به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل، حجم ساخت و سازها در شهر اردبیل که جمعیتی نزدیک به 600 هزار نفر را در خود جای داده نه تنها با افزایش معقول و متوازن همراه نبوده بلکه بسیاری از ساختمانهای مسکونی و اداری بهجای تقویت رفاه و آرامش شهروندان خود عامل تشدید ترافیک، صدمه به منظر شهری و از بین بردن خط آسمان شده است.
ترافیک در سالهای اخیر به شدت در اردبیل احساس میشود و در تمامی کوچهها، معابر و خیابانها میتوان کندی تردد را به عینه مشاهده کرد.
برخی معتقدند ترافیک بهدلیل افزایش تعداد خودروها تشدید شده است اما برخی دیگر بر این اعتقاد پافشاری میکنند که سهلانگاری در مدیریت ساخت و ساز شهری به این معضل دامن زده و اگر برنامهریزی شهری معقولی اعمال میشد حتی افزایش خودروها نیز قابل مدیریت بود.
در کوچههای این شهر در دل هر ساختمان دو طبقه کلنگی آپارتمانی 5 طبقه و بیشتر سر به فلک کشیده که نتوانسته مفهوم واقعی رفاه شهری را تداعی کند و حجم سکونتها که طبقه طبقه روی به تراکم انسان و ماشین دامن زده بدون توجه به ظرفیت مناطق شهری است.
بررسیهای میدانی نشان میدهد بخشی از این مشکلات به دلیل نوع نگاه شهروندان در مقوله ساخت و ساز است. ساختن به بهانه سود فردی و به قیمت از دست رفتن آسایش دیگری و حتی بیتوجهی به قوانین به ویژه در سالهای اخیر بیش از گذشته مشاهده میشود و در این میان دستگاه ناظر نیز با چشمپوشی به واسطه جریمههای حداقلی برخورد جدی با بیتوجهی به قوانین ندارد.
ساختمانها بدون برنامه جامع احداث میشوند
بخش عمده مشکل یاد شده در محلات قدیمی و بافت فرسوده شهری دیده میشود. یکی از شهروندان در این مورد تصریح کرد: در محله ما چند مورد آپارتمانسازی شده که نه تنها فضای کلی کوچه را دلگیر کرده بلکه به ترافیک نیز دامن زده است.
محمدرضا معتمد گفت: هر چند هر آپارتمانی به تعداد واحدهای خود پارکینگ در طبقه همکف پیشبینی کرده اما بهدلیل اینکه عرض کوچهها کم بوده و تعداد خانوارهای ساکن افزایش یافته تردد افراد و خودروها با افزایش همراه است.
این شهروند معتقد است بساز به فروشها توجهی به رعایت حال عمومی ندارند و متاسفانه قوانینی نیز برای برخورد یا وجود ندارد و یا اعمال نمیشود.
به گفته معتمد چنین ساختمانهایی که در اغلب کوچهها و محلات وجود دارد نشان میدهد سازنده، مالک و صاحب خانه به فکر وضعیت فردی خود است و به وضعیت سایر همسایهها اهمیتی نمیدهد.
شهروند دیگری معتقد است ساخت و سازهای نامتعارف حتی حریم زندگی افراد را مختل کرده است و گاهی در کنار یک ساختمان، ساختمانی به مراتب با طبقات بیشتر احداث شده که به حیاط آن مشرف است.
فریبا محمدزاده اظهار کرد: چنین وضعیتی موجب شده عملا حیاط برخی منازل محل رفت و آمد باقی مانده و آرامش و راحتی جهت یک دقیقه نشستن و یک چای خوردن به دل ساکنان بماند.
آپارتماننشینی با سبک زندگی بسیاری از شهروندان هنوز هماهنگ نشده است و اغلب آپارتمانها و منازل نیز شیشههای خود را با چند لایه پرده پوشاندهاند.
این در حالی است که آپارتمان یکی از ایدههای سکونت سریع بود که بعد از جنگ جهانی دوم مطرح شد اما در کمال تعجب به شکل ناموزونی در شهر اردبیل، شهری که خانههای تاریخی آن وجب به وجب با اندیشه و فکر ساخته شده رواج یافته است.
کارشناس شهرسازی در مورد معضلات بهوجود آمده گفت: متاسفانه به نظر میرسد برنامه جامعی در شهرسازی اعمال نمیشود.
رامین رستمی تصریح کرد: با توجه به اینکه شهروندان تمامی مناطق درگیر مشکلات مشابه هستند، به نظر میرسد ساخت و سازها بدون اعمال ضوابط خاص بوده و به صورت سلیقهای انجام میشود.
وی با بیان اینکه در برخی شهرکهای تازه ساخت برخی اصول به شکل مطلوب رعایت شده است، گفت: به عنوان مثال در شهرک فلسطین میتوان خیابانسازی و رعایت خط آسمان را به وضوح مشاهده کرد. اما در مقابل در شهرکهای مسکونی دیگر و حتی بافت تاریخی شهر توجهی به خط آسمان نشده است.
خط آسمان در اردبیل تعریف خود را از دست داده است
کارشناس معماری نیز در رابطه با وضعیت ساخت و سازها در اردبیل گفت: متاسفانه ساخت و سازهایی که بدون توجه به طراحی جامع شهری شکل گرفته موجب شده تا ناهماهنگی و بینظمی در خط آسمان شهری دیده شود.
بهرام آدشیرین پور اظهار کرد: خط آسمان به محل برخورد خطوط فوقانی ساختمانها با خط افق اطلاق میشود اما در هیچ منطقه شهری نمیتوان هماهنگی و نظمی در خط آسمان مشاهده کرد. تا جایی که در برخی مناطق ممکن است حتی یک ساختمان به دلیل طبقات بیشتر ارتباط بصری آن منطقه را مخدوش کرده باشد.
وی با تاکید به اینکه بنیانهای ماوراء طبیعی، بنیانهای سکولار و عقلانی، بنیانهای طبیعی، بنیانهای فناوری، اقتصادی، اداری و اجتماعی- فرهنگی در شکلگیری خط آسمان موثر هستند، افزود: در دوره کنونی بنیانهای فناوری، اقتصادی و اداری به دلیل افزایش نیاز بشر تاثیرات بیشتری در خط آسمان دارند.
کارشناس معماری با بیان اینکه بیتوجهی به طراحی شهری میتواند منجر به اغتشاش در سیمای شهری شود، افزود: متاسفانه تراکم ساختمانها و طبقات در آپارتمانها در وضعیتی است که در هسته مرکزی شهری تعریضی در خیابانها دیده نمیشود و خیابانهایی که بیش از 5 دهه از ساخت آن سپری شده همچنان مورد استفاده قرار میگیرد.
آدشیرین پور با بیان اینکه طبق اصول شهرسازی و معماری مسدود کردن هر خیابان و تغییر کاربری باید همراه با تعریف مسیر جایگزین و یا احداث آن باشد، افزود: به عنوان مثال در پیاده راه «اسفریس» مسیری جایگزین دیده نمیشود و موجب شده به واسطه یک ایده جالب، ترافیک میدان عالیقاپو تشدید شود.
افزایش کاربری تجاری در محلات مسکونی
نه تنها یکی از مشکلات ساخت و ساز، آپارتمانهای بیتوجه به خط آسمان است، یکی از شهروندان معتقد است بخشی از معضلات ترافیک در محلات شهری به واسطه ساختمانهای تجاری ایجاد شده است.
رحمان دوستخواه با تاکید به اینکه کوچه شمس و عارف مثال بارز افزایش کاربری تجاری در محلات مسکونی است، گفت: این محلات مسکونی بوده و هنوز هم بسیاری از خانههای قدیمی به عنوان مطب و دفتر استفاده میشود.
این اظهارات در حالی است که به نظر میرسد عملا فرهنگ ساخت و ساز با معضلات جدی روبهرو بوده و به هیچ عنوان در راستای ممانعت از آن اقدامی صورت نمیگیرد. قوانین این حوزه نیز که با هدف آرامش و رفاه شهروندان نوشته شده چندان مورد توجه نیست و نه تنها ترافیک در معابر و محلات روبه افزایش است، بلکه روحیه غلبه منافع فردی بر منافع جمعی نیز افزایش یافته است.
نمونه بارز آن ساختمانهای تجاری است که بدون توجه به همسایگان در محلاتی مانند شهرک آزادی، شهرک کارشناسان و شهرک فلسطین رو به افزایش بوده و فضای عبور و مرور را با دود و بوغ انباشته است.
تلاش خبرنگار تسنیم برای جویا شدن نظر مسئولان شهرداری در مورد معضلات ساخت و سازها به نتیجه نرسید و پاسخهای مکرر نیز فرجامی نداشت. در این میان شهردار اردبیل بارها به موضوع شهر انسانمحور، شهری که رفاه انسانی را تداعی کند تاکید کرده و از بدو حضور در مجموعه شهرداری به آن تاکید داشته است.
در این میان به اعتقاد خود شهروندان احکام کمیسیون ماده 100 نیز که مرجع اصلی تخلفات ساخت و ساز است به سادگی قابل حل و فصل با پرداخت جرایم است و سودی که از تخلف در ساخت و ساز نصیب سازنده میشود به مراتب بیشتر از جرایم پرداختی است.
در واقع سازندگان متخلف و بیتوجه به رفاه عمومی مردم بعد از اخذ تائیدیه نقشه اقدام به تغییر آن کرده و با پرداخت جریمه ناچیز به تعدا طبقات خود اضافه کرده و یا پارکینگ را برای بخشی از نیاز ساختمان تعریف میکنند.
تعریف شهر انسان محور در اوج ترافیک شهر
حمید لطف اللهیان در سالهای اخیر ترکیب واژهای تحت عنوان انسان محوری را در تمامی برنامهها و رویدادهای شهری به زبان آورده و در تعریف آن نیز گفته است که شهر انسان محور باید نشاط، آرامش و راحتی را بین شهروندان تزریق کند.
شهردار اردبیل تاکید دارد تمامی اقدامات شهرداری و پروژههایی که تعریف شده بر همین اساس بوده که به عنوان مثال احداث دو پل روگذر داروپخش و قدس به منظور کاهش ترافیک، تسهیل رفت و آمد و بهبود منظر شهری در دستور کار قرار گرفته که پل داروپخش به بهرهبرداری رسیده و پل قدس در حال ساخت است.
وی معتقد است شهر انسان محور مقولهای پیچیده است که تحقق آن نیازمند مشارکت تمامی دستگاه های اجرایی و حتی تک تک شهروندان است؛ بدون مسئولیت پذیری اجتماعی نمیتوان شهری انسان محور داشت و هر شهروندی باید خود را در توسعه شهری مسئول بداند.
انتهای پیام/ح