به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، «یوکیا آمانو»، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفته عربستان سعودی بایستی قبل از وارد کردن سوخت هستهای برای استفاده در رآکتور تحقیقاتی خود با برنامه بازرسی و پادمانی نهاد بینالمللی تحت امر او موافقت کند.
مدیر کل آژانس علیرغم این گفت که عربستان سعودی هنوز به طور مشخص مقاصد خودش را مشخص نکرده است. وی، درباره پاسخ عربستان سعودی به مسئله بازرسیها گفت: «آنها نگفتهاند نه؛ پاسخ مثبت هم ندادهاند و دارند درباره آن تأمل میکنند. وضعیتی که در حال حاضر در آن قرار داریم این است.»
اولین رآکتور هستهای عربستان سعودی قرار است تا پایان سال جاری میلادی تکمیل شود. طراح این رآکتور 30 کیلو واتی یک شرکت دولتی در آرژانتین است که قرار است سوخت هستهای مورد نیاز برای این رآکتور را هم تأمین کند.
آمانو تصریح کرد رابطه عربستان سعودی با آژانس، به عنوان نهاد دیدهبان هستهای سازمان ملل متحد، به محض ورود اولین محموله سوخت هستهای به این کشور دگرگون خواهد شد و ریاض دیگر مشمول توافق دوجانبه موسوم به «پروتکل مقادیر اندک» نخواهد بود.
«پروتکل مقادیر اندک»، قراردادی است که کشورهای دارنده مقادیر اندک از مواد هستهای میتوانند با آژانس بین المللی انرژی اتمی به امضا برسانند. این پروتکل، امضاکنندگان را از ملزومات مندرج در «توافق جامع پادمانی» آژانس معاف میکند.
توافق جامع که برای اطمینان از عدم انحراف کاربرد مواد هستهای به سوی ساخت سلاح طراحی شده شامل ملزوماتی مانند حسابرسی از تمامی ذخائر مواد رادیواکتیو و موافقت با بازرسیهای آژانس است. عربستان سعودی تا کنون از پذیرش این ملزومات سر باز زده است.
آمانو گفت که آژانس از سال 2014 با عربستان سعودی بر سر این رآکتور جدید در تعامل بوده است. او گفت: «این اصلا مسئله پنهانی نیست. مطلع شدیم که آنها قصد ساخت یک رآکتور تحقیقاتی را دارند و ما هم آن را رصد کردهایم.»
مدیر کل آژانس در ادامه گفت: «به محض آنکه مواد هستهای به عنوان سوخت مورد نیاز برای این رآکتور تحقیقاتی وارد شوند لازم است آنها به سمت یک توافق جامع پادمانی تمامعیار حرکت کنند.»
روزنامه گاردین نوشته عربستان سعودی بایستی بعد از ورود مواد هستهای به این کشور با ارسال نامهای به آژانس توافق موسوم به «پروتکل مقادیر اندک» را لغو کرده و از امتیازهای مندرج در این پروتکل شامل معافیت از تعهدات پادمانی معمول صرفنظر کند.
انتهای پیام/