باج خواهی به سبک اروپایی
آیت الله مجتهد شبستری گفت: «شرط اروپایی‌ها مبنی بر تأیید FATF از سوی ایران، الزامی نیست. پس از خروج آمریکا از برجام، الان بیش از ۹ ماه است که اروپایی‌ها ما را علاف کرده‌اند و در ضمن وعده شفافی هم به ما نداده‌اند».
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم،پس از خروج رییس جمهوری آمریکا از برجام، همگان منتظر بودند تا ببینند اروپایی‌ها برای پاسخ به وفای عهد جمهوری اسلامی، چه واکنشی از خود بروز خواهند داد. عکس‌العمل اروپایی‌ها در ظاهر همراه با مودت و همراهی بود. بر همین اساس، اروپا ماه‌ها ایران را برای ارائه یک کانال ویژه تجاری معطل نگاه داشت تا اینکه هفته گذشته، بالاخره از این کانال رونمایی شد. نام این کانال «اینستکس» نام داشت. در این کانال شروطی برای ایران از جمله الحاق به FATF لحاظ شد. در گزارش پیش رو، به کوتاهی‌ها و البته زیاده‌های اروپا در قالب این کانال، می‌پردازیم.
مجتهد شبستری: تاکنون از اروپایی‌ها وفای به عهدو صداقتی ندیدیم
در خبرها آمد که اروپا، عمل به مواد کانال اینستکس را منوط به الحاق ایران به FATF دانسته است. در همین باره با آیت‌الله محسن مجتهد شبستری، عضو مجمع تشخیص مصلحت گفت‌وگو کرده‌ایم. او در این باره اظهار داشته است: «شرط اروپایی‌ها مبنی بر تأیید FATF از سوی ایران، الزامی نیست. پس از خروج آمریکا از برجام، الان بیش از 9 ماه است که اروپایی‌ها ما را علاف کرده‌اند و در ضمن وعده شفافی هم به ما نداده‌اند. ما تاکنون از اروپایی‌ها وفای به عهد و صداقتی ندیدیم.»
قاضی زاده هاشمی: اینستکس، بازی جدید اروپا و آمریکاست
از پیش از ارائه رسمی کانال اروپا، کاملاً مشخص بود که کانال مزبور، صرفاً تسهیل کننده راه دسترسی ایران، به غذا و دارو است. آقای مجید شاکری، کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به مکانیسم مالی اروپا گفته بود: «مکانیزم SPV هیچ وقت راه نخواهد افتاد؛ ممکن است جلسه‌ای بگذارند و ادعا کنند که SPV راه افتاده است و در ایران هم به عنوان خبر خوب تلقی شود؛ اما تعداد معاملات آن هرگز بالاتر از غذا و دارو نخواهد شد؛
نه به این خاطر که SPV بناست برای غذا و دارو باشد، بلکه حقایق تجاری و تحریمی باعث این می‌شود که SPV در حد غذا و دارو بماند.» سیدامیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، نماینده مجلس نیز روز گذشته در گفت‌وگویی با انتقاد از کانال اینستکس و با بیان اینکه این کانال، صرفاً یک کاغذ است، گفت: اینستکس، فقط یک کاغذ است و هیچ کارایی برای کشور ندارد. غذا و دارو حتی در تحریم‌های آمریکا نیز مستثناست و ما برای تهیه آنها مشکلی نداریم که این کانال بخواهند برای ما راهکار ایجاد کنند. این عضو هیأت‌رییسه مجلس شورای اسلامی در همین باره تصریح کرد: اینستکس، بازی جدیدی است که آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها شروع کرده‌اند تا ایران را پای میز مذاکره کشانده و مجبور به پذیرش تعهدات جدید کنند.
