به گزارش خبرگزاری تسنیم از چابهار؛ مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی برآورده کرده سیستان و بلوچستان سال گذشته خورشیدی رکورد خشکترین و کمبارشترین استان ایران را ثبت کرده است؛ صادق ضیائیان رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی هم پیشتر گفته بود: طی 11 ماه منتهی به اسفندماه 97 ، استان سیستان و بلوچستان 74 درصد کمبود بارش را داشت و در صدر استانهای کم بارش قرار گرفت.
باوجود بارشهای فراگیر و سیلآسای فروردین ماه 98 اما سیستان و بلوچستان همچنان در صدر خشکترین استان ایران است؛ رئیس گروه تحقیقات هواشناسی سیستان و بلوچستان میگوید: بررسی شاخصها به ما میگوید همچنان 61 درصد گستره سیستان و بلوچستان درگیر یک خشکسالی بسیار شدید است.خیلی بیشتر از استانهای دیگر.
الله بخش ریگی در گفتوگو با تسنیم میافزاید: در فروردینماه امسال 35 میلیلیتر در سیستان و بلوچستان باران باریده که 31 درصد بارش یکسال آبی را شامل میشود، اما این بارش که عمدتا رگباریست تاثیری بر خشکسالی ندارد چرا که باید 40 درصد بارشهای یکسال زارعی در 40 درصد بازه زمانی همان سال ببارد تا ثاتیرگذار باشد نهاینکه در یک بازه زمانیِ یک تا دو روزه 30 درصد بارش یکسال ببارد.
وی تصریح میکند: تعرق و تبخیر بیشاز اندازه موجب میشود بارشهای کوتاه و پرتوان تاثیری بر خشکسالی نگذارد.
700هزار نفر آب ندارند
خشکسالی فراگیر برای استانی که عمده مردمانش با منابع آب خدادی قضای حاجت میکنند محرومیتی عمیق و جدیست؛ وزارت نیرو برآورد کرده سیستان و بلوچستان کمترین شاخص دسترسی به شبکه آب در میان 31 استان ایران را دارد و شاخص دسترسیاش با متوسط کشوری اخلاف فاحشی دارد.برآوردهای وزارت نیرو میگوید میانگین شاخص دسترسی به شبکه آب در کشور 90 درصد و در سیستان و بلوچستان 70 درصد است،عمدتا بهخاطر جمعیت روستایی آن، میانگین دسترسی روستاهای کشور به شبکه آب 70 درصد و در سیستان و بلوچستان 46 درصد است.
بنا به آمار مرکز تقسیمات کشوری وزارت کشور سیستان و بلوچستان، روستاییترین استان ایران است و چیزی بیشاز 51 درصد جمعیت 2 میلیون و 775 هزارنفری آن در روستاها زندگی میکنند، روستاهایی که مردمانش درمانده از آبرسانی با تانکر و منابع آب خدادادی نظیر هوتگ، برکه و گودالهای آب که با آب باران پر میشوند نیاز آبیشان را برطرف میکنند.آنطور معاون طرح و توسعه شرکت آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان میگوید حداقل 700 هزار نفر از جمعیت سیستان و بلوچستان در روستاها شبکه آب ندارند و سقایی آبرسانی میشوند.
حسن عابدی سرپرست معاونت طرح و توسعه آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان میگوید: 5 هزار و 594 روستای بالای 20 خانوار در سیستان و بلوچستان با حدود جمعیتی بیشاز یک میلیون و پانصد هزار نفر است که از حیث تعداد و جمعیت بیشترین جمعیت روستایی ایران در میان 31 استان کشوراست.
وی در گفتوگو با تسنیم میافزاید: تقریبا نصف این روستاها شبکه آب دارند و نصف بقیه ندارند، روستاهایی که شبکه آب ندارند یا با تانکر برایشان آب میبریم تا با چاهها و گودالهای دستساز خود آبشان را تامین میکنند.
سرپرست معاونت طرح و توسعه آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان تصریح میکند: هماکنون هزار و سیصد روستایی که شبکه آب ندارند با 122 تانکر آبرسانی سقایی میشوند، سهمیه هرنفر برای آبرسانی سقایی حدود 15 لیتر است که با توجه به سهمیه اندک چه روستایی که ما میتوانیم به آنها آبرسانی سقایی کنیم و چه آنهایی که نمیتوانیم عمده نیاز آبی شان را از همان چاهها، گودالها تامین میکنند.
