اصفهان|علائم هشدار دهنده اختلال اوتیسم چیست؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، اوتیسم یا «درخودماندگی» یک اختلال عصبی ‌رفتاری پیچیده است که شامل نقایصی در تعاملات اجتماعی، مهارت‌های گفتاری و ارتباطی همراه‌ با رفتار‌های خشک و تکراری است. به ‌علت طیف وسیع علایم این بیماری به این بیماری اختلال طیف اوتیسم (ASD) گفته می‌شود. این گستره طیف وسیعی از علایم، مهارت‌ها و سطوحی از نقایص را در بر می‌گیرد. شدت اوتیسم می‌تواند از نقصی که موجب بروز محدودیت‌های جزئی در زندگی طبیعی می‌شود تا ناتوانی‌های ویرانگری که نیاز به مراقبت‌های اساسی دارند متغیر باشد.

علائم هشدار دهنده زیر را جدی بگیرید

کارشناس مسئول واحد تشخیص و پیشگیری اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان با اشاره به گزارش مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های ایالات متحده در مورد اوتیسم به خبرنگار تسنیم گفت: از هر 59 کودک یک نفر دچار اختلال طیف اوتیسم است و زمان ایده‌آل برای تشخیص این اختلال قبل از دو سالگی است.

مژگان رسولیان افزود: تشخیص بر مبنای رفتارهای خاص و قابل مشاهده صورت می‌گیرد که در کودک اوتیستیک و عادی متفاوت است اگر کودکی در نشان دادن این رفتارها متناسب با سن در 12 ماهگی تا دو سالگی ناتوان باشد حتما این کودک باید برای تشخیص اولیه مورد بررسی بیشتری قرار گیرد.

کارشناس مسئول واحد تشخیص و پیشگیری اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان با بیان اینکه نشانه‌های اولیه‌ای که  ارائه می‌شوند نقایص هسته‌ای این اختلال هستند اظهار داشت: نشانه‌ها شامل رفتارهایی‌اند که در بیشتر کودکان با اختلال طیف اوتیسم ظاهر می‌شود.

وی تصریح کرد: بی‌تفاوتی به اطرافیان مثل مادر یا پرستار، واکنش نشان ندادن به نام خود، ناراحتی شدید از به هم ریختن نظم اشیاء و اسباب بازی‌هایش (برای مثال اگر مکعب‌هایی که او چیده است به هم بریزید به طور شدید واکنش نشان می‌دهد)، کودکان اوتیستیک احتمالا به یک شی خاص وابستگی شدیدی پیدا می‌کنند)، نداشتن نگاه خیره و تماس چشمی( فقط با سرعت تماس چشمی برقرار کرده و سپس نگاه خود را برمی‌گرداند) به اشیا و افراد اغلب به بی‌توجهی این افراد تعبیر می‌شود از جمله علائمی است که باید بررسی شوند.

رسولیان ادامه داد: نداشتن بازی عملکردی و نبود تنوع در بازی به همراه انجام بازی به صورت انفرادی، سکوت در مقابل خنده دیگران یا بی‌اعتنایی در برابر واکنش‌های اطرافیان، بازی وانمودسازی (وانمود به چیزی کردن) را نشان نمی‌دهد و از خلاقیت و خیال‌پردازی خبری نیست، به صداهای محیط واکنش نشان نمی‌دهد، فعالیت هدفمند ندارد و از تقلید کردن ناتوان است، از دیگر علائم هشدار دهنده است.

وی با اشاره به اینکه علائم هشدار دهنده دیگری برای کودک مبتلا به اختلال اوتیسم وجود دارد، گفت: این کودک به دستورات کلامی واکنشی نشان نمی‌دهد، از کلمات استفاده نمی‌کند یا حرف نمی‌زند به جای آن از اشارات بدنی (زبان غیرکلامی ) استفاده می‌کند، در برابر محبت دیگران و برای در آغوش گرفته شدن دست‌هایش را دراز نمی‌کند و در نهایت نمی‌تواند توجه خود را از یک بازی به بازی جدید منتقل کند.

رسولیان خاطرنشان کرد: در صورتی که والدین  برخی از این علائم را در فرزند خود مشاهده کردند، توصیه می‌شود که هر چه سریع‌تر به متخصصان روانشناسی و روانپزشکی مراجعه کنید تا کودک مورد بررسی جدی و رسمی قرار گیرد.

وی افزود: کودکان با اختلال طیف اوتیسم نیازمند خدمات جامع درمانی و آموزشی هستندکه باید توسط متخصصان، والدین ‌و مربیان فراهم شود تا علاوه بر کاهش مشکلات این کودکان به افزایش تعامل اجتماعی ارتباط و رفتار کودک در خانه و اجتماع کمک شود.

