به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، تا چند سال پیش دستفروشی کنار خیابان، شغل موقت ایام عید بود. اما طی چند سال اخیر با کاهش رشد اقتصادی و بحرانی شدن وضعیت بازار کار رفته رفته این شغل به شغل دائم عدهای تبدیل شده است.
در ماههای اخیر اغلب کسبوکارها با دغدغههای بسیاری روبهرو بودهاند، دغدغههایی که ناشی از دشواریهای اقتصادی است، در این میان کسبوکارهای غیررسمی هم از این قاعده مستثنی نبودند و طی یک سال گذشته با مشکلات زیادی دستوپنجه نرم کردهاند.
این روزها دستفروشی به پدیدهای تبدیل شده است که نظرات مختلفی درباره آن گفته میشود. اما نکته مهم این است که کسبوکار زیرزمینی بخش قابل توجهی از نیروی کار را بهسوی خود کشانده که این مسئله نشاندهنده وضعیت نامناسب شغلی برخی از افراد است و بهنظر میرسد که برای کنترل و مدیریت این موضوع باید اقداماتی در دست اجرا قرار گیرد.
*رویآوردن اقشار مختلف به اقتصاد غیررسمی
هنگامی که در کوچه و بازار روند رو به رشد دستفروشی مشاهده میشود صاحبنظران به این اذعان دارند که این کسبوکار باید ساماندهی شود.
بسیاری از کارشناسان معتقدند اگر دستفروشی بهدرستی مدیریت شود، این پدیده برای اقتصاد مفید است. دستفروشی جزو مشاغل غیررسمی است و آمار افرادی که در این مشاغل فعالیت دارند جزو بیکاران حساب نمیشوند، این در حالی است که اکثر این افراد از شغل خود رضایت ندارند و قریب به اتفاق آنها از سر ناچاری بهسمت این شغل آمدهاند.
وقتی این افراد نتوانند در اقتصاد رسمی فعالیتی داشته باشند، برای تأمین مایحتایج زندگی خود به دستفروشی و اقتصاد غیررسمی روی میآورند بنابراین میتوان گفت یکی از دلایل گسترش پدیده اجتماعی دستفروشی در کشور نرخ بالای بیکاری است.
با افزایش نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی، اخیراً تحصیلکردهها هم به شغل دستفروشی روی آوردهاند.
علی یکی از دستفروشان روسری در خیابان ولیعصر(عج) فاصله بین چهارراه ولیعصر و خیابان جمهوری است که درباره شغلش میگوید: 32 سال سن دارم و کارشناس حسابداری هستم. روزی که بهسمت این رشته رفتم، اطرافیانم بیان میکردند که بیکار نمیمانم. اما بعد از اینکه فارغ التحصیل شدم، با واقعیتی از بیکاری در رشته حسابداری مواجه شدم، از روشهای مختلفی بهدنبال شغل گشتم اما به نتیجه نرسیدم.
وی ادامه می دهد: همین باعث شد تا بهسمت دستفروشی بروم. اوایل که مشکلات اقتصادی تا این اندازه نبود، فروش خوب بود. تا قبل از گران شدن سرسامآور اجناس، فروشمان بهنسبت خوب بود.
علی گرد و خاک روی روسریهای آویزان بر طناب گوشه خیابان را میتکاند و بیان میکند: قبلاً مشتریان بهدلیل قیمت ارزانتر به ما مراجعه میکردند، اما حالا بهدلیل اینکه کمی قیمتها را افزایش دادهایم دیگر میل چندانی به خرید از ما ندارند و میتوانم بگویم که شرایط پیشآمده کاسبی ما را هم درگیر کرده است.
این دستفروش با ابراز اینکه "من سالهاست که در این خیابان دستفروشی میکنم" گفت: درست است که اوضاع کمی تغییر کرده اما همچنان نسبت به مغازهها اوضاع کاسبی بهتری دارم. حتی اگر شرایط دشوار هم باشد، چارهای ندارم مجبور هستم از سر بیکاری بهسمت دستفروشی بروم.
این دستفروش اظهار داشت: مشتریان انتظار دارند که قیمتهای دستفروشان گران نشود. زمانی که جنس را گرانتر میخریم مجبور هستیم آن را بهقیمت بالاتر بهفروش برسانیم.
وی اضافه کرد: میانگین درآمد روزانهام حدود 300 هزار تومان است. اما 30 روز ماه را سر کار نیستم. گاهی از روزها مجبور هستم به بازار بروم و بار را خریداری کنم، ولی در مجموع از درآمدم راضی هستم.
علی درباره توقعش از دولت میگوید: من 3سال دنبال کار گشتم و برای استفاده از طرحهای مختلف نیز به ادارات کار مراجعه کردم اما اینقدر مسیر استفاده از طرحها شرایط خاص داشت که در میانه راه منصرف شدم.
وی درباره مشکلات این شغل افزود: یکی از مشکلات این است که پولش یکجا به دست ما نمیرسد و همین باعث میشود که خرد خرد خرج شود، از دیگر مشکلات این است که درآمد هر روز مشخص نیست، یک روز درآمد خوب و روز دیگر هیچ فروشی نداریم و همین باعث میشود که برنامهریزی برای زندگی با مشکل روبهرو شود.
این دستفروش گفت: برخورد مأموران سد معبر شهرداری یکی از مشکلات است. شهرداری اگر معتقد است که دستفروشان باعث اختلال در نظم شهر میشوند، در محیطی مناسب که مقرون به صرفه باشد، دستفروشان را ساماندهی کند.
وی گفت: در دستفروشی زیاد کتک خوردم. یکبار جنسهایم را بردند. چند بار برای پس گرفتن اقدام کردم. هر بار که یک مدیر یا مسئولی در منطقه عوض میشود، اولین کاری که میکند این است که نیروهایش را برای جمعآوری دستفروشها به سطح شهر میفرستد. دستفروشها اصلاً رقیب بقیه نیستند، چون مغازهها چندین برابر دستفروشها جنس دارند و تنوعشان بیشتر است، کما اینکه مغازهدارها خودشان یکی از علل رشد دستفروشها هستند.
این دستفروش افزود: برخی میگویند دستفروشها مالیات نمیدهند. باور کنید ما حاضریم بهجای اینکه برای ادامه کار غیرقانونی پول بدهیم، بهطور رسمی مالیات بدهیم. اگر همهچیز ساماندهی شود همهچیز سر جای خودش قرار میگیرد. وقتی شغل نیست و درآمدها همه پایین هستند، بعضی مجبور هستند دستفروشی کنند. من معلم ریاضی میشناسم که بعدازظهرها مجبور است برای گذراندن زندگی دستفروشی کند.
انتهای پیام/+