به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، از چالشهای فرهنگی جامعه ما، ارائه نسخههای بیپایه در زمینه اذکار به ویژه در بلایای طبیعی است. در چنین شرایطی انسان مؤمن تنها باید مقید به آن چیزی باشد که از اهل بیت عصمت و طهارت علیهمالسلام رسیده است؛ مسئلهای که تقریباً مورد اتفاق تمام علمای شیعه است مگر آن دست عالمانی که مشرب عرفانی خاص دارند؛ اما حقیقت آن است که خود خداوند در آیات قرآن تصریح بر این دارد که «ما آتاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا؛ آنچه را فرستاده [او] به شما داد، آن را بگیرید و از آنچه شما را باز داشت، دست نگه دارید.» بنابراین باید آنچه از سوی پیامبر و خاندان مطهر ایشان به ما رسیده دریافت و اجرا کنیم. چه بسیار افرادی که خود را درگیر اذکار و اوراد کردند و زیانهای جبرانناپذیری بر جسم و روانشان وارد شد؛ چرا که علم اذکار و علمالأسماء عالم بی منتهایی دارد که هر کس بدون تجهیز به علوم الهی وارد آن شود، خود را وارد وادی خطرناکی کرده است که خارج شدن از آن جز با عنایات خاص خداوند حاصل نمیشود.
راهکاری که در این بین وجود دارد، توجه به ادعیهای است که اهلبیت وحی (ع) توصیه کردهاند؛ البته نه آن هم به هر دعایی؛ همچنان که ممکن است آن نسخه دعا برای فرد خاصی و دارای موقعیت و شرایط خاصی صادر شده باشد؛ در این صورت برای فهم آن میتوان به تصریح خود روایت رجوع کرد؛ مثلاً سلمان فارسی نقل میکند خدمت فاطمه زهرا (س) رسیدم و ایشان فرمود اگر میخواهی هرگز در دنیا دچار تب نشوی، صبح و شب به این دعای پیامبر (یعنی دعای نور) مداومت کن؛ سلمان گفت «زمانی که آن را از حضرت فاطمه آموختم، قسم به خدا آن را به بیش از هزار نفر از مردم مکه و مدینه که دچار تب بودند تعلیم دادم، پس همه آنان به اذن خدایتعالی شفا یافتند.» این روایت نشان میدهد این نسخه برای جناب سلمان بود؛ چه بسا این دعا را مؤمنی که دارای تب بیماری است بخواند، اما شفا نیابد؛ چرا که آن نسخه معنوی برای فرد خاصی و دارای موقعیت خاصی بود و آن طبیب الهی این نسخه را صرفاً برای سلمان تجویز کرد.
در صورت کلی عمل به تجویزهای عمومی اهل بیت وحی مسیری بیخطر است. اذکاری مثل «صلوات» و «استغفار» که خاصیتهای فراوانی را برای آن بر شمردهاند و زمان و مکان نمیشناسد. منتها اگر همین اذکار را مقید به مسائل مندرآوردی مثل چله صلوات یا چله استغفار کنیم، این جز انحراف از توصیههای عترت نیست. صلوات و استغفار همیشه بوده و هست و مقید به زمان و مکان نیست مگر باز هم جاهایی که خود ایشان توصیههایی داده باشند؛ مانند 70 مرتبه استغفار پس از نماز عصر که خداوند به این واسطه 700 گناه فرد را میبخشید. این روایت را شیخ عباس قمی در مفاتیحالجنان از امام صادق علیهالسلام نقل کرده است.
حجتالاسلام علی اصغر ظهیری مدرس و پژوهشگر حوزه علمیه در گفتوگو با خبرنگار تسنیم گفت: اذکار، در تقسیمبندی کلی دو قسمند: اذکار عمومی و اختصاصی؛ مثلاً ذکر صلوات و لا حول و لا قوة الا با الله اذکاری عمومیاند، اما برخی اذکار منوط به