به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم به نقل از رویترز، امانوئل ماکرون رئیسجمهور فرانسه روز دوشنبه در نشست خبری مشترک با همتای صرب خود در بلگراد اعلام کرد که طی هفته جاری بهمنظور کمک به کاهش تنشها در خاورمیانه، با دونالد ترامپ، ولادیمیر پوتین و حسن روحانی گفتگو خواهد کرد.
رئیسجمهور فرانسه در خصوص تلاشهای انجام شده برای کاهش تنشها در خاورمیانه مدعی شد: «من فکر میکنم اقداماتی که ما در چند هفته اخیر انجام دادیم، از وقوع بدترین سناریوهای ممکن جلوگیری کرد. در این شرایط دشوار، ما همچنان به تلاش برای میانجیگری و مذاکره ادامه میدهیم.»
ماکرون در حالی مدعی میانجیگری بین ایران و آمریکا شده که خود چندی پیش آشکارا اذعان کرده بود که مواضع دولتش در قبال ایران، با مواضع آمریکا یکسان است. وی حتی از ضرورت مذاکره مجدد بر سر برجام سخن گفت که با واکنش شدید مقامات ایران مواجه شد.
رئیسجمهور فرانسه روز پنجشنبه 16 خرداد در نشست دوجانبه خود با دونالد ترامپ صراحتاً اعلام کرد: «من فکر میکنم ما هدف مشترکی در مورد ایران داریم؛ جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای، کاهش فعالیتهای ایران در زمینه موشکهای بالستیک، مهار فعالیتهای منطقهای ایران و استقرار صلح در منطقه، چهار اولویت مشترک فرانسه و آمریکا در مورد ایران است.»
وی ضمن خواستار شدن مذاکرات جدید برای بسط مفاد برجام و دستیابی به اهداف فوق، گفت: «همه بحثهای دیگر ما بر سر مسائل فنی است.»
طی یک ماه اخیر «امانوئل بُن» مشاور ارشد ماکرون دو بار به تهران سفر کرده و با مقامات بلندپایه ایران از جمله وزیر امور خارجه، دبیر شورای عالی امنیت ملی و شخص رئیسجمهور حسن روحانی دیدارهایی داشته است.
در شرایطی که در شرایطی که اروپا همچنان نمیتواند با نمیخواهد به تعهدات برجامی خود عمل کند و آمریکا نیز در تحریمهای خود به بنبست رسیده، طرفهای غربی میخواهند به بهانه تنشزدایی با ایران خواستههای خود را به ایران تحمیل کنند و یا دستکم بدون اعطای امتیاز جدید به ایران، از بنبستی که بر اثر اشتباه محاسباتی دولت ترامپ در آن گرفتار شدهاند، رهایی یابند.
دو گام اول ایران در کاهش تعهدات هستهای موجب نگرانی غربیها شده است زیرا با ادامه این روند، شرایط بازی به نفع ایران تغییر خواهد کرد و ابتکار عمل به دست ایران خواهد افتاد.
ایران اعلام کرده بازی قبلی به پایان رسیده و اگر اروپا به تعهداتش عمل نکند و آمریکا به تحریمهای بانکی و نفتی پایان ندهد، گام به گام به سمت شرایط قبل از برجام خواهد رفت.
در این شرایط کشورهای غربی مأموریت میانجیگری را به فرانسهای سپردهاند که خود زمانی در مذاکرات هستهای با ایران نقش «پلیس بد» را ایفا میکرد. دولت ماکرون که هنوز با بحران جلیقهزردها و شنبههای اعتراضی دست و پنجه نرم میکند و حتی در رژه روز ملی فرانسه نیز با اعتراض مردم مواجه شد، امیدوار است با موفقیت در این پروژه نشان دهد که در عرصه سیاست خارجی توانمند است تا شاید از این طریق بتواند از شدت اعتراضات داخلی علیه خود بکاهد.
