به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، چهارم تیر امسال جمعی از مترجمان متون نمایشی در نامهای به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواستار وضع قوانینی در حوزه استفاده از متون ترجمهای شدند. این گروه معتقدند بودند گروههای نمایشی بدون در نظر گرفتن حقوق مترجم، متنی را انتخاب و روی صحنه میبرند و برای فرار از حقوق مؤلف با ترفندهایی چون بازنویسی یا دراماتورژی خود را از انقیاد مؤلف رها میکنند.
در این نامه آمده بود «اگر این مشکل را به سالهای اخیر نسبت میدهیم از آن روست که پیشتر، هنگام عقد قرارداد با گروههای نمایشی برای اجرای آثار ترجمه شده، علاوه بر لزوم ارائهی مجوز کتبی انتشارات یا مترجم، حق الترجمه ی متن اجراشده از سوی مرکز هنرهای نمایشی در قرارداد درج و نهایتاً از طریق مرکز هنرهای نمایشی به همراه سایر دستمزدها پرداخت میشد؛ اما در سالهای اخیر که سلطه اقتصاد سرمایهداری به عرصه تئاتر مستولی شده، برخی از گروههای نمایشی برای کم کردن از هزینههای خویش و یا شاید هم برای جبران هزینههای که برای اجاره سالنهای خصوصی میپردازند، به انحاء مختلفی حقوق مادی و معنوی هنرمندانی را تضییع میکنند که پیش از شروع فرایند اجرا، با صرف وقت و تحمل بسیار، در ترجمان آثار نمایشی کوشیدهاند.»
این گروه با اشاره به فقدان قوانین و قواعد صنفی در این مورد از وزیر خواستند «فرایندی از سوی مرکز هنرهای نمایشی تدوین و به تماشاخانههای دولتی و خصوصی ابلاغ شود که برمبنای آن، هم از وقوع چنین اموری در آینده پیشگیری نماید و هم در صورت بروز مشکلات، به مسایل حقوقی مترجمان رسیدگی شود.»
حال اداره کل هنرهای نمایشی در اطلاعیهای از به ثمر رسیدن این نامه خبر داده است. شورای مرکزی نظارت و ارزشیابی اداره کل هنرهای نمایشی شرایط اخذ مجوز نمایشنامههای خارجی را جهت اجرای عمومی در سه بند تصویب کرده است که به موجب این مصوبه ضمن تاکید بر هنر، مهارت و دانش در کار ترجمه و اولویت انتخاب و معرفی آثار مطرح و یا شناختهشده سایر زبانها، نمایشنامههای ترجمه شده با ارزیابی سابقه مترجم و جایگاه و اصالت اثر، ارزیابی و تصویب خواهد شد.
بر این اساس به منظور شناخت و تشخیص ارزش و اصالت اثر ترجمه شده و صدور مجوز اجرای عمومی، روش تشخیص و ارزیابی نمایشنامه بر سه محور خواهد بود.
الف) سابقه شخص مترجم که در این کار و حرفه با آثار چاپ شده و یا اجرا شده شناخته شده باشد.
ب ) تشخیص اصالت اثر ارائه شده و مطابقت و تائید ترجمه توسط امور بینالملل اداره کل هنرهای نمایشی
ج ) معرفی مترجم و یا اثر نمایشی توسط مراجع علمی و دانشگاهی و یا اصناف هنری و ادبی
البته اداره کل هنرهای نمایشی اعلام کرده است «با توجه به تعدد ترجمه از یک اثر، شورای نظارت و ارزشیابی اداره کل هنرهای نمایشی با تاکید بر مصوبه شورای مرکزی صرفاً با احراز شرایط و تائید اصالت نمایشنامه، مجوز اجرای عمومی را صادر خواهد کرد. این مجوز با در نظر گرفتن اخذ مجوز مکتوب مترجم و با تاکید بر حفظ حقوق مادی و معنوی صاحب اثر و مترجم آن صادر میشود.»
حال باید دید با این شرایط آیا عناوینی چون طراح و دراماتورژ در پوسترها دستخوش تغییرات عمدهای میشوند یا خیر.
انتهای پیام/