به گزارش دفتر منطقهای خبرگزاری تسنیم، شاید دور از ذهن به نظر برسد اگر بگوییم سیاست خارجی پاکستان در طی جنگ هشت ساله تا قرابت به زیادی به منافع ایران داشته است.
هرچند پاکستان در طول جنگ تحمیلی بارها خود را به شدت بی طرف عنوان کرد اما به دنبال گسترش روابط دوستانه در جنگ تحمیل شده علیه همسایه خود ایران بود. برخی کارشناسان یکی از علل اصلی حمایت پاکستان از ایران در جنگ هشت ساله را مشابهت ساختار و نظام سیاسی دو کشور بر مبنای جمهوری اسلامی می دانند و برخی دیگر هم دوستی و قرابت دیرینه دو کشور و حتی جبران کمکهای گذشته ایران در جنگهای پیشین این کشور همچون غائلههای جنبشهای بلوچ و جنگ دوم هند با این کشور میپندارند.
کشور پاکستان در سال 1980 میلادی، شرایط متفاوتی با افغانستان داشت؛ حکومت پاکستان مستقلتر و به مراتب قدرتمندتر از افغانستان بود اما آمریکاییها بسیار مراقب بودند که پاکستان تسلیحات پیشرفتهای همانند موشک در اختیار ایران قرار ندهد.
لیبی، سوریه وکره شمالی کشورهایی بودند که به ایران در صنعت موشکی و فروش تجهیزات در آن برهه حساس کمک میکردند و پاکستان هم قرار بود به این کشورها برای تامین موشکها و قطعات خراب شده هواپیما بپیوند ولی تحت فشار آمریکا نتوانست به صورت آشکارا این کار را انجام دهد.
پاکستان توانست در سال 64 حتی با وجود فشارها و مخالفت های آمریکا در آن زمان نمونه قطعات هواپیماهای جنگنده در اختیار نیروی هوایی ایران چون اف 14 و اف 5 را که همانند هواپیماهای جنگنده موجود در پاکستان آمریکایی بودند را به ایران ارسال میکردند و یا سایر جنگافزارهای متعارف و معمول که ممکن بود را به صورت قاچاق توسط برخی شرکت ها و موسسات چینی با مشقت فراوان در اختیار ایران قرار میدادند.
جمهوری اسلامی پاکستان در زمینه تعمیر جنگافزارهای زرهی و تانک، تهیه موشک ضد کشتی موسوم به «کرم ابریشم» ساخت چین برای ایران در اواخر سال 63 و همین طور تهیه سیستم موشکی «استینگر» ساخت آمریکا به ایران در دوران جنگ کمک کرده بود. همچنین پس از اینکه مهندسان و افسران موشکی لیبیایی به دستور قذافی در سال 65 تهران را به مقصد طرابلس ترک کردند پاکستان درصدد کمک به جمهوری اسلامی ایران در این خصوص برای تامین قطعات موشک «اسکاد» برآمد که در نهایت جمهوری اسلامی ایران توانست بغداد را توسط همین نوع موشک مورد هدف قرار دهد و توازنی در بحث جنگ شهرها بین دو کشور به وجود آورد.
با توجه به اینکه پاکستان در آن دوران روابط بسیار حسنه با عربستان سعودی در جبهه روبه رو و به عنوان مخالف جمهوری اسلامی ایران داشت همچنان که امروز نیز به همین شکل است و سعودیها به پاکستان کمک میکنند؛ اما این کشور برخلاف بسیاری از کشورهای منطقه که یا حامی رژیم بعث عراق بودند و یا اظهار بیطرفی نشان دادند تا جایی که توان داشت و برایش مقدور بود به طوری که به منافع خود زیاد آسیب نرساند به جمهوری اسلامی ایران نوپا و درگیر جنگ نابرابر کمک نمود و حتی گزارشهایی از کمک مالی توسط پاکستان به ایران در سطح عملیاتی نیز وجود دارد. در نمونه ای دیگر از این کمک ها پاکستان بارها با استفاده از ظرفیت بندر کراچی و سایر بنادر خود برای ورود کالا و نیاز های غذایی مردم ایران این بنادر را در اختیار تجار ایرانی قرار داد.
در پایان باید یادآور شد که درنهایت در سال های 66 و 67 یعنی در اواخر جنگ تحمیلی پاکستانیها به دلیل شدت درگیری و آمار بالای تلفات جنگی میان دو کشور مسلمان علاقه چندانی به کمک کردن و حمایت از یکی از دو کشور اسلامی نداشتند و در این خصوص کمک به ایران هم در حداقلها باقی ماند؛کما اینکه پاکستان امروزه نیز در جنگهای نظامی و لفظی بین کشورهای اسلامی هیچگونه دخالتی ندارد و تنها به نقش تسهیل کننده صلح و حل منازعات روی آورده است.
یادداشت: حسین محمدی
انتهای پیام/.*