به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، محمد حسین ادیب پژوهشگر ریسک است. وی معتقد است دکور خاورمیانه در حال تعویض است و در عمل خاورمیانه صحنه رقابت چهار جناح شده است : جناح ترکیه – قطر، جناح عربستان - امارات ، جناح ایران - عراق - سوریه - حزب الله و جناح تل اویو - واشنگتن .
وی ضمن بررسی آینده اقتصاد آمریکا، بر این باور است که آمریکا با توجه به شرایط خاص اقتصادی خود که گرفتار در یک پارادوکس است به زودی از خاورمیانه خارج خواهد شد .
دیگر نظرات او را در خصوص شرایط منطقه و توصیه هایش به ایران را در این شرایط در ادامه بخوانید.
وضعیت اقتصادی آمریکا را چطور ارزیابی می کنید؟
ادیب : صندوق بین المللی پول اعلام کرد دلار بیست درصد بالا تعیین شده است. مشکل امریکا این است که دلار بالا تعیین شده و این صادرات و تولید آمریکا را با چالش تاریخی مواجه کرده است. مشکل تولید و صادرات آمریکا بدون کاهش ارزش دلار حل نمی شود .
دومین مشکل این است که بیش از ظرفیت اقتصاد امریکا ، پول به اقتصاد آمریکا تزریق می شود و این به حباب در بورس انجامیده است.
راه برون رفت آمریکا از این شرایط چیست؟
ادیب : راه حل، کاهش عرضه پول به اقتصاد است و برای کاهش عرضه پول باید تراز بانک مرکزی آمریکا کاهش یابد. تراز بانک مرکزی آمریکا حجم اسکناس دلار موجود در اقتصاد است. تراز بانک مرکزی امریکا سال گذشته 4400 میلیارد دلار بود و اکنون ٣٩٣6 میلیارد دلار است . این انقباضی ترین سیاست پولی در امریکاست ، فدرال رزرو دارد درست عمل می کند. فدرال رزرو گفته 80 میلیارد دلار دیگر هم کم خواهد کرد.
این حرکت چه نتیجه ای دارد ؟
ادیب : کاهش عرضه پول به اقتصاد باعث کمبود جریان وجوه نقد می شود و این پدیده به افزایش نرخ بهره منجر می شود ، وقتی حجم دلار کاهش یافت اقتصاد کم پول می شود و نرخ بهره بالا می رود .
در آن موقع اختلاف نرخ بهره بین آمریکا با اروپا و جهان چه می شود ؟
ادیب: اکنون نرخ بهره در آمریکا از نرخ بهره در اروپا و ژاپن بالاتر است و این به تقویت ارزش دلار انحامیده است و این برای آمریکا فاجعه است. راه حل، افزایش نرخ بهره است. آمریکا همیشه با افزایش نرخ بهره ، حباب بورس را ترکانده است .
چرا دلار بالا تعیین شده است ؟
ادیب : ترامپ در توئیتی گفت فدرال رزرو از درک اهمیت دلار قوی عاجز است.
دقیقاً مشکل اقتصادی آمریکا چیست؟
ادیب : باید نرخ بهره در اروپا بالاتر از آمریکا تعیین شود تا دلار تضعیف شود و مشکل آمریکا حل شود و اکنون عکس آن است ، همه چیز به اختلاف نرخ بین نرخ بهره آمریکا با رقبای اقتصادی آمریکا مربوط می شود ، به زبان صریح اکنون نرخ بهره در اروپا و ژاپن کمتر از آمریکاست و باید این عکس شود.
- آمریکا گرفتار در یک پارادوکس اقتصادی
خوب چرا چنین نشده تاکنون؟
ادیب : آمریکا در یک پارادوکس گیر کرده است. آمریکا دو مشکل دارد و حل هر مشکل به تشدید مشکل دومی منجر می شود. افزایش نرخ بهره برای مهار حبابی شدن بورس آمریکا خوب است و برای تولید و صادرات دستورالعمل فاجعه است .
در اساطیر آمده مردی دو دختر داشت ، برای آگاهی از وضع آنها نزد دختر اول رفت و جویای حال شد دختر گفت پدر دعا کن باران بیاید چون شوهرم گندم کاشته و اگر باران بیاید وضع مان خیلی خوب می شود ، پدر نزد دختر دوم رفت و جویای حال شد ، فرزند گفت پدر ، همسرم در صنعت خشت است و دعا کن باران نیاید تا وضع مان خوب شود، پدر به زادگاه بازگشت و همسر جویای وضع دختران شد. پدر گفت همین قدر بگویم باران بیاید بدبختیم باران هم نیاید بدبختیم. آمریکا بین دو انتخاب قرار گرفته که هر راه حل، به قسمت دیگر اقتصاد آن صدمه می زند.
