به گزارش خبرگزاری تسنیم از رشت، برنج محصول عمده و اساسی گیلان است و مرغوبترین انواع برنج در گیلان بهدست میآید سه نوع برنج مرغوب صدری، متوسط-بینام و پست- چنپا معروف است و برنجهای دیگر زیرگروه این سه نوع هستند.
در سالهای اخیر با ترکیب و پیوند این محصول، انواع جدیدی از برنج، کشت شده که بسیار پرمحصول است اما از نظر کیفی به پای بومی آن نمیرسد.
بهترین نوع برنج به دم سیاه معروف است که از خانواده صدری است و در کتاب "المآثر و الآثار" اثر اعتمادالسلطنه، آمده است که برنج صدری منسوب به میرزاآقاخان نوری، صدراعظم دوره قاجار است که در سفر به پاکستان تخم آن را از پیشاور آورد و نخست در نور مازندران و سپس در گیلان کشت کرد.
این نوع برنج در هر دو استان به بار نشست اما در گیلان ماندنی شد که امروزه بهترین نوع آن در اراضی آستانهاشرفیه بهویژه روستای لسو کلایه کشت میشود.
مکانیزاسیون، استفاده از وسایل و ادوات مکانیکی و به عبارت کلیتر استفاده از تکنولوژی روز در کشاورزی برای افزایش بهرهوری با رعایت تمام جوانب است.
کشت مکانیزه برنج موجب کاهش هزینه تولید برنج و صرفهجویی در زمان تولید این محصول میشود چرا که حذف هزینههای کارگری و کاهش سختی تولید محصول برنج از مزایای تولید مکانیزه برنج است.
سهولت در انجام عملیات مراحل تولید برنج نظیر (کاشت، داشت و برداشت) موجب میشود که جوانان روستایی رغبت بیشتری برای افزایش تولید برنج و ماندگاری در روستاها داشته باشند.
یکی از اهداف مکانیزاسیون افزایش تولید و کسب سود بیشتر است که افزایش تولید با افزایش سطح زیر کشت و افزایش مقدار تولید در واحد سطح میسر می شود و هدف از کشت مکانیزه برنج: کاهش هزینه تولید در واحد سطح، افزایش بهرهوری نیروی کار،کاهش سختی کار، کاهش ضایعات از طریق انجام به موقع عملیات زراعی و افزایش عملکرد در واحد سطح است.
مراحل پرورش نشاء شامل تهیه خاک بذرپاشی جوانه زنی، سبزکردن و استحکام است که برای دیدن این مراحل راهی شهرستان رستمآباد شدیم تا یکی از کشاورزان گیلانی برای ما از نشاء مکانیزه بگوید.
برای مشاهده فرآیند بانک نشاء مکانیزه به سراغ یکی از کشاورزان نمونه گیلانی رفتیم تا از زبان یک کشاورز مراحل این فرآیند را بشنویم.
حسین نوشی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در تشریح عملیات مکانیزه آماده سازی نشاء برنج اظهار داشت: از سال 1388 یکی از نخستین واحدهایی هستیم که توانستیم بانک نشاء در استان گیلان را راهاندازی کنیم.
وی با اشاره به اینکه مرحله اول در کشت نشاء شالی را در دستگاه ریشکزن و بوجاری قرار میدهیم تا ناخالصی آن گرفته و یکنواخت شود خاطرنشان کرد: جداسازی ریشک و غربال کردن بذرها با این دستگاه راندمان کاری را بالا برده و کاهش هزینههای تولید را سبب میشود.
این کشاورز گیلانی تشریح کرد: در مرحله بعدی در کار بانک نشاء حوضچه جوانهزنی(ژرمیناتور) است که بذرهای خیس شده را در گونیهای کنفی در دمای 30 درجه با آبگیری قرار میدهیم و بعد از 48 ساعت از حوضچه جوانهزنی به گرمخانه منتقل میشوند.
نوشی با بیان اینکه در گرمخانه مرحله تیغه زدن بذرها آغاز میشود و هوادهی مختصری انجام میشود گفت: از زمان تیغه زدن بذرها به دستگاه سیدر(ماشین بذرکار سینی نشاء) که به روش مکانیزه سینیهای نشاء را بارگیری میکند منتقل میشود.
وی با اشاره به اینکه سیدر ساعتی 800 عدد سینی نشاء را آماده میکند افزود: این دستگاهها و روش کار مکانیزه رفع کمبود نیروی کار، صرفهجویی در تراکم کاشت و افزایش درآمد کشاورز را به همراه دارد.
این کشاورز گیلانی با بیان اینکه سینیهای نشاء در واحد اول توسط دستگاه خاکریز اتوماتیک به عمق 2 سانتیمتر خاکریزی میشوند بعد آبپاشی و مرطوب شده وارد مرحله بذرپاشی میشوند گفت: مجددا مرحله دوم خاکریزی روی بذرها انجام میشود تا از تنشهای گرمایی و خشکی بذر مراقبت کند.
نوشی با بیان اینکه این سینیهای نشاء در تاریکخانه(اتاق رشد) در ردیفهای 20 تایی چیده میشود و با دمای30 درجه سانتیگراد طی 48 ساعت در این شرایط مرطوب قرار میگیرد افزود: جوانهها به شکل تیغههای ژلاتینی رویش میکند و سپس سینیهای نشاء به مرحله گلخانه برده میشوند.
وی با اشاره به اینکه نشاءها در گلخانه تا 14 سانتیمتر بطور یکنواخت سبز میشوند عنوان کرد: در نهایت از طریق دستگاه نشاء کار بر بستر شالیزار که آبرسانی و آماده شده کشت میشود.
با توجه به اهمیت توسعه روشها و تکنیکهای نوین و موثر در استفاده حداکثری از زمین کشاورزی، صرفهجویی در مصرف بذر، کاهش مصرف سوخت، تولید عاری از بیماری، آفات، تنش و کاهش تقاضای آب در فرآیند تولید کشاورزی با در نظر گرفتن شرایط اقلیمی گیلان کشت مکانیزه برنج از روشهای مطلوب بهشمار میرود.
افزون برآن کشت نشایی در اکثر کشورهای جهان که از کشاورزی قوی برخوردار هستند مورد استفاده قرار میگیرد و کشاورزان گیلانی هم چنین مسیری را در راه توسعه کشاورزی در پیش گرفتند که این امر نیازمند آموزش بیشتر است.
انتهای پیام/ن