گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم ــ آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز جمعه گزارش خود در مورد راستیآزمایی اجرای تعهدات هستهای ایران در چهارچوب برجام و ذیل قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد را منتشر کرد و برای پانزدهمین بار متوالی بهطور رسمی بر پایبندی ایران به تعهداتش صحه گذاشت.
گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی در واقع اولین گزارشی است که این نهاد پس از اعلام تصمیم ایران برای تعدیل برخی تعهدات هستهای خود ذیل برجام منتشر میکند؛ گزارشی که نشان میدهد ایران اگرچه ذخایر اورانیوم غنیشده و آب سنگین خود را افزایش داده اما هنوز از حد تعیینشده عبور نکرده است.
ذخایر اورانیوم غنیشده 3.67 درصد ایران بر اساس بررسیهای ناظران آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تاریخ 20 می (30 اردیبهشت) میزان آن 174.1 کیلوگرم بوده است که 10.3 کیلوگرم نسبت به دوره سهماهه قبلی افزایش نشان میدهد، بهعبارتی میزان ذخایر اورانیوم 3.67 درصد ایران در مقایسه با دوره قبلی بیش از 6 درصد رشد داشته است.
میزان ذخایر اورانیوم غنیشده 3.67 درصد ایران، با توجه به تصمیمات اخیر کشور در رابطه با تعهدات هستهای خود از اهمیت ویژهای برای طرفهای دیگر برجام برخوردار است زیرا برآورد میشود که ایران با توجه به افزایش چشمگیر تولید اورانیوم در سایت نطنز قادر خواهد بود حداکثر تا پایان تیر ماه از آستانه تعیینشده در برجام عبور کند.
در روز دوشنبه 30 اردیبهشت سخنگوی سازمان انرژی اتمی بهنقل از مدیر سایت غنیسازی نطنز اعلام کرد که در پی مصوبه اخیر شورای عالی امنیت ملی از امروز تولید مواد غنیشده 3.67 درصد ایران به 4 برابر افزایش یافته است. از طرفی بر اساس گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در دوره سهماهه اخیر روزانه بهطور متوسط 114 گرم اورانیوم 3.67 درصد به ذخایر ایران اضافه شده است که اگر این میزان را مبنای افزایش 4برابری تولید قرار دهیم، به رقم 456 گرم در روز میرسیم.
از آنجا که ایران طبق برجام حداکثر مجاز به نگهداری 202.8 کیلوگرم اورانیوم 3.67 درصد است و بر اساس آمارهای ارائهشده در گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی کمتر از 29 کیلوگرم با این عدد فاصله دارد، با فرض اضافه شدن روزانه 456 گرم اورانیوم 3.67 درصد به ذخایر فعلی، ایران حداکثر تا روز 31 تیر (کمتر از دو هفته بعد از پایان ضربالاجل در نظر گرفتهشده برای طرفهای دیگر برجام) از آستانه تعیینشده عبور خواهد کرد.
البته طی ماههای گذشته ایران بخشی از اورانیوم غنیشده تولیدی را در سالن بلندینگ یا همان اختلاط به اورانیومهای با غنای متفاوت (کمتر از 3.67 درصد) تبدیل و از آن استفاده کرده بود، لذا اگر این بهرهگیریها را نیز متوقف و تمام اورانیوم 3.67 تولیدی را انباشت کند، قطعاً بسیار زودتر از پایان تیر ماه هم به سقف برجام خواهد رسید و از آن عبور میکند.
اگر این اتفاق رخ دهد گزارش فعلی آژانس بینالمللی انرژی اتمی آخرین گزارشی است که در آن ایران سقف مجاز در توافق هستهای برجام برای نگهداری ذخایر اورانیوم 3.67درصدی را رعایت کرده و پس از آن، ایران طبق هشدارهایی که به طرفهای برجام داده از این سقف عبور خواهد کرد.
شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران روز چهارشنبه 18 اردیبهشت طی بیانیهای خطاب به طرفهای دیگر برجام اعلام کرده است جمهوری اسلامی ایران تعهدات هستهای خود ذیل برجام را کاهش خواهد داد. تهران در همین راستا 30 اردیبهشتماه اعلام کرد قصد دارد میزان تولید اورانیوم 3.67درصدی خود را به 4 برابر میزان فعلی افزایش دهد.
با این تفاسیر بهنظر میرسد اروپا مهلت خیلی زیادی برای اجرای شروط ایران ندارد و اروپا و آمریکا اگر میخواهند ایران همچنان به همه تعهداتش در برجام پایبند بوده و از حقوق خود ذیل همین برجام (بند 26) برای کاهش تعهدات استفاده نکند، باید این شروط را محقق کنند. بازگشت فروش نفت ایران به پیش از آغاز تحریمهای جدید آمریکا (چیزی حدود 2 میلیون و 800 هزار بشکه در روز) و رفع مشکل تبادلات بانکی مهمترین شروط ایران در این برهه است.
انتهای پیام/