قم در محاصره ماشین‌های شخصی؛ وقتی اولویت‌ها از عابر به خودرو تغییر می‌کند
داشتن شهری با خیابان‌های خالی از ترافیک و آلودگی نیازمند اجرایی شدن سیاست‌های ترافیکی با محوریت انسان و شهروندان است؛ موضوعی که در ابتدا باید از مسئولان شروع شود تا با فرهنگ‌سازی جلوی استفاده بیش‌از اندازه خودروهای شخصی را بگیرند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، خیابان‌های مملو از ماشین و صف خودروهایی با مدل‌ها و رنگ‌های مختلف، نخستین تابلویی است که در ابتدایی‌ترین ساعت‌های آغاز روزها شاهد آن هستیم، تابلویی که شاید در روزهای که هنوز ترافیک به یک معضل اجتماعی و شهری تبدیل نشده بود می‌توانست حداقل برای سرنشینان ماشین‌های شخصی که در حال موسیقی گوش کردن به محل کار خود می‌رسیدند، کمی دلپذیر باشد.
اما افزایش خودروهای تک‌سرنشین امروز رنگ این تابلوی شلوغ را کدر کرده و رانندگان کلافه از بوق‌های ممتد و غرغرهای زیر لب و گاهی فریاد شهروندان جای موسیقی صبحگاهی را گرفته است.
امروزه صاحبان حقیقی خیابان‌ها؛ ماشین‌ها و بوق‌های ممتد آن‌ها است نه عابران پیاده و انسان و همه سیاست‌ها و مطالبات مردمی نیز بر تسلط این حیوان سرکش بر انسان اصرار دارد؛ تسلطی که در کشورهای پیشرفته منسوخ‌شده اما در ایران همچنان به اجرایی شدن آن اصرار می‌شود و شهروندان ناخواسته به آن دامن می‌زنند.
50 درصد افزایش خودروی شخصی
50 درصد افزایش خودروی شخصی، این عدد فاجعه است! یعنی مطالباتی که سهم بسیاری از بودجه حوزه ترافیک را برای تعریض خیابان و دوطبقه شدن بزرگراه‌هایی که دیگر در هیچ کجای جهان نه‌تنها خواهانی نداشته بلکه گاهی با هزینه‌های هنگفت آن را جمع‌آوری می‌کنند و جای آن را ساخت پارکینگ می‌بلعد.
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم در این زمینه در گفت‌وگو با تسنیم می‌گوید: امروز در قم اتوبوسرانی تنها 8درصد و تاکسیرانی 10درصد از سهم سفرهای درون‌شهری را داشته و این در کنار 50 برابری استفاده از خودروهای شخصی و افزایش 18 درصد سهم سفرهای درون‌شهری با خودروی شخصی در این سال‌های اخیر می‌تواند فاجعه را پررنگ‌تر نشان دهد.
عباس ذاکریان می‌افزاید: متأسفانه سهم استفاده از دوچرخه در حمل‌ونقل عمومی تنها یک درصد بوده و این در حالی است که 70 درصد سفرهای درون‌شهری کمتر از 4 کیلومتر بوده و نشان‌دهنده لزوم تغییر نگرش مردم در استفاده از حمل‌ونقل پاک در شهر قم است.
لزوم اجرای سیاست road diet ( رژیم خیابان)
آیا انسان فراموش‌شده است؟ پاسخ این سؤال در شهر قم و بسیاری از شهرهای کشور متأسفانه بله است.
این در حالی است که در کشورهای پیشرفته سال‌هاست سیاستی به نام road diet یا همان رژیم خیابان با هدف جلوگیری از ورود خودرو به خیابان‌ها در حال اجرا بوده و اولویت با حمل‌ونقل عمومی و احترام به‌حق تردد شهروندان در خیابان‌ها است.
نگاه انسان‌محور در مدیریت حمل‌ونقل عمومی در شهر قم هنوز جایگاهی نداشته و این را می‌توان از مطالبات مردمی برای اجرای خیابان‌هایی با عرض بیشتر و ساخت پل‌های عابر پیاده و همچنین افزایش خودروهای شخصی و تمایل مدیران عمرانی در افتتاح پروژه‌های بزرگ مشاهده کرد.