سوژه بی‌ربط موشکی و حقوق بشر
چند روز پس از انتشار بیانیه اینستکس، اتحادیه اروپا روز دوشنبه(15 بهمن‌ماه) طی بیانیه‌ای که در 12 بند تنظیم شده بود، بار دیگر انتظارات و توقعات نامقبول و نامعقول خود از ایران را پیش کشید. این بیانیه ضمن درخواست از ایران برای ادامه همکاری‌ها با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و اظهار تأسف از تحریم‌های جدید ایالات متحده آمریکا علیه کشورمان، بار دیگر ادعاهای واهی خود درباره حضور نظامی ایران در سوریه و یمن و لزوم همکاری کشورمان برای بازگشت ثبات به منطقه را پیش کشید. این بیانیه همچنین مدعی شد که آزمایش موشکهای بالستیک ایران، موجب افزایش بی‌اعتمادی و بی‌ثباتی در منطقه شده است و از ایران خواسته تا جلوی چنین آزمایش‌هایی را بگیرد. این بیانیه همچنین با تکرار دوباره ادعاهای ثابت نشده قبلی اروپایی‌ها، جمهوری اسلامی را به انجام اقدامات خصمانه در خاک اتحادیه اروپا متهم کرد. در پایان نیز، این بیانیه با پیش کشیدن موضوع بی‌ربط حقوق بشر و نگرانی از وضعیت زندانیان در ایران، از جمهوری اسلامی خواسته تا حقوق زنان و اقلیت‌های قومی و مذهبی را رعایت کند.
واکنش وزارت خارجه به بیانیه اروپایی‌ها
ساعاتی پس از انتشار بیانیه جمع‌بندی اتحادیه اروپا، وزارت خارجه بلافاصله به آن واکنش نشان داد. بیانیه وزارت خارجه در پاسخ به ادعای اروپایی‌ها مبنی بر دست داشتن ایران در اقدامات تروریستی در خاک اروپا تصریح کرد: «طرح اتهامات بی‌پایه‌ای همچون طراحی یا اقدام تروریستی در اروپا از ابتدا بی‌اساس و تعجب‌برانگیز بود. ایراد چنین اتهامات واهی و بی‌اساس و ابراز نگرانی اروپایی‌ها در شرایطی که گروه‌های تروریستی و جنایتکار شناخته شده و دارای شناسنامه برای جهانیان در اروپا آزادانه فعالیت می‌کنند، نه تنها در شرایط کنونی سازنده نیست بلکه در راستای اهداف معاندینی است که خواهان تیرگی روابط ایران با اروپا هستند.» وزارت خارجه همچنین با اشاره به مرتبط دانستن کانال اینستکس به الحاق ایران به FATF از سوی اروپایی‌ها تأکید کرد: «برای ما جنبه‌های اقتصادی برجام و انتفاع ایران از آن اهمیت بسزایی دارد و چگونگی اجرای تعهدات طرف‌های اروپایی برجام می‌تواند ملاک و محکی تعیین‌کننده و اساسی در تنظیم مناسبات آتی ما باشد. مرتبط کردن اجرای این سازوکار که از تعهدات ذاتی برجامی است با الزامات نهادهایی چون FATF غیر قابل قبول است. این بیانیه همچنین درباره موضوعات منطقه‌ای و نقش ایران در امنیت غرب آسیا تأکید کرد: «جمهوری اسلامی ایران اکیداً به کشورهای اروپایی توصیه می‌کند که نگاه واقع بینانه‌ای به حوادث و مسائل منطقه‌ای داشته باشند و تحت تأثیر جریانات و القائات عناصر مخالف صلح، ثبات و امنیت پایدار منطقه و توسعه روابط میان دولت‌ها وملت‌ها قرار نگیرند. جمهوری اسلامی ایران همواره از گفت‌وگو ، تعامل و راهکارهای سیاسی برای حل و فصل تمامی بحران‌های منطقه‌ای حمایت می‌کند.»
قاسمی: ارتباطی میان سازوکار مالی با FATF وجود ندارد
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در واکنش به بیانیه جمع‌بندی اتحادیه اروپا تصریح کرد: «اصولاً اصلاً قرار نبود و نباید ارتباطی بین این سازوکار و مسائلی دیگر مثل FATF برقرار کنند، این سازوکار از وظایف ذاتی آنان در قبال استمرار برجام بوده و اگر قرار باشد کسی شرط بگذارد این ایران است که باید شرط‌های خود را مطرح کند.»