رسولیان تاکید کرد: مداخله و درمان زودهنگام نخستین و بهترین راهبرد برای کودکان اوتیسمیک و بهترین سن درمان اتیسم قبل از 5 سالگی است، هر چند برای این اختلال درمان قطعی وجود ندارد ولی علائم مربوط به اختلال را به میزان زیادی کاهش می‌دهند.

1000 پرونده اوتیسم در  10 مرکز بهزیستی استان اصفهان وجود دارد

معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی استان اصفهان نیز در مورد آمار مبتلایان اوتیسم در استان به خبرنگار تسنیم گفت: نزدیک به 1000 پرونده اوتیسم در 10 مرکز بهزیستی سراسر استان با متمرکز شدن در شهر اصفهان خدمات می‌گیرند که از این 10 مرکز 3 مرکز  در شهر اصفهان و 7 مرکز دیگر در شهرستان‌های اصفهان است.

اصغر فیاض با بیان اینکه استان اصفهان تنها استانی است که 10  مرکز خدمات اوتیسم فعال دارد و  تهران و خراسان مرکزی هر کدام 8 مرکز و بقیه استان‌ها یک یا دو مرکز دارند، گفت: در مراکز اصفهان حدود 400 نفر از خدمات ویژه اوتیسم استفاده می‌کنند.

وی با بیان اینکه 3 مرکز در اصفهان هم جوابگو نیست گفت: در صدد هستیم یک بخش دیگر توسط بخش غیردولتی راه‌اندازی کنیم تا افراد پشت نوبت از آن به موقع استفاده کنند.

فیاض ادامه داد: آمار معلولان طبق آمار جهانی 10 تا 15 درصد مردم یک کشور را تشکیل می‌دهند، افراد اوتیسمی هم جزو جامعه معلولان هستند که اختلالات در 3 سطح خفیف، متوسط و شدید طبقه‌بندی می‌شوند.

وی خاطرنشان کرد: سطح خفیف اوتیسم، ممکن است به چشم نیایند و حتی مراجعه نکنند، در این راستا ما با همکاری شهرداری و بعضی از ارگان‌ها و انجمن اوتیسم، تصمیم گرفتیم با روش‌های مختلف، اطلاعات کوتاه و آموزشی را در اختیار خانواده‌ها بگذاریم تا خانواده‌ها بدانند اگر کودکشان چنین اختلالی دارند به پزشک متخصص و پایگاه‌های بهزیستی مراجعه کنند و غربالگری انجام شود.

معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی استان اصفهان افزود: اینکه تعداد مراکز خدمات اوتیسم در استان‌‌های دیگر کمتر است، نشان از تعداد کم افراد اوتیسمی نیست بلکه ظرفیت یا حساسیت‌شان به این قضیه کم است.

نسبت اوتیسم در پسران نسبت به دختران 4 به یک است

کارشناس مراکز اوتیسم اداره کل بهزیستی استان اصفهان با اشاره به اختلال شناختی افراد اوتیسمی به خبرنگار تسنیم اظهار داشت: برخی افراد مبتلا به اوتیسم تا حدودی از نظر شناختی دچار مشکل هستند، برخلاف اختلال شناختی معمول‌تر که ویژگی آن تأخیر نسبی برابر در تمام حوزه‌های رشد است، افراد اوتیسمی رشد مهارتی نابرابری را از خود نشان می‌دهند. آنها ممکن است دارای مشکلاتی در حوزه‌های خاص به‌‌ویژه در مسئله ارتباط برقرار کردن با دیگران باشند. 

رعنا شاوران افزود: علائم اوتیسم به‌طور معمول در دو سال اول زندگی مشخص می‌شوند، برخی کودکان از بدو تولد نشانه‌هایی دارند از جمله خیره شدن غیرمعمول به اشیا، رفتارهای تکراری و غیرمعمول، نقص در آواسازی متناسب با سن، عدم برقراری ارتباط هدفمند، عدم علاقه به برقراری ارتباط، عدم واکنش به صدای مادر، عدم واکنش به شنیدن نام خود، عدم برقراری تماس چشمی و غیره آنها در برقراری ارتباطات اجتماعی نقص دارند و همچنین رفتارها، علائق و فعالیت‌های تکراری و محدود دارند که باعث می‌شود به صورت کودکان عادی رفتار نکنند. آنها در سن 2 سالگی تک کلمه نمی‌گویند، بازی نمی‌کنند، مهارت‌های زبانی را ممکن است از اول نداشته باشند یا اگر داشته باشند، احتمال از دست دادنشان بسیار است.