عابدی تاکید میکند: برای آبرسانی مداوم و شبکهدار کردن حدود 3 هزار روستای بدون شبکه، 18 مجتمع آبرسانی در دست اجراست، برخی از این مجتمعها از سال 86 آغاز شده و هنوز بهبهرهبرداری نرسیده است، حداقل 2 هزار میلیارد تومان برای تکمیل این مجتمعها نیاز است.
همین آبرسانی سقایی هم شاید قطع شود!!!
انباشت بدهی تانکرهای آبرسانی سیار، چاه و آبشیرینکنهای بخش خصوصی و احتمال قطع آبرسانی سقایی به روستاهایی که پانزده لیتر، پانزده لیتر آبرسانی میشوند "قوز بالای قوز" شده؛ شرکت آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان برآورده کرده تانکرهای آبرسانی سیار، چاه و آبشیرینکنهای بخش خصوصی 5 میلیارد تومان از شرکت آب طلب دارند و این طلبشان از 5 سال گذشته تاکنون است. عبدالغفور ایرانژاد نماینده مردم جنوب بلوچستان در مجلس میگوید: بدهی انباشت به تانکرها و چاههای آب بخش خصوصی موجب میشود تانکرها ناگهان در اعتراض به طلب پرداخت نشدهشان آبرسانی را قطع کنند، این اعتراض و قطع مسبوق به سابقه هم است، تیرماه دو سال پیش آبشیرینکن پسابندر و تانکرهای آن بهخاطر بدهی 15 ماههشان، سهمیه آبرسانی سقایی به چهار روستای پسابندر،گواتر،پست و بریس را قطع کردند.
وی در گفتوگو با تسنیم میافزاید: هرچند سهمیه 15 لیتری برای هر نفر برای روستاییان کفاف زندگی نمیدهد و باید حتما در کنارش از منابع آب خدادادی هم استفاده کنند اما این 15 لیتر برای خورد و خوراک خوب است و بهداشتیست و از احیانا شیوع بیماری جلوگیری میکند.
بیماریهایی که با خوردن آب منابع خدادای احتمالا فراگیر میشود، محمدنعیم امینی فرد رییس مجمع نمایندگان سیستان و بلوچستان پیشتر گفته بود: هوتگها، منابع آبی و برکههایی که در روستای بلوچستان مشترک استفاده میشود خطر یک اپیدمی عفونی میان روستاییان را تشدید میکند.
قربانیان بیآبی
بیآبی در بلوچستان کم مشکل ندارد، قربانی هم میدهد؛ یسرا دلشب، منیره و مریم خدمتی تازهترین هایش؛ این سه دختر بچه 9 ساله، اوایل خرداد ماه امسال،حدود یکماه پیش، برای برداشتن آب به یکیاز گودالهای دستساز آب اصطلاحا هوتگ در روستای کمو بازار از توابع بخش پلان چابهار رفته بوند که داخلش افتادند و غرق شدند.
هوتگ اصطلاحی محلیست و به گودالهایی با عمق حدوا 15 متر میگویند که مردم آنها را ساختهاند تا با آب باران و سیلاب پرشود و با آن آب روزگار بگذرانند. تمرکز هوتگها عمدتا در جنوب بلوچستان و روستاهای بخشهای پلان و دشتیاری چابهار است.
محمدنعیم امینی فرد رییس مجمع نمایندگان سیستان و بلوچستان در واکنش به اتفاق کموبازار گفت: این اتفاق تکراری بود و قبلا نظیر این مورد را داشتیم؛ اگر از طریق آبرسانی سیار آب مصرفی و مورد نیاز مردم تامین شود قطعا به هوتگها مراجعه نمیکنند که شاهد فاجعه ناگوار غرق شدن کودکان باشیم. این اتفاق ناشی از نقصان کمبود آب است و ما نتوانستیم آب آشامیدنی سالم را برای مردم تامین کنیم.
هرچه باشد، عدم تامین آب آشامیدنی سالم برای حدود 700 هزار نفر جمعیت روستایی سیستان و بلوچستان حالا معضل اصلی محرومترین استان ایران است، محرومیتی که به روایت سازمان هواشناسی با خشکسالی بسیار شدید 61 درصدی وارد فاز تازه شده است.
سیدامیرحسین عظیمی
انتهای پیام/