شهرام میرزایی کردستانی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در مریوان با اعلام اینکه با اجرای تئاتر خیابانی به شکل و رویه جشنواره مخالف است، دلیل این مخالفت را اینگونه شرح داد: تئاتر خیابانی در ذات خود به تئاتر اعتراض تعبیر میشود بدان معنا که تئاتری معترض، چرخاشگر و اعتراضی است، به همین خاطر زمانی که دولت و حکومتی جشنوارهای را برای این نوع تئاتر برگزار میکند، اجراها را بازبینی کرده، از فیلترهای خود عبور داده و در ادامه اعتراضهای نیشدار را قیچی کرده و آن چه که باقی میماند در راستای اهداف خود در قالب جشنواره میگنجاند.
وی با بیان اینکه برگزاری جشنواره تئاتر خیابانی یک تناقض است، گفت: تئاتر بینالمللی دنیا با برگزاری تئاتر خیابانی در قالب جشنواره مخالف است، چراکه اجرای تئاتر خیابانی در شرایط اعتراضی رخ داده و رویکرد به گونهای پیش میرود که بدون فراهم ساختن مقدمات و هماهنگی، اجراهایی در سطح شهر برگزار میشود.
این منتقد تئاتر با ذکر اینکه در این دوره از جشنواره شاهد اجرای تئاترهای صحنهای در عرصه خیابان بودیم، گفت: متأسفانه هیچ تغییر خاصی در برگزاری چهارده دوره جشنواره مشاهده نمیشود و حتی شاهد هستیم که جشنواره بر اساس یک سناریو تکراری پیش میروند و دردناکتر اینکه تیمهای شرکتکننده هر سال تکرار و موضوعات نیز محدود به چند طیف خاص شده است.
وی دیگر چالش این جشنواره را مقوله پرداختن به مخاطب دانست و اعلام کرد: در این جشنواره برخلاف تعریفی که از تئاتر خیابانی وجود دارد و تئاتر به میان مردم میرود شاهد هستیم که این تماشاچیان هستند که به تماشای جشنواره میآیند و برای آن هزینه میکنند در صورتیکه مخاطب تئاتر خیابانی مردم عامه بوده و در حالی که هنرمندان میبایست جامعه را درگیر تئاتر میساختند، این مهم محقق نشده است.
میرزاییکردستانی با اشاره به اینکه جشنواره تئاتر خیابانی در دنیا وجود عینی ندارد، ادامه داد: اینکه از سوی برخی شرکتکنندگان عراقی و حتی داخلی اعلام میشود که به الهام از جشنواره تئاتر خیابانی، جشنواره و فیستیوالهایی راهاندازی شده به معنای تأیید این نوع اجراها نیست؛ چراکه زمانی یک حرکت اشتباهی شکل و دامنگیر میشود، به یک اپیدمی بدل شده ولی با این وجود باز هم نمیتوان اجرای جشنوارههای خیابانی را تأییدی بر برگزاری جشنواره تئاتر خیابانی دانست.
وی با گریز به اینکه معمولاً جشنوارههای مطرح جهانی با برنامهریزی تیمهای حرفهای برگزار میشود، خاطرنشان کرد: در خصوص حضور برخی گروهها که از لحاظ کیفی در سطح پایینی قرار دارند نبایستی هیئت بازبینی انتخاب بر جشنواره تئاتر خیابانی را مقصر دانست چراکه این هیئت از میان آثار راه یافته به جشنواره، گلچینی را انتخاب میکنند که بهعنوان برترینهای این آثار شناخته میشوند.
تئاتر خیابانی و ایده و فکر آن باید برگرفته از مردم و برای مردم باشد
این منتقد تئاتر در بخش دیگری از سخنان خود با ذکر اینکه گروههای راه یافته به جشنواره بایستی با دید کیفی مورد توجه، داوری و تأیید قرار گیرند، تأکید کرد: تئاتر خیابانی و ایده و فکر آن باید برگرفته از مردم و برای مردم باشد.
وی با بیان اینکه حمایت بخش خصوصی از جشنواره میتواند در قالب اسپانسر نمود یافته و نمیتواند ایدهپرداز باشد، اظهار کرد: بسیاری از جشنوارهها به بازارکاری برای شبهه هنرمندان تبدیل شده که افراد را به کار گرفته تا صرفاً جهت شرکت در جشنواره تولید محتوا کرده و در انتخاب سوژه، توجه خاصی به هنر ندارند، به همین خاطر میطلبد سیاستهای کلی جشنواره تغییر کند تا بتوان جشنواره را در مسیر اصلی خود هدایت کرد.
میرزاییکردستانی با درخواست اینکه فکرهای تازه ای انجام گیرد تا اکیپهای تازه نفسی به این جشنواره راه یابند، افزود: هر چند که در این جشنواره یک سری اجراهای متفاوت را میبینیم که در کوچه، خیابان و پارکها اجرا میشود اما نباید از این نکته غفلت کرد که نمیتوان نام تئاتر خیابانی را بر آنها نهاد چراکه تئاتر خیابانی بدون مقدمه برگزار میشود و در کوتاهترین زمان و با کمترین امکانات یک پیام را منتقل کرده، به تبعیضها و نابرابریها معترض میشود و در نهایت در ذهن مخاطب ایجاد سئوال میکند و پس از آنکه مردم را درگیر موضوع خود ساخت از صحنه میگریزد.
وی در خصوص گنجاندن بخش آیینی-سنتی به جشنواره گفت: بازسازی و بازآفرینی آیینها را میتوان در هفتههای فرهنگی، مراسمات بومی محلی، جشنوارههای استانی و دیگر مراسمات فرهنگی و هنری گنجاند، زمانی که بخواهیم این آیینها و سنن را در قالب تئاتر بگنجانیم بایستی به اصل تئاتر توجه داشت و این آئین را به بخشی از نمایش تبدیل کرد و از آن بهره هنری برد لاغیر جای دادن این آیین در جشنواره تئاتر خیابانی اجحاف در حق هنرمندانی است که هنرشان در سایه به فراموشی سپرده میشود.
این منتقد تئاتر با تأکید بر اینکه جهت ارتقا سطح کیفی جشنواره باید مخالفین و منتقدین را پای کار کشاند، تصریح کرد: با استفاده از دیدگاه و نظرات این افراد نقاط ضعف و قوت جشنواره مشخص و بر غنای جشنواره بخشیده میشود.
میرزاییکردستانی در پایان با هشدار اینکه باید از موضوعات کلیشهای و تکراری که هیچ دردی را از مردم دوا نمیکند، دوری گزید، یادآور شد: در جشنواره مدام از کلیکسونهای متنوع مشکلات دمدستی سخن به میان آمده به عنوان نمونه از جمله موضوعات مورد توجه در نمایشها بیکاری است در حالی که اگر به جای جای زریبار توجه داشته باشید این موضوع به خوبی نمود داشته و به ما یادآور میشود در جایی که بطن بیکاری است حرف زدن از بیکاری معنایی ندارد.
انتهای پیام/ش