به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از پایگاه خبری العهد، سفر اخیر محمد علی حکیم وزیر خارجه عراق به روسیه، سیگنالها و پیامهای بسیار مهمی در خصوص روند مطلوب مناسبات عراق و روسیه در مرحله کنونی و آینده به دنبال داشته است.
ناظران اعتقاد دارند سفر حکیم در ابعاد استراتژیک فراتر از چارچوبهای دیپلماتیک و تبلیغات رسانهای بود و واقعیت هایی را در خود داشت که باید در زمینه منافع و مناسبات مشترک عراق و روسیه و اقدامات متقابل از سوی دو طرف برای تقویت و تثبیت این مناسبات مدنظر قرار گیرد.
واقعیت اول این است که روسیه در روند جنگ عراق ضد گروههای تروریستی و تکفیری داعش در کنار این کشور قرار داشت و مانند برخی جریانهای بینالمللی و منطقهای دیگر با رویکردهای دوگانه با این موضوع تعامل نکرد. از مصادیق این اقدام میتوان به تجهیز عراق به سلاحهای مختلف به ویژه هواپیماهای جنگنده سوخو و هماهنگیهای اطلاعاتی و امنیتی تأثیرگذار اشاره کرد که نمونه آن تشکیل اتاق چهار جانبه هماهنگیهای اطلاعاتی در اواخر سپتامبر 2015 میان ایران، عراق، روسیه و سوریه بود.
واقعیت دوم این است که روسیه از مدتها پیش رویکرد سیاسی و استراتژیک مستمری را در همگرایی با محور مقاومت آغاز کرده که عراق نیز بخشی از این محور به شمار می رود. این موضوع تاثیر زیادی در بازدارندگی پروژه های تجاوز طلبانه آمریکایی در منطقه و حفظ موازنه قدرت در عرصه های سیاسی و میدانی به نفع محور مقاومت دارد. شاید بتوان گفت شاخصها و نتایج درگیریها در سوریه و یمن و عراق نشان دهنده این واقعیت است.
موضوع سوم این است که مسکو برخلاف واشنگتن اعتبار قابل توجهی در سیاستگذاریها و مواضع و رویکردهای خود به دست آورده است. این موضوع به این معنا است که امکان تعامل مثبت با این کشور و اعتماد به آن وجود دارد، چرا که ائتلافهای روسیه همواره با ثبات و رویکرد مشخص دنبال میشود و این موضوع تضمین منافع ملی عراق در صورت همکاری با مسکو را بیش از پیش فراهم میکند.
بنا بر آنچه که گفته شد درخواستهای جدی در بغداد از سوی گروههای مختلف سیاسی و نخبگان فکری و فرهنگی برای تجدید نظر در مناسبات عراق با آمریکا مطرح شده است. چرا که تجربه اشغالگری آمریکا در عراق و خسارتها و مصیبتهای ناشی از آن و رویکردهای توسعه طلبانه واشنگتن و اصرار این کشور بر ادامه موجودیت نظامی در عراق و مصیبتها و مشکلاتی که این کشور برای عراق ایجاد کرده، در ذهن مردم و نخبگان عراق حک شده است.
علاوه بر این که در چارچوب سیاست باز و متوازن عراق، تقویت و بهبود مناسبات با روسیه ضروری به نظر میرسد. مناسباتی که میتواند تمامیت و استقلال کشور را در اولویتهای اصلی اهداف خود قرار دهد و باعث شود عراق نقش محوری و تاثیرگذار در حل مشکلات منطقه داشته باشد و راه حلهایی مناسبتر و با هزینه کمتر ارائه دهد.
این موضوع را به وضوح میتوان در نتایج مذاکرات حکیم با سرگی لاوروف همتای روس وی و سایر مسئولان این کشور مشاهده کرد. وزیر خارجه عراق در مسکو تاکید کرد که باید بحران سوریه حل و فصل شود و قطعنامههای بین المللی در این کشور به اجرا گذاشته شود. وی سوریه را دولتی باثبات و دارای تمامیت ارضی کامل معرفی کرد و خواستار بازگشت این کشور به اتحادیه عرب شد. حکیم همچنین تأکید کرد که عراق در هیچ ائتلافی ضد ایران شرکت نخواهد کرد.
این مواضع نشاندهنده تطابق و توافق مهم و حیاتی بین مواضع بغداد و مسکو و پایتخت های دیگر نظیر تهران و دمشق به شمار میرود. این موضوع میتواند راهحل های عملیاتی و واقعی برای بحرانهای منطقه ایجاد کرده و فرصت اجرای پروژهها و برنامههای کاری برای تخریب و به فرسایش کشاندن توانمندیهای منطقهای را از دشمن بگیرد.
منابع مطلع به روند تحرکات عراق و روسیه می گویند که بغداد و مسکو در حال حاضر در مسئله تامین امنیت مرزهای عراق و سوریه در صورت عقبنشینی آمریکا از سوریه و ایجاد نظام امنیتی کامل بین دو کشور و همکاری در زمینه فعالیتهای انرژی و رسیدن به راهکارهای مشارکت مسکو در تجهیز و آموزش ارتش عراق برای مقابله با توطئههای خارجی متمرکز شدهاند.
میخائیل بوگدانوف معاون وزیر خارجه روسیه و فرستاده ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در خاورمیانه پیش از این تاکید کرده بود که امکان ایجاد سیستم امنیتی فراگیر در عراق و آموزش یگانهای نظامی عراق توسط روسیه وجود دارد.
سرگی لاوروف نیز بعد از دیدار با محمد علی حکیم تاکید کرد: ما همکاری نظامی با عراق در زمینه مبارزه با گروههای تروریستی داریم و مسکو کمکهای لازم به عراق برای توسعه توانمندیهای نظامی این کشور را ارائه خواهد کرد. ما میبینیم که اوضاع امنیتی عراق بعد از ریشه کن شدن گروه تروریستی داعش بهبود ملموسی پیدا کرده است.
همکاریهای نظامی و اطلاعاتی بین عراق و روسیه با حضور قدرتمند تعدادی از شرکتهای بزرگ روسیه در بازار اقتصاد عراق همراه شده است. از جمله این شرکتها میتوان به شرکت نفتی لوک اویل و شرکت گاز پروم اشاره کرد که از چند سال گذشته فعالیتهایی در زمینه سرمایهگذاری نفتی در عراق انجام میدهند. به این ترتیب روسیه میتواند بیشترین تمایل را برای ایجاد امنیت و ثبات در عراق داشته باشد و این کشور را از دایره کشمکشهای سیاسی و امنیتی و معاملههای خارجی و داخلی نجات دهد.
لاوروف در این زمینه تأکید کرد که روسیه اهمیت زیادی به افزایش روابط تجاری و اقتصادی و سرمایه گذاری به ویژه در زمینه هیدروکربن با عراق میدهد و نتایج بسیار خوبی در این زمینه به دست آورده است تا سطح سرمایه گذاری روسیه در این بخش از 10 میلیارد دلار فراتر رود.
مسکو همچنین به دنبال مشارکت تأثیرگذار در روند بازسازی مناطق و شهرهای تخریب شده در نتیجه اقدامات گروه تروریستی داعش است و معتقد است که عراق بعد از پیروزیهای اخیر میتواند از یک قربانی به یک بازیگر فعال و تاثیرگذار تبدیل شود.
انتهای پیام