به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری تسنیم، مصطفی کواکبیان نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی در نشست علنی امروز قوه مقننه و در توضیح سؤال خود از وزیر امور خارجه درباره کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر گفت: بدون اینکه مبحث رژیم حقوقی دریای خزر در کمیسیون امنیت ملی مورد بررسی قرار گیرد، اعلام شد که در مرداد سال 97 این کنوانسیون به تصویب رسیده است. یک سال از زمان طرح سؤال ما گذشته است. مسائل و شرایط بینالمللی نیز نسبت به گذشته تغییر کرده است و ما به جهت دلسوزی برای منافع ملی این سؤال را مطرح کردهایم.
وی ادامه داد: برخی رسانههای ضدنظام ماجرای کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر را بهگونهای جلوه دادند که گویا نظام جمهوری اسلامی کل دریای خزر را بخشیده و نمایندگان نیز سکوت کردهاند؛ لذا ما از وزیر امور خارجه خواستیم که در این خصوص توضیحاتی را بیان کند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه فعالیتهایی که آقای ظریف در عرصه دیپلماسی و در رأس این دستگاه دارند برای همه آشکار است، اظهار کرد: برخی افرادی که سریال گاندو را میسازند نیز حتماً برای خودشان تفکری دارند؛ البته این سریال نیز با دلجویی مقام معظم رهبری مواجه شد. احتمالاً آنها نیز از تضعیف دستگاه دیپلماسی پشیمان باشند.
کواکبیان با بیان اینکه دریاچه خزر بزرگترین دریاچه دنیاست که دو کشور ایران و روسیه قبل از فروپاشی شوروی آن را محاصره کرده بودند، گفت: بعد از فروپاشی شوروی ترکمنستان، قزاقستان و آذربایجان نیز به روسیه اضافه شدند و در حال حاضر 5 کشور ساحلی وجود دارد که باید درباره این دریاچه نظر بدهند.
وی گفت: دیدگاهی بر اساس نظرات حقوقی معتقد است طبق ماده 123 کنوانسیون حقوق دریاها، در صورت عدم وجود قانون جامع بینالمللی، توافقات کشورهای اطراف دریا بهعنوان قانون محسوب میشود. ماده 74 این قانون نیز در مورد فلات قاره توافق کشورهای ساحلی را اصل میداند.
عضو فراکسیون امید مجلس اظهار داشت: در طول تاریخ، ما دو قرارداد با روسیه داشتهایم؛ یکی قرارداد ایران و روسیه در سال 1300 که گفته شده ایران و شوروی بهصورت مساوی حق استفاده از دریای خزر را دارند و دیگری قراردادی که در سال 1319 هجری شمسی به تصویب رسید و جزئیات رژیم حقوقی دریانوردی در آن مشخص شد. غیر از این دو عهدنامه، هیچ توافقی بین ایران و روسیه در مورد دریای خزر وجود ندارد.
کواکبیان گفت: بر اساس قواعد اول سهم ما از بستر و زیربستر دریای خزر 50درصد است.
وی با بیان اینکه متأسفانه برخی کشورهای حاشیه دریای خزر دیدگاه دیگری را در زمان آقای احمدینژاد مطرح کردند که پاسخ لازم را نگرفتند، اظهار داشت: در آنجا اعلام شد که توافقات دوجانبهای بین کشورها وجود دارد و طول ساحل را مبنا میدانند. بر اساس این نگاه، سهم ایران از دریای خزر حدود 11درصد است و عدهای در برخی دستگاهها معتقدند ما باید به همین 11درصد قانع باشیم.
نماینده مردم تهران در مجلس گفت: ما معتقدیم اگر نگوئیم هرکدام از آن 5 کشور 12.5درصد و روی هم 50درصد سهم از دریای خزر دارند، باید اعلام کنیم ملت ایران هرگز به کمتر از سهم 20درصدی از دریای خزر قانع و راضی نخواهد بود.
کواکبیان با بیان اینکه ملت ما سابقه خوبی از روسیه ندارد و سابقه تاریخی بدی از روسیه در ذهن داریم، بیان کرد: اوایل پیروزی انقلاب، روسیه در ارتش ما نفوذ کرد و حتی در حد وزیر دفاع به ارتش ما نفوذی فرستادند.
وی با تأکید بر اینکه در عرصه دیپلماسی، مبنا منافع ملی است، عنوان کرد: ما نباید دوست دائمی یا دشمن دائمی داشته باشیم، بهجز رژیم صهیونیستی. روسیه در حال حاضر بهعنوان متحد استراتژیک ما محسوب می شود.
این نماینده مجلس با بیان اینکه "ما در خصوص سوریه، همراهیهایی را با روسیه داشتیم"، اظهار داشت: اما در همراهی با روسیه با توجه به سوابق تاریخی، باید با تردید نگاه کرد. در تدوین رژیم حقوقی دریای خزر باید منافع ملت ایران لحاظ شود.
کواکبیان تأکید کرد: قراردادهای دوجانبه بین کشورها را بههیچ عنوان برای رژیم حقوقی دریای خزر به رسمیت نمیشناسیم و برای ما سندیت ندارد و بههیچ عنوان به کمتر از 20درصد سهم ایران از بستر و زیربستر دریای خزر قانع نخواهیم بود.
وی گفت: در قرارداد نهایی باید مباحث زیست محیطی و امنیت ملی و همچنین نحوه بهرهبرداری از منابع دریای خزر مدنظر قرار گیرد.
این نماینده مجلس با انتقاد از عدم بهرهبرداری دقیق از منابع شیلات، نفت و آب از دریای خزر، گفت: 4 کشور همسایه در بهرهبرداری از منابع انرژی، شیلات و آب دریای خزر از ما جلوتر هستند.
کواکبیان گفت: من دکتر ظریف را فخرالوزرای کابینه دوازدهم میدانم، اما در عین حال اعلام میکنم ما هرچه شما را دوست داشته باشیم، اما ملت، کشور و تمامیت عرضیمان را بیشتر از شما دوست داریم.
وی اظهار داشت: در عین رفاقت با روسیه باید با تردید به این کشور نگاه کنیم و نباید سرسوزنی از منافع ملی و امنیت ملی در دریای خزر کوتاه بیاییم و حتماً باید کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر در مجلس شورای اسلامی به تصویب برسد.
نماینده مردم تهران در مجلس گفت: بنده از طرف آقای قربانی، آقای حسینزاده و اعضای فراکسیون دیپلماسی مجلس عرض میکنم اگر تضمینهای لازم در خصوص این کنوانسیون داده شود، از پاسخهای وزیر قانع شدهایم و نیاز به رأیگیری نیست.
انتهای پیام/