
1361 تعاونی در بخش منابع طبیعی در سطح کشور فعال است
مدیرکل دفتر ترویج و مشارکتهای مردمی سازمان جنگلها و مراتع کشور نیز در این کارگروه گفت: سیاستهای مشارکت بهرهبرداران در فرایند تصمیمگیری، اجرا، نظارت و بهرهمندی آنها از منافع اجرای این طرحها از جمله سیاستهای راهبردی آموزش ترویج و مشارکتهای مردمی است.
جعفریان افزود: تعاونیها به عنوان یکی از مهمترین ظرفیتهای مشارکتی مطرح بوده و برنامهها در جهت ظرفیتسازی، توانافزایی و و توسعه کیفی آنها متمرکز است به نحوی که آنها بتوانند در زنجیره تولید قرار گرفته و کار بهرهبرداری از این ظرفیتها را همراه با حفظ، نگهداری، حفاظت و بهرهبرداری مطلوب از آنها دنبال کنند.
وی بیان کرد: در حال حاظر 1361 تعاونی مرتبط در کشور فعال است که هر کدام در سطحهای مختلف کار توسعه و بهرهبرداری از گیاهان دارویی را انجام میدهند.
تخصصهای بیوفیزیکی در کنار تخصصهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی مدنظر قرار گیرد
مدیرکل دفتر ترویج و مشارکتهای مردمی سازمان جنگلها و مراتع کشور اضافه کرد: بهرهبرداری پایدار از گیاهان دارویی از جمله مهمترین زمینههای فعالیت تعاونیها در بخش منابع طبیعی است و برنامهریزی مناسب در این زمینه میتواند زمینههای تحول در مشارکت را فراهم آورد و در بخش فعالیتهای ترویجی و آموزشی و مشارکتی نیاز به یک برنامه عملیاتی با حمایت از تعاونیهای مرتبط وجود دارد.
جعفریان با اشاره به اینکه این برنامه باید تمامی فرایند زنجیره تولید را پوشش دهد گفت: این برنامه باید موضوع حفاظت، ظرفیت بهرهبرداری و ملاحظات پایداری و کاهش عوامل تخریب را مدنظر قرار دهد، این برنامه باید ریسکهای بیوفیزیکی و اقتصادی اجتماعی را شناسایی کند.
وی ادامه داد: بر این اساس نیازمند بهرهبرداری از یک دانش بین بخشی و همکاری بخشهای مختلف برای مدیریت یکپارچه این موضوع هستیم به نحوی که تخصصهای بیوفیزیکی در کنار تخصصهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مدنظر قرار گیرد.
انجام برنامههای آموزشی پروژه محور برای مجریان و بهرهبرداران
مدیرکل دفتر ترویج و مشارکتهای مردمی سازمان جنگلها و مراتع کشور یادآور شد : نیازمند یک الگوی روشن برای توانافزایی و ظرفیتسازی از طریق فعالیتهای آموزش و ترویج هستیم.
جعفریان گفت: این الگو باید مشخص کند چه آموزشهایی، برای چه کسانی و در چه مقطع زمانی انجام شود و این الگو با رویکرد پروژه محور کردن فعالیتهای آموزشی و ترویجی برای مجریان و بهرهبرداران در دستور کار دفتر آموزش، ترویج و مشارکتهای مردمی قرار دارد و مقرر است تا در سال آینده برنامههای آموزشی پروژه محور برای مجریان و بهرهبرداران را عملیاتی کنیم.
وی با اشاره به اینکه برای حمایت از تعاونیها نیازمند قوانینی هستیم که بتواند به شکل روشنی واسپاری فعالیتهای مرتبط را به مردم محلی و مجریان و بهرهبرداران مستقیم این عرصهها فراهم کند گفت: با تصویب قانون بند ب ماده 29 احکام دائمی برنامه توسعه مناسبی در جهت واسپاری فعالیتهای مرتبط به طور مستقیم به جوامع محلی به دست آمده است.
تدوین برنامه عملیاتی برای توسعه فعالیت صندوق حمایت از توسعه منابع طبیعی
مدیرکل دفتر ترویج و مشارکتهای مردمی سازمان جنگلها و مراتع کشور درباره آیین نامه اجرایی این قانون افزود: آیین نامه اجرایی این قانون نهایی شده و مقرر است تا ادارات کل استانها زمینههای بهرهبرداری مرتبط از این ظرفیت که دغدغه بسیاری از تعاونیها و تشکلها است فراهم کنند.
جعفریان اضافه کرد: سیاست و اولویت سازمان حمایت از تشکلهای موجود است چراکه به ارتقاء کیفی آنها در درجه اول فکر میکنیم و علاوه بر این صندوق حمایت از توسعه منابع طبیعی مرجع رسمی پشتیبانی و زیرساخت مشارکت به شمار میرود که برای اثربخشی بیشتر این ظرفیت در عرصههای اجرایی منابع طبیعی پیشنهاد تدوین برنامه عملیاتی برای توسعه فعالیت صندوق ارائه شده است.
عیار بالای گیاهان دارویی خراسان جنوبی
رئیس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی نیز در این کارگاه موقعیت خراسان جنوبی را به لحاظ دارا بودن گیاهان دارویی نسبت به سایر نقاط کشور ویژه و ارزشمند دانست و گفت: بر اساس آزمایشها و تحقیقات انجام شده عیار گیاهان دارویی این منطقه بالا بوده و این موضوع باعث میشود خراسان جنوبی خواستگاه خاص گیاهان دارویی کشور باشد.
علیرضا نصرآبادی وجود برخی از چالشها در مسیر توسعه گیاهان دارویی را یادآور شد و افزود: مهمترین چالش در این زمینه برداشت غیر اصولی و قاچاق این محصولات است و البته در این زمینه برنامهها و درخواستهایی داشتهایم که با همکاری قوه قضایه و نیروی انتظامی درصدد کاهش و رفع این چالش در استان هستیم.
وی مهمترین دغدغه این حوزه را فراوری گیاهان دارویی دانست و ادامه داد: متاسفانه با وجود برداشت حدود 40 تن آنغوزه از عرصههای منابع که در سالهای پر باران بیشتر از این میزان نیز میشود هنوز این محصول به صورت خام از استان خارج شده و در هندوستان با چند برابر ارزش افزوده بیشتر فرآوری میشود.
رئیس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی رویکرد منابع طبیعی در بحث گیاهان دارویی برای کشت محصولات استراتژیک را مورد توجه قرار داد و گفت: سازمان منابع طبیعی با آمده کردن طرحهای مناسب در این زمینه توانسته زمینه کاشت گیاهان دارویی را در سطح وسیع فراهم کند که این موضوع علاوه بر اشتغالزایی برای استان به لحاظ رشد و توسعه گیاهان دارویی مفید بوده است.
انتهای پیام/ح