وی با بیان اینکه اوتیسم در پسران بیشتر است، گفت: میزان شیوع اوتیسم در میان پسران 4 برابر دختران است و علت این بیماری ناشناخته است و مواردی چون ژنتیک، ارث و آلودگی‌های محیط در حد احتمالات بروز این بیماری است ولی تاکنون علت مشخص نشده است.

کارشناس مراکز اوتیسم اداره کل بهزیستی استان اصفهان تصریح کرد: یکی از علایم مشترک در همه‌ انواع اوتیسم، ناتوانی در ارتباط برقرار کردن و تعامل با دیگران است. در واقع برخی از افراد مبتلا به اوتیسم اصلا قادر به ارتباط برقرار کردن نیستند، تعدادی ممکن است دارای دشواری‌هایی در زمینه تفسیر زبان بدن یا حفظ یک مکالمه باشند، بعضی از آنها به نور، صدا و لمس واکنش نشان می‌دهند چون حواس پنجگانه‌شان بیشتر از حد طبیعی است و صداهای عادی برای ما مانند داد برای آنهاست، ولی در تعدادی از آنها حواس پنجگانه بسیار کمتر از حد طبیعی است.

شاوران ادامه داد: بعضی از کودکان اوتیسمی حداقل برای دوسال، دارای رشد طبیعی هستند و سپس برخی از مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی خود را از دست می‌دهند، ولی بیشتر آنها از بدو تولد با این مشکل روبه‌رو هستند.

وی با اشاره به چالش در زمینه ارتباط برقرار کردن و تعاملات اجتماعی اظهار داشت: برای کودکان اوتیسمی ارتباط گرفتن با دیگران یا پیش‌بینی واکنش دیگران، درک علایم اجتماعی، ایجاد تماس چشمی یا داشتن یک مکالمه دشوار است. آنها ممکن است دیرتر از کودکان طبیعی سخن گفتن را آغاز کنند، آنها همچنین ممکن است در مواقع نیاز به مهارت‌های ماهیچه‌ای برای فعالیت‌هایی نظیر ورزش، نقاشی یا نوشتن مشکل داشته باشند، الگوهای رفتاری محدود و تکراری دارند،کودکان اوتیسمی ممکن است دچار حرکات نوسانی بدن یا تکرار الفاظ باشند و هنگامی که روال طبیعی آن‌ها دچار تغییر می‌شود‌، احساس ناراحتی کنند. 

کارشناس مراکز اوتیسم اداره کل بهزیستی استان اصفهان خاطرنشان کرد: گر چه اوتیسم درمان ندارد اما شناسایی آن در سنین طلایی بسیار با اهمیت است چرا که هر چه آموزش‌های ویژه به کودکان مبتلا زودتر صورت گیرد، امکان بهبودی آنها بیشتر می‌شود، نوع درمانی که یک کودک برای اختلال طیف اوتیسم دریافت می‌کند، بستگی به نیازهای فردی او دارد. از آن جایی که اوتیسم یک اختلال طیف است (به این مفهوم که برخی از کودکان دارای علایم خفیفی بوده در حالی‌ که برخی دیگر دارای علایم شدیدی هستند) و هر کودکی که به آن مبتلا است منحصر ‌‌به ‌فرد است، درمان‌های مختلفی برای بیماری وجود دارد. این درمان‌ها می‌توانند شامل درمان‌هایی برای بهبود گفتار و رفتار و گاهی نیز داروهایی برای مدیریت مشکلات دیگر مرتبط با اوتیسم باشد. درمان‌هایی که یک کودک می‌تواند از آن بهره‌مند شود، بستگی به موقعیت و نیازهای او دارد، اما هدف همه آنها کاهش علایم و بهبود یادگیری و رشد کودک است رویکرد درمان اوتیسم بسته به نیازهای فرد بیمار متغیر است.

وی افزود: درمان اولیه برای اوتیسم شامل برنامه‌هایی است که مربوط ‌به چند حوزه‌ کلیدی هستند. این حوزه‌ها شامل رفتار، ارتباط، انسجام حسی و رشد مهارت‌های اجتماعی است. پرداختن به این موارد نیاز به همکاری نزدیک بین والدین، معلمان، متخصصان آموزشی خاص و متخصصان سلامت روان دارد.

اوتیسم بیماری نیست درمان یا دارو ندارد اما توانبخشی و آموزش می‌تواند کمک بزرگی برای زندگی مستقل افراد اوتیسمیک باشند.

انتهای پیام/ح