با این حال موضع ایران در مورد آمریکا و برجام کاملاً مشخص است و ماکرون نباید شانس چندانی برای موفقیت خود در این زمینه قائل باشد. ایران تأکید کرده است که دیگر برجام را یکجانبه اجرا نمیکند و تا زمانی که طرفهای دیگر برجام به تعهداتشان ذیل این توافق چندجانبه عمل نکنند، روند کاهش مرحله به مرحله تعهدات هستهای خود ذیل برجام را ادامه خواهد داد. در مورد مذاکره با آمریکا -که شاید ماکرون تصور میکند شانسی برای آن وجود دارد- نیز ایران پیش از این آشکارا ثابت کرده است که میانجیگری هیچ کشوری را در این زمینه نخواهد پذیرفت.
ماه گذشته «شینزو آبه» نخستوزیر ژاپن که کشورش بهطور سنتی روابط حسنهای با جمهوری اسلامی ایران داشته است، عازم تهران شد تا شاید با استفاده از این روابط حسنه بتواند از شدت تنشها بین آمریکا و ایران بکاهد.اما حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی خطاب به نخست وزیر ژاپن فرمودند: «ما در حسن نیت و جدی بودن شما تردیدی نداریم اما در خصوص آنچه از رئیسجمهور آمریکا نقل کردید، من شخص ترامپ را شایسته مبادله هیچ پیامی نمیدانم و هیچ پاسخی هم به او ندارم و نخواهم داد.»
ایشان با اشاره به صحبتهای نخستوزیر ژاپن مبنی بر درخواست آمریکا برای مذاکره درباره موضوع هستهای، خاطرنشان کردند: «جمهوری اسلامی ایران بهمدت پنج، شش سال در موضوع هستهای با آمریکا و اروپاییها در قالب 1+5 مذاکره کرد و به یک نتیجه هم رسید، اما آمریکا زیر این توافق و قرارداد قطعی زد، بنابراین کدام فرد عاقلی است که دوباره با کشوری که زیر تمام توافقها زده، مذاکره کند؟»
سایر مقامات ایرانی ضمن تأکید بر عدم مذاکره با آمریکا، تصریح کردهاند که ایران تنها زمانی اجرای تعهدات پیشین خود در برجام را از سر خواهد گرفت که سایر طرفهای این توافق بینالمللی نیز تعهدات خود را به انجام برسانند.
حسن روحانی رئیسجمهور ایران روز سهشنبه 4 تیر در گفتگوی تلفنی با همتای فرانسوی خود امانوئل ماکرون با اشاره به اینکه پایبندی ایران در برجام پس از خروج آمریکا بر مبنای وعده طرفهای اروپایی برای تضمین منافع اقتصادی از جمله حلوفصل مسائل مربوط به روابط بانکی و فروش نفت بود که متأسفانه هیچ یک از آنها در مقام عمل تحقق پیدا نکرده، خاطرنشان ساخت: «اگر ایران نتواند از فواید برجام بهرهمند شود، بر اساس بندهای 26 و 36 برجام مرحله به مرحله تعهدات خود را کاهش خواهد داد.»
پیش از این محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان نیز در یک مصاحبه با یک رسانه غربی در خصوص تعدیل تعهدات برجامی ایران خاطرنشان ساخته بود: «ایران در حال اجرای یکجانبه یک توافق چندجانبه بود و این شیوه دیگر جواب نمیدهد. همه طرفهای برجام باید وارد عمل شوند و برای حفظ برجام سرمایهگذاری کنند. اروپاییها میگویند این توافق برای امنیت آنها مهم است، اگر چنین است پس باید روی آن سرمایهگذاری کنند. ما هم میتوانیم مانند اروپاییها تنها بهصورت کلامی از برجام حمایت کنیم. این یک آزمون برای اروپاییها است که مشخص میکند آنها واقعاً چقدر حاضرند برای حفظ برجام سرمایهگذاری کنند.»
انتهای پیام/.