به گزارش خبرگزاری تسنیم از چابهار، شهرستان سیب و سوران در جنوب شرق سیستان و بلوچستان، شهرستانی جذاب برای تاریخبینان و شگفتانگیز برای طبیعتگران؛ حدودا 60 هزار نفر جمعیت دارد، شمالش شهرستان خاش، جنوب، مرز کوچکی با پاکستان، شرق، سراوان و غربش شهرستان مهرستان یا همان زابلی است.
جاذبههای دیدنی؛ قلعههای سِب، کَنت و پَسکوه؛ تپّهی شنی ریگ ملک، سنگ نگارهای تاریخی درّهی واستانه دهستان پسکوه و مجموعهی طبیعتی بکر رشته کوه بیرک که شامل حیاط وحش از جمله زادگاه پلنگ ایرانی و انواع حیوانات اهلی و همچنین مناظر زیبای طبیعی کوه و آبشارهای هشّانی، پورینکی، بن گر و غارهای صداکی و درّه شیران است.
از طبیعتش شروع میکنیم، چند کیلومتری مرکز شهرستان، سوران، در بخش مرکزی، دهستان پسکوه، جاذبههایش طبیعی، جانوری و صدالبته بکر منتظر گردشگران است؛ مجموعهای از کوهها، آبشارها، درهها و صدالبته حیاط وحش؛ منطقه حفاظتشده 73 هزار هکتاری بیرک با گونههای خاص و کمیاب جانوری در شرق شهرستان سوران، یکیاز زادگاههای پلنگ ایرانی است که هماکنون با خشکسالیها برای تداوم حیات میجنگد.
پلنگ ایرانی با جثهای کشیده و باریک جزو بزرگترین گربهسانان ایران به شمار میرود که در نقاط کوهستانی و جنگلی و نزدیک به رودخانه و در ارتفاعات 3 هزار متری زندگی میکند و از حیواناتی مانند بزکوهی، گوسفند، خوک وحشی و در صورت کمبود منابع غذایی از پرندگان، جوندگان و حیوانات کوچک تغذیه میکند؛ نتوانسیم در بیرک عکسی از پلنگ ایرانی بگیریم چراکه به گواه سازمان حفاظت محیط زیست تعدادشان اندک است،هماندازه با انگشتان دست، ده قلاده، رو به انقراض، اما از طبیعت بکر محل زندگیاش گرفتیم.عکس بالا آرشیوی است.
منطقه حفاظتشده بیرک، دهستان پسکوه، آبشارهای شگفتانگیزی دارد از جمله هشّانی، پورینکی، بنگر و غارهای صداکی و درّه شیران.
بازهم دهستان پسکوه، سنگنگارههای تاریخی دره واستانه؛ برای دوهزار و سیصدسال قبل از میلاد است، زمانی که انسانها با ایما و اشاره و نقاشی باهم ارتباط برقرار میکردند.
بلندترین بنای خشتی ایران،قلعه سب
جاذبههای تاریخی سیب و سوران؛ قلعه سِب،در روستای سب از توابع بخش مرکزی، حدودا 8 کیلومتر از سوران(مرکز شهرستان) فاصله دارد؛قلعهی سب شکوه معماری بلوچستان و بلندترین بنای خشتی و گلی ایران است. این قلعه از دوران صفویه به یادگار مانده و مرکز حکومت ملوک الطوایف شهرستان سراوان بزرگ بوده که امروزه با استقلال یافتن شهرستان سیب و سوران و مهرستان، از حوزه جغرافیای سراوان خارج شده است.
سِب سالم ترین قلعهای است که از دوران اسلامی به جا مانده. این قلعه در اوایل قرن دوازدهم هجری مرکز حکمرانی حاکم محلی، «ملک دینارخان» و فرزندانش بود .این قلعه زیباترین و بلندترین بنای خاکی کشور است و شروع بنایش در دوره صفویه بوده است که تاکنون حداقل سه بار تعمیر شده و بناهایی به آن اضافه شده است.
قلعهی بعدی، کنت، در روستای کنت، 15 کیلومتری بخش هیدوچ و در 45 کیلومتری مرکز شهرستان، سوران؛ قلعه «کنت» متعلق به دوره افشاریه است. دستور ساخت قلعه را سردار شهسوارصادر کرده است که در آن زمان از قدرت زیادی بر خوردار بوده است.بیشترین قدرت درآن زمان در اختیار اقوامی به نام سرداران بوده است والقابی به نام حاکم وجود نداشته است.
کنت، روی صخره های طبیعی در سه طبقه ساخته شده و ورودی آن در قسمت جنوبی قلعه حدود 13متر از سطح زمین فاصله دارد. میگویند این قلعه توسط مردم عادی و با زور حاکم قدیم در سه طبقه ساخته شده است. طبقه اول مخصوص غلامان کنیزان و محل اسطبل اسب نگاهداری گاو و گوسفند های سردار بوده است.طبقه دوم وسوم ان سردار و اقوامش زندگی می کردند. مردم عادی حق زندگی در قلعه را نداشتند؛ این قلعه از خشت وگل خام ساخته شده است.
سبک معماری این اثر تاریخی همچون قلعه سِب است که درب ورودی این بنا درظلع جنوبی قلعه واقع شده است پوشش سقفی آن از تنه درخت خرما وشاخه های آن به نام کرز میباشد؛ درب وپنجره های آن چوبی بوده وجاه آب آن نیز در حصار قلعه واقع شده است که مخصوص غلامان و حیوانات قلعه بوده است. آب آشامیدنی حاکم روستای کنت از روستای سیب تهیه میشد زیرا در ان زمان آب سیب آبی شیرین بدون هیچ گونه املاهی بوده است وخدمتگذاران از روستای کنت حرکت میکردند وبعد از سه روز به روستای سیب میرسیدند و اب را داخل مشک می کردند وبه نزد حاکم میاوردند.
آخرین جاذبه، قلعه ی پسکوه، درهمان دهستان جنگل و جانور پسکو، مربوط به دوران صفویه است و کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ محلیها میگویند علیرقم قلعههای دیگر شهرستان تاکنون هیچ اقدامی جهت بازسازی و مرمت این قلعه نشده است.
سیب و سوران،جنوب شرق سیستان و بلوچستان؛ جاذبههای شگفتانگیز، دیدنی و طبیعتی؛ کوه و دره و چشمه و تاریخ و صدالبته حیات وحش را یکجا جمع کرده است.
گزارش از سید امیرحسین عظیمی
انتهای پیام/ ع