محسن رضایی: گره زدن FATF به اینستکس باج‌خواهی است
آقای محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام هم دیگر چهره‌ای بود که به شرط و شروط اروپا در بیانیه اینستکس و نیز بیانیه جمع‌بندی اتحادیه اروپا واکنش نشان داد. او در این باره با تأکید بر اینکه بعد از این همه معطلی، گره زدن پالرمو و CFT به اینستکس نوعی باج‌خواهی است، تصریح کرد: «کانال حمایت از تجارت اروپایی، کانالی تهاتری و کالایی است. اروپایی‌ها باید به تعهدات خود در مقابل برجام عمل کنند و برای ما شروط جدید نگذارند.»
عراقچی: توازن برجام به هم خورده است
آقای سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه، روز گذشته در دیدار دبیرکل وزارت امور خارجه فرانسه با انتقاد از برهم خوردن توازن در برجام گفت: «طرف‌های دیگر تاکنون نتوانسته‌اند تعهدات خود را اجرایی کنند و در نتیجه توازن در توافق برجام از بین رفته است.» عراقچی همچنین با اشاره به راه‌حل اینستکس اظهار داشت: «این راهکار با تأخیر زیاد اعلام شده و امیدواریم مراحل اجرایی شدن آن به سرعت انجام شود.»
بهشتی پور: بیانیه اینستکس صرفاً سیاسی است
آقای حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل سیاسی درباره محدودیت‌های بیانیه اینستکس و موانع همکاری‌های ایران با طرف اروپایی، اظهار داشت: درخواست ما در برجام این بود که تحریم‌ها علیه ایران به طور کلی لغو شود اما آمریکایی‌ها گفتند چون شما غنی‌سازی را به طور کامل متوقف نکرده‌اید، ما هم تحریم‌ها را به حالت «تعلیق» درمی‌آوریم. او افزود: وزیر خارجه آلمان درباره بیانیه اینستکس گفته که اروپا در مرحله اول، در زمینه‌هایی با ایران وارد معامله تجاری می‌شود که هنوز مشمول تحریم‌ها نشده است؛ مانند غذا و دارو. آمریکایی‌ها با زرنگی می‌گویند که ما ایران را در دو حوزه غذا و دارو تحریم نکرده‌ایم اما وقتی ما به شرکتی در سوئیس مثلاً سفارش شیر خشک می‌دهیم اما نمی‌توانیم پول آن را بپردازیم، این یعنی تحریم غیرمستقیم؛ یا برعکس وقتی ما مثلاً زعفران صادر می‌کنیم، دیگر نمی‌توانیم پول زعفران فروخته شده را بگیریم. بهشتی پور با تأکید بر اینکه بیانیه اینستکس تا اینجا کار صرفاً «سیاسی» بوده و هیچ بهره اقتصادی از آن، عایدی کشورمان نشده است، گفت: بیانیه اینستکس، مقوله‌ای تا اینجای کار سیاسی است یعنی اروپایی‌ها با صدور این بیانیه، مستقیماً در برابر آمریکا ایستاده‌اند اما هنوز وجهه اقتصادی پیدا نکرده است یعنی مردم ایران هنوز نتیجه اقتصادی آن را لمس نکرده‌اند. اروپا در بیانیه اینستکس اعلام کرده که اگر سازوکار مالی اعلام شده می‌خواهد ثمرات اقتصادی هم داشته باشد، ایران باید به FATF ملحق شود؛ برای اینکه ایران مادامی می‌تواند با نه تنها اروپا بلکه با دیگر کشورها مانند روسیه، هند، چین و کره جنوبی، مبادله اقتصادی داشته باشد که مقررات مربوط به FATF اجرایی شود.
منبع:صبح نو
انتهای پیام/
