به گزارش خبرنگار فرهنگی تسنیم، در جریان بیستو دومین جشنواره تئاتر فتح خرمشهر، برای نخستینبار گروه جوانی متولی داوری شدند و به نوعی آن حلقه قدیمی داوری با همت و انتخاب حمیدرضا آذرنگ شکسته شد. یوسف باپیری و اشکان خیلنژاد در کنار پیام فروتن، چهره شناختهشده دانشگاهی مسئولیت داوری بخش تئاترهای کوتاه صحنهای را برعهده گرفتند. رویه این گروه زمانی جذابتر میشود که بیانیهای به دور از محافظهکاریهای مرسوم صادر میکنند که در آن امر داوری را زیر سؤال میبرند.
مخالفت با داوری آثار تئاتری بیشتر به نظرات فرهاد مهندسپور، قطبالدین صادقی و محمدرضا خاکی بازمیگردد. این گروه با مثال زدن از رویدادهای مهم تئاتری معتقدند تئاتر نباید همانند رویدادهای سینمایی اسیر جوایز شود و باید مفهوم جشنواره بودن به معنای جشن گرفتن یک رویداد فرهنگی را برجسته کرد.
گروه داوری فوق در بیانیه خود آوردهاند: «دوستان و همکاران ما در بخش تئاترهای کوتاه صحنهای بیستودومین جشنواره ملی تئاتر فتح خرمشهر سلام؛ متأسفانه جدای از تماشای آثارتان گفتوگویی میانمان شکل نگرفت تا ایدههایمان را با شما به اشتراک بگذاریم. ما باور داریم هر رقابتی میتواند خشونتآمیز باشد؛ چون کلیدواژه آن «حذفکردن دیگری» و یکی را بر دیگری ترجیحدادن است. پس ما با نسبی دانستن امر داوری، سعی کردیم با چگونگی انتخابهایمان بخشی از این خشونت اعمالشده را تقلیل دهیم. به همین منظور به جای تفکیک سنتی بخشها به افراد باذوق و مستعد خارج از نقشها یا وظایفشان در روند اجرا نگاه کردیم.از طرفی ما میان آثار اجراشده تفاوت چندانی ندیدیم و همه گروهها از نداشتن منطقِ اجرایی مناسب برای فرمهای پیشنهادی رنج میبردند. این فرمها، نخستین انتخابها و گاهی فقط انتخابی از فرمهای کلیشهای رایج تئاتر بودند. از این بابت با نهایت احترام به گروههای شرکتکننده بسیار متأسف و ناراحت شدیم.
در پایان جدای از معرفی سه فرد، از شما دعوت میکنیم که با نیروهای دیگر شهرها دستبهدست هم دهید و این رقابت خشونتبارِ جشنوارهها را پایان دهید؛ کنشگران اصلی تئاتری و سینمای ما لزوماً برندگان این رقابتها نبودند و گاه خود جزء شکستخوردگان این جشنوارههایند. این رقابتها از تئاتر به مثابه نهاد اجتماعی، پدیده ضداجتماعی ساخته و بهجای ساختن رابطههای اجتماعی آنها را نابود میکند.»
فرهاد مهندسپور در سال 1383 اقدام به حذف رقابت از جشنواره جهانی تئاتر فجر کرد، اتفاقی که با مخالفتهای بسیاری روبهرو شد. با آنکه تا چندین دوره بخشهای مهمی از جشنواره فجر فاقد جایزه بود؛ اما در دهه 1390 بساط جایزه پایش به جشنواره گشوده شد و این مسأله منجر به تشکیل حلقههای متعدد داوری و نزاعهای مشهور میان گروه هنری و داوری شد.
در ابتدای سال نیز، در پنلی با موضوع داوری، محمدرضا خاکی با اشاره به شرایط جشنوارهها در اروپا خواهان حذف رقابت از فجر شده بود؛ امری که با مخالفت بهزاد آقاجمالی مواجه شد. آقاجمالی معتقد بود رقابت انگیزهای برای نسل جوان است تا رویه هنریش را با انرژی مضاعف دنبال کند.
بحث بودن جایزه و مسابقه و داوری به هر حال بحث داغ و پرحاشیهای است و این برای اولینبار است که گروه داوری جشنوارهای ملی به نفس امر داوری انتقاد کردهاند. این حرکت اما چندان مورد توجه رسانهها قرار نگرفت.
انتهای پیام/