برنامه درسی غیرایدئولوژیک وجود خارجی ندارد!

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ حسن ملکی امروز در نشست تخصصی ایدئولوژی و برنامه درسی که توسط پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با حضور برخی کارشناسان از جمله نعمت‌الله فاضلی استاد دانشگاه علامه طباطبایی و محمود مهرمحمدی عضو شورای عالی آموزش و پرورش و استاد دانشگاه تربیت مدرس اظهار‌ کرد: در جمهوری اسلامی ایران بسیار بیشتر از برخی کشورها احتیاج داریم به اینکه نسبت بین ایدئولوژی و برنامه درسی روشنتر، ابهامات برطرف و به سؤالات پاسخ داده شود تا در فضای شفاف به طراحی و تدوین برنامه درسی اقدام کرد.

وی  افزود: برنامه درسی غیرایدئولوژیک نداریم و نمی‌توانیم برنامه درسی داشته باشیم که غیرایدئولوژیک بوده و آمیخته به نظام ارزشی نباشد، این محال است؛ هر نظریه‌ای مبتنی بر دستگاه فکری و فلسفی متولد و از آن دستگاه مجموعه نظام فکری و ارزشی تولید می‌شود که به مرکز فرماندهی و اتاق فکر مرئی و نامرئی تبدیل خواهد شد. 

معاون طراحی و تولید مواد و رسانه‌های آموزشی گفت: پائولو فریره یکی از نظریه‌پردازان برنامه درسی است که در الگوی نظریه انتقادی جای می‌گیرد، نام نخستین کتاب او آموزش ستم‌دیدگان بود و مطالعه این کتاب گویای آن است که یک فعال سیاسی با مسائل برخورد می‌کند و می‌خواهد از طریق برنامه درسی، ستم‌دیدگان را آزاد کند بنابراین از ایدئولوژی پیشرفت‌گرایی شاخه‌ای ایجاد و در برابر این ایدئولوژی موضع می‌گیرد و تأکید دارد توجه ایدئولوژی پیشرفت‌گرایی به کودک و تجربیات او به حد افراط رسیده و برهمین اساس از نیازهای اجتماعی بازمانده است به همین دلیل موضع‌گیری ایدئولوژیک کرده و نظریه بازسازی‌گرایی اجتماعی تولید می‌شود.

ملکی ادامه داد: روح برنامه درسی یک نظام هنجاری و ارزشی است، نوع نظام هنجاری فرق می‌کند چون منبعث از یک دستگاه فلسفی است و این دستگاه‌ها با هم متفاوت هستند؛ در جمهوری اسلامی ایران اگر بر پایه فلسفه تربیتی اسلام و ایدئولوژی اسلامی اقدام به طراحی و تدوین برنامه درسی کرده و آن را ترویج می‌کنیم متناسب با ادبیات برنامه درسی این کار درست است.

وی عنوان کرد: به طور طبیعی می‌توان یک دستگاه فلسفی را مطرح و تبیین کرد و نظام ارزشی منبعث از آن را مطرح و برنامه درسی را طراحی کرد؛ همانند برنامه درسی ملی کشور ما بنابراین تا اینجا می‌توان پذیرفت که در این کشور می‌توانیم فلسفه های متعدد و ایدئولوژی‌های گوناگون را مورد نقد قرار داده و بر پایه نظام ارزشی خود از برنامه درسی حرف بزنیم.

از ایدئولوژیک بودن تا ایدئولوژی‌زدگی برنامه درسی ایران

معاون طراحی و تولید مواد و رسانه‌های آموزشی گفت: اما ایدئولوژی‌زدگی که مطرح می‌شود و می‌گویند برنامه‌های درسی ایران بدین شکل است در این رابطه باید بگوییم ایدئولوژیک بودن با ایدئولوژی‌زدگی متفاوت است و برنامه درسی باید ایدئولوژیک باشد اما زمانی که نسبت ایدئولوژی با برنامه درسی نامعقول شود، به سمت ایدئولوژی زدگی می‌رویم؛ صورت‌بندی ایدئولوژی باید با ادبیات برنامه درسی انجام شود.

ملکی مطرح کرد: ایدئولوژی به عنوان یک لباس باید به قامت برنامه درسی بیاید و اگر این کار صورت نگیرد دو اتفاق ناگوار پیش می‌آید و طراحان برنامه درسی به ایدئولوژی‌زدگی متهم می‌شوند، اگر لباس ایدئولوژی به پیکر برنامه درسی پُرو نشود و خیاطان که همان طراحان برنامه درسی هستند از میان کارشناسان متبحر نباشند، لباس ایدئولوژی از پیکر برنامه درسی بلندتر می‌شود و ما متهم می‌شویم که چرا فلان مباحث را در برنامه درسی مطرح می‌کنیم، بخشی از انتقادات به این دلیل است که بنده با آن کاملا موافق هستم.

وی تصریح کرد: حالت دوم این است که ایدئولوژی از قامت برنامه درسی کوتاه‌تر شود و اینجاست که بخش سرگردان برنامه درسی طعمه سایر ایدئولوژی‌ها شده و راه ورود برای ایدئولوژی‌هایی غیر از مبانی فلسفی مورد تأیید ما بازمی‌شود؛ به هرحال آنچه قطعی است و باید بپذیریم این است که برنامه درسی غیرایدئولوژیک وجود خارجی ندارد.

انتهای پیام/