بی‌توجهی به مسیر ۹۲ رشته قنات زنجان دردسر ساز شده است
در محدوده شهر زنجان ۹۲ رشته قنات ، شناسایی شده است که برخی از آنها دارای طول چندین کیلومتری با چندین دهنه چشمه و زهکش هستند. اکثر آنها در گذر زمان و به دلیل تسطیح سازی برای توسعه شهری از بین رفته است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از زنجان، اگرچه بالا آمدن آب در برخی نقاط شهر زنجان یک تهدید محسوب می‌شود، اما به گفته برخی کارشناسان می‌توان با ساماندهی این مشکل را به فرصت تبدیل کرد؛ زیرا می‌توان از آن در مورد احیای زنجانرود استفاده کرد.
اما ظاهرا بی‌توجهی به رشته قنوات موجود در این شهر عاملی شده تا اکنون جاری شدن آب این قنوات در مناطق مسکونی دردسرساز باشد، به‌گونه‌ای که در برخی فصول سال بخصوص فصل بهار آب زیرزمین ساختمان‌ها و پارکینگ مناطقی مثل کوی صدرا را فراگرفته و ساکنان این ساختمان‌ها ناچار به استفاده از پمپ آب برای تخلیه آن می‌شوند. نکته نگران کننده اینجاست که برخی از ساختمان‌های محله‌یاد شده دارای قدمت بالایی هستند و شسته شدن پی آنها می‌تواند منجر به حوادثی بشود.
بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد مشکل بالا آمدن آب در این منطقه به دلیل ساختمان بیمارستان امام حسین علیه‌السلام است که باعث انسداد مسیر قنات فعال زیر آن شده و آب در بخش‌هایی از منطقه بالا آمده است.
علاوه بر این، ورود آب در رختشویخانه زنجان که یک مکان تاریخی است نیز مشکل ایجاد کرده بود که مسئولین همواره برای حل دائمی این مشکل تلاش داشته‌اند و برای رفع آن یک کانال توسط شهرداری در این منطقه احداث شده است که از خیام آغاز شده و به خیابان امام(ره) رسیده و در نهایت به رختشوی خانه ختم شده است تا مشکل ورود آب به این بنا را حل کرده باشد اما مشکلات همچنان با قوت باقی هستند.
یوسف رضا پور در گفتگو با خبرنگار تسنیم از زنجان، با اشاره به اینکه مطالعات و بررسی تصاویر هوایی نشان می‌دهد در محدوده زنجان 92 رشته قنات به‌صورت شرقی- غربی و شمالی-جنوبی شناسایی وجود دارد، اظهار داشت: طول این قنات ها از چندین کیلومتر تا چند صد متر متغیر است که علاوه بر این قنات‌ها چندین دهنه چشمه و زهکش در دره‌های قدیمی محدوده شهری داشتند که اکثراً در اثر تسطیح از بین رفته است.
وی با اشاره به اینکه در ارتباط با فعال شدن دوباره این قنات‌ها دو نمونه متفاوت را باید بررسی کرد، افزود: در برخی از مناطق شهر زنجان که در حال حاضر سطح آب زیر قشری بالا است و موجب بروز مشکلات متعددی شده است؛ قنات‌ها فعال یا اشباع هستند و خروجی مشخص ندارند. اگرچه می‌توانند از میزان بارش باران نیز متاثر باشند، اما در مناطق دیگر که مشکل بالا آمدگی گزارش نشده است بارش‌های احتمالی و در نتیجه آن تغییرات تراز سطح آب به آنها می‌تواند عاملی برای فعال شدن قنات‌های غیر فعال باشد.
مدیر عامل آب منطقه ای زنجان با بیان اینکه بررسی‌ها نشان از احیای قنات‌ها در قسمت‌هایی از شهر می‌دهد، گفت: خیابان امام موسی صدر، منطقه علی آباد مشرف به آپارتمان‌های ثمین، مجاورت پارک بانوان غرب و کوی صدرا احیای قنات‌ها صورت گرفته است.
به گفته این مقام مسئول، طول تقریبی قنات هایی که بازگشایی شده 37 متر می‌باشد که برای کاستن از مشکلات بالا آمدگی سطح آب و نشت آن به منازل این اقدام انجام گرفته است.
وی خاطر نشان کرد: طی سال‌های اخیر در فصل بهار آب از چاه زیرزمین برخی از منازل در قسمت‌هایی از شهر زنجان بیرون نشت می‌کرد و اهالی مجبور به استفاده از پمپ آب برای تخلیه بودند که در حال حاضر نیز مسئله وجود دارد و امکان اینکه این مشکل طی سال‌های بعدی نیز تکرار شود باز هم هست.
رضاپور همچنین با اشاره به اینکه طی سال‌های گذشته آب به داخل مکان تاریخی رختشویخانه نشت می‌کرد و در صورت ادامه می‌توانست آسیبی به این بنا برساند، ابراز داشت: جهت جلوگیری از بالا آمدگی آب و اثرات مخرب آن در محدوده این بنا، در حال حاضر با تعبیه پمپ، آب مازاد به خارج از این بنای تاریخی هدایت می‌شود و اقدامی جهت بازگشایی قنات فعلاً صورت نگرفته است.
وی با بیان اینکه نمی‌توان زهکشی نامناسب کانالهای فاضلاب را علت اصلی بالا آمدگی آب و نشت حاصل از آن اعلام کرد، اظهار داشت: مطالعات حاصل از بررسی‌هایی چون بیلان آب در محدوده شهری نشان‌دهنده این است که وجود چاه‌های جذبی در سطح شهر که حجم بالایی از آب را از طریق این چاه‌ها به طور مستقیم وارد آبخوان‌ها می‌کنند عامل اصلی مشکل به وجود آمده هستند.
این مقام مسئول افزود: در صورت محصور بودن آبخوان‌ها این حجم آب ورودی سبب صعود سطح آب زیر قشری می شود، همچنین انسداد قنوات و متروکه شدن آن ها و عدم زهکشی آب زیرزمینی از طریق آنها، تغییر کاربری اراضی کشاورزی و باغی محدوده شهر و عدم استفاده از آب زیرزمینی در آنها، آلوده بودن تعدادی از چاه‌های آب شرب قدیمی موجود در داخل محدوده شهری و خروج آنها از مدار بهره‌برداری تغذیه طبیعی محدوده شهری به خصوص دامنه‌ها و کوهپایه‌های شمالی و شمال شرقی علل اصلی بالا آمدن سطح آب در داخل شهر زنجان است.
به گفته وی، در مناطقی که بالا آمدگی سطح آب مشاهده می‌گردد به صورت طبیعی و قبل از شهرسازی عموماً سطح آب از قدیم الایام بالا بوده و با اندکی بالا آمدگی گاها کمتر از یک متر، آب در داخل منازل به خصوص ساختمان‌های دارای زیرزمین ظاهر می‌گردد.
مدیرعامل آب منطقه‌ای زنجان در ارتباط با لایروبی کانالهای فاضلاب در سال جاری که می‌تواند این مسئله را در زمان وقوع باران‌های سیل آسا تشدید کند، گفت: کانالهای فاضلاب نمی‌تواند علت اصلی بالا آمدن و مشکلات بعدی باشد عمدتا مسائل آنها در زمان بارندگی های شدید، آبگرفتگی معابر و برخی اوقات ورود به منازل مسکونی ظاهر می‌گردد.
این مقام مسئول با تاکید بر این که راهکارهایی اساسی برای رفع مشکل بالا آمدگی آب وجود دارد، که از جمله آنها تکمیل شبکه فاضلاب شهری و حذف کلیه چاه‌های جاذب فاضلاب در خانه‌ها، امکان و انتقال تمامی فاضلاب به شبکه است، تصریح کرد: احیای قنات‌ها، لایروبی، بازسازی آنها و خروج آب مازاد ذخیره زیرسطحی از قنات‌ها، جدایی کامل آب فضای سبز از آب شرب شهری و استفاده از آب خام چاه‌های داخل محدوده شهری برای فضای سبز و خدمات عمومی، بازگشایی کامل مسیل‌های درون شهری و تکمیل شبکه جمع‌آوری آب‌های سطحی در محدوده شهر مجاور قنات‌ها و در نهایت احداث زهکش‌ها و کانال های تخلیه آب در مناطق با سطح آب بالا از جمله راهکارهای اساسی است.
انتهای پیام/ز