- انتخاب گزینه اختلاف نرخ بهره ، شانس ترامپ را برای انتخاب مجدد به شدت کم می کند
پس راه حل به اختلاف نرخ بهره مربوط می شود ؟
ادیب : بله اما تاچر قربانی همین سیاست شد. چون برای مهار تورم که سیاست دنبال کردن مارک آلمان موجب آن شده بود نرخ های بهره بالایی باید اعمال می شد این به نارضایتی گسترده سیاسی از تاچر منجر شد و به سقوط او انجامید. اگر آمریکا ، برای مبارزه با حبابی شدن بورس، به سیاست کاهش تراز بانک مرکزی ادامه دهد نرخ بهره افزایش یافته و ریزش بورس ، شانس ترامپ را برای انتخاب مجدد به شدت تضعیف می کند .
رشد نقدینگی آمریکا نسبت به سال 2010 حدود شصت درصد است و رشد نقدینگی کانادا هم شصت درصد. این رقابت سنگین اقتصاد کانادا با امریکا را نشان می دهد همین طور رشد نقدینگی انگلیس نسبت به سال دو هزار و ده بالغ بر شانزده درصد و اسپانیا هم شانزده درصد است. این رقابت سنگین انگلیس و اروپا را نشان می دهد اگر رشد نقدینگی انگلیس از رشد نقدینگی اروپا ذره ای بیشتر باشد انگلیس از اروپا عقب می افتد.
- مبارزه با آمریکا یعنی اگر رشد نقدینگی آمریکا 60 درصد است رشد نقدینگی ایران نباید 61 درصد باشد
در این شرایط ما چه باید انجام دهیم ؟
ادیب: در استراتژی مبارزه ما با آمریکا، رشد نقدینگی ما نباید از رشد نقدینگی آمریکا بیشتر باشد. رشد نقدینگی ما نسبت به سال دو هزار و ده ، سیصد و نود درصد بود در حالی که آمریکا شصت درصد بود این اختلاف به گران شدن دلار در ایران انجامید. مبارزه با آمریکا یعنی اینکه اگر رشد نقدینگی آمریکا شصت درصد است رشد نقدینگی ایران نباید شصت و یک درصد باشد .
- دکور خاورمیانه در حال عوض شدن است
شرایط منطقه را چگونه ارزیابی می کنید ؟
ادیب: کیسینجر یکبار گفت اعراب بدون مصر نمی توانند بجنگند و بدون سوریه نمی توانند صلح کنند ، قرار بود یک ناتوی عربی علیه ایران با حضور مصر تشکیل شود که مصر هفته قبل صراحتا اعلام کرد عضو ناتوی عربی نمی شود و این خطر جنگ را به شدت در منطقه کاهش داد . این رویداد بزرگی بود. اما صلح داستان دیگری است ، اعراب بدون سوریه نمی توانند صلح کنند.
آمریکا در حال خروج از خاورمیانه است. آمریکا به زودی از سوریه و افغانستان خارج می شود. یمن اولویت آمریکا نیست و توازن جدیدی در خاورمیانه جایگزین توازن قبلی می شود. دکور خاورمیانه دارد عوض می شود .
دکوراسیون جدید چگونه است ؟
خاورمیانه صحنه رقابت چهار جناح شده است : جناح ترکیه – قطر، جناح عربستان - امارات ، جناح ایران - عراق - سوریه - حزب الله و جناح تل اویو - واشنگتن .
چه مصادیقی دارد ؟
امروز لیبی ، سودان و الجزایر صحنه رقابت دو جناح ترکیه - قطر با جناح امارات - عربستان است.
و قدرت های خارج از منطقه ؟
امریکا دارد می رود و فقط روی تل آویو حساس است ، روسیه و انگلیس سعی می کنند به هر چهار جناح نزدیک تر باشند تا این چهار جناح به یکدیگر .
نتیجه گیری ؟
مشکل امریکا این است که دلار باید کاهش ارزش یابد و نرخ بهره باید بالا برود تا حباب شکسته شود و این به تقویت دلار می انجامد ، دو راهکاری که ضد هم است. آمریکا بدنبال خروج از خاورمیانه است نه ایجاد دردسر در خاورمیانه.
انتهای پیام/