اهالی روستای علی‌صدر؛ بی‌نصیب از درآمدهای غار

به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، غار علیصدر یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان همدان به شمار می‌رود که سالانه صدها هزار گردشگر را از سراسر کشور به سمت خود جذب می‌کند.

قدمت غار علیصدر را زمین شناسان به دوران دوم زمین شناسی یعنی دوره ژوراسیک ( 190 تا 136 میلیون سال قبل ) نسبت می دهند. این غار طولانی‌ترین غار آبی جهان است که قابلیت قایقرانی دارد. همچنین هوا نیز به صورت مستمر در درون غار در جریان است و به نوعی این غار نفس می‌کشد ؛ چنان که از علیصدر به عنوان غار زنده یاد می‌شود.

اما با  وجود ظرفیت‌های منحصربه فرد غار علیصدر این غار هنوز ثبت جهانی نشده است؛ اتفاقی که اگر رخ دهد به شناخته شدن بیشتر این غار در خارج از کشور و جذب گردشگران خارجی می‌انجامد و به صنعت گردشگری استان رونق می‌بخشد.

رفتارهای غیرمسئولانه در حریم غار

اما به دلیل برخی ساخت وسازها و دستکاری‌های غیراصولی در حریم غار از حمله دستکاری دهانه غار، سنگفرش کردن کف معبر ورودی، کندن قندیل‌ها و صدور مجوز در سال 85 برای ساخت یک هتل در نزدیک غار که به اذعان یکی از نمایندگان استان همدان در مجلس شورای اسلامی، از پیامدهای رفتار غیرمسئولانه متولیان غار است ثبت جهانی این جاذبه گردشگری به مشکل خورده است.

بر اساس نظر کارشناسان ثبت آثار سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تنها ارزشمند بودن یک اثر برای ثبت جهانی شرط لازم و کافی نیست و برنامه مدیریتی برای حفظ و نگهداری و مرمت آثار نیز بسیار اهمیت دارد.

 اثری که قرار است در آثار جهانی ثبت شود متعلق به تمام ملت‌ها است و همه کشورها در آن سهیم هستند؛ بنابراین شیوه مدیریت آن باید مسئولانه باشد.

حال با توجه اتفاقات رخ داده در حریم غار علیصدر و کسب تجربه متولیان گردشگری و سازمان محیط زیست، کارگروه غارشناسی کشور عملیات عمرانی در در محدوده یک کیلومتری از دهانه غارها را ممنوع کرده است؛ اتفاقی که برای مردم روستای علیصدر مشکلاتی را ایجاد کرده و اعتراض و نارضایتی آنها را در پی داشته است.

دست کوتاه اهالی علیصدر از درآمدهای غار منع شده از ساخت و ساز

علی صدر روستایی از توابع بخش گل‌تپه شهرستان کبودرآهنگ در استان همدان است. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1395 جمعیت این روستا یک هزار 260 نفر (356 خانوار) بوده است.

ساکنان روستای علیصدر آنطور که باید و شاید از ظرفیت این غار بهره نبردند و سهم قابل ذکری از درآمدزایی غار ندارند؛ چنان که از کمترین و بدهی‌ترین زیرساخت‌ها محرومند و متاسفانه ممنوعیت ساخت و ساز در شعاع یک کیلومتری غار هم بر مشکلات آنها افزوده است.

دهیار روستای علیصدر در گفت‌وگویی با بیان اینکه در حریم یک کیلومتری غار علیصدر هرگونه ساخت و سازی ممنوع شده است اظهار داشت: این در حالی است که قدمت روستای علیصدر هزاران سال بیشتر از پیدایش غار است و همین موضوع مشکلاتی را برای ساکنان ایجاد می‌کند.

جلال علیپور افزود: ما از این پیشنهاد در راستای ثبت جهانی غار حمایت می‌کنیم، اما به دلیل تغییراتی که در داخل غار صورت گرفته این امر غیر ممکن است.

وی با بیان این که این حریم تنها باعث جلوگیری از سرمایه گذاری در علیصدر می شود عنوان کرد: در صورت ادامه این روند به راحتی تعداد زیادی اشتغال پایدار در این منطقه از بین خواهد رفت.

علیپور با اعلام این که در اجرای این قانون باید استثنا لحاظ شود تصریح کرد: همه غارهای موجود در ایران فاصله چند کیلومتری با شهرهای اطراف خود دارند که این حریم بر اساس همین امر تعیین شده، اما روسالی علیصدر در مجاور غار قرار دارد.

وی تاکید کرد: متاسفانه ما تا به امروز هیچگونه کارشناس و یا مشاوری در علیصدر مشاهده نکردیم در صورتی که این تعیین حریم نیاز به تحقیق و کار حداقل یک ماهه دارد.

علیپور اظهار داشت: این ممنوعیت ساخت و ساز یک قانون کلی و همه‌گیر است که بدون در نظر گرفتن شرایط و اقلیم محل تعیین شده و این فقط به ضرر استان و مردم علیصدر است.

تلاش استان برای رفع این ممنوعیت

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان در گفت و گو با خبرنگار تسنیم در همدان در رابطه با مشکلات وضع این قانون برای ساکنان علیصدر اظهار داشت: در آیین نامه مصوب کارگروه غارشناسی کشور در راستای حفاظت از غارها محدودیتی ‌هایی در نظر گرفته شده است.

علی مالمیر با بیان اینکه  بر اساس دستورالعمل این آیین نامه در شعاع یک کیلومتری دهانه غارها هرگونه فعالیت‌ عمرانی ممنوع است، عنوان کرد: با این حال در کارگروه غارشناسی استان باورمان بر این است که به لحاظ فنی نمی

‌شود برای همه غارها آیین‌نامه مشترکی را مصوب کرد

مالمیر تصریح کرد: هر غاری مشخصات خاص خود را دارد و نیاز است که متناسب با این مشخصات، غارها آیین نامه حفاظتی مختص خود را داشته باشند.

وی با اشاره به این که به عنوان مثال روستای علیصدر در مجاورت غار علیصدر قرار دارد گفت: این روستا از قرن‌های گذشته و بسیار قبل از کشف غار فعال بوده و ساخت و ساز الزامی دارد.

مالمیربا اشاره به اینکه با توجه به این موضوع کارگروه غارشناسی استان پیشنها داده است این بند اصلاح شود، اظهار داشت: در همین راستا چندی پیش نیز بازدیدی از غار و روستای علیصدر با حضور معاون سازمان محیط زیست صورت گرفته است.

مالمیر در پاسخ به این سوال که این پیشنهاد چه زمانی به نتیجه می‌رسد اظهار داشت: زمان مشخصی نمی‌توان اعلام کرد، اما به طور خاص آن را دنبال می‌کنیم.

آنچه مسلم است اهالی روستای علیصدر از درآمدهای سرشار این نعمت خدادادی بی‌نصیب مانده‌اند و حالا بر اساس قوانین حفاظتی غارها از ساخت و ساز نیز منع شده‌اند؛ اگر قرار است این قانون به قوت خود باقی بماند شایسته است مسئولان استان به نوعی با سهیم کردن ساکنان علیصدر در درآمد‌های غار و رفع مشکلات بدیهی و ابتدایی آنها به نوعی این تضییع حقوق را جبران کنند.

انتهای پیام/