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم به این موضوع اشاره‌کرده و می‌گوید: در 10 سال گذشته استفاده از خودروی شخصی در سطح شهر قم دو برابر شده و باید به این رشد بی‌رویه به‌عنوان یک عامل مهم در افزایش آسیب‌های اجتماعی نگاه شود.
عباس ذاکریان سیاست road diet را با کاهش سطح تردد خودروهای شخصی و تعیین مسیر ویژه عابران پیاده و دوچرخه لازم دانسته و با تأکید بر محدود شدن ورود ماشین‌های شخصی به هسته‌ای مرکزی شهر به اجرای این سیاست در شهر اصرار دارد.
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم ادامه داد: تا وسیله‌ای که در تعریف اولیه آن آسایش و ایجاد امنیت روانی آمده و امروز تبدیل به یک عامل افزایش خشونت، تصادف منجر به فوت و معلولیت و غیره شده، کنترل شود.
ایجاد جاذبه‌های شهری با درخواست مردم
با کمی قدم زدن در خیابان و تماشای مردمی که به یک‌سو و به سمت مرکز شهر درحرکت هستند این سؤال را در ذهن ایجاد می‌کند که چرا مرکز شهر؟ منطقه‌ای با تراکم جمعیتی بالا و نبود فضای کافی برای پارک ماشین و حتی ایجاد فضای سبز برای تنفس این حجم جمعیت در حال عبور.
علی نیک رئیس سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم نیز علت این حجم سفر به مرکز شهر و این جذابیت را در وجود مراکز خرید می‌داند و خاطرنشان می‌کند: ساخت پارکینگ‌های متعدد در مرکز شهر از یک‌سو و ساخت مراکز تجاری با پارکینگ‌های اختصاصی از سوی دیگر از مهم‌ترین دلایل ایجاد جذابیت سفر با خودروی شخصی است که نیازمند فرهنگ‌سازی گسترده برای توقف آن هستیم.
تغییر سیاست‌های شهرداری درگرو تغییر ذائقه مردم
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم، تبدیل خیابان‌های مرکزی شهر به آرام راه را یکی از اقدامات مهم شهرداری در جهت کاهش خودروهای شخصی عنوان می‌کند و می‌گوید: تغییر سیاست‌های شهرداری نیازمند تغییر ذائقه مردم و تمایل آن‌ها به کاهش استفاده از خودروی شهری است.
ذاکریان با ابراز نگرانی از سیاست‌هایی که شهرداری مجبور به انجام آن است بیان می‌کند: مطالبات مردم و مدیران در سطح عالی استان از شهرداری برای ساخت پل‌های عابر پیاده به‌جای خط‌کشی و استفاده از چراغ‌راهنما، پارکینگ در مرکز شهر تسلط هر چه بیشتر ماشین و کمرنگ شدن نقش و حضور انسان به‌عنوان صاحبان حقیقی شهرها را نشان داده و بسیار نگران‌کننده است.
اولویت با عابر پیاده و شهروندان است نه خودرو
راهی که سال‌ها پیش کشورهای پیشرفته طی کرده و امروز کارشناسان به‌عنوان خطایی شهری و ترافیکی از آن یاد می‌کنند متأسفانه در ایران همچنان به اجرای آن اصرار داشته و کرامت انسان را در برابر خودرو نادیده می‌گیرند.
انسان‌محوری به‌جای خودرو محوری سیاستی است که سال‌هاست امتحان خود را در بسیاری از کشورها ازجمله هلند پس داده و نشان می‌دهد داشتن شهری بدون آلودگی‌های صوتی و محیط‌زیستی و کاهش ترافیک‌های کلافه کننده میسر نمی‌شود مگر با تسلط دوباره انسان‌ها بر شهر و رسیدن به این حقیقت که اولویت با عابر پیاده و شهروندان است نه خودرو.
انتهای پیام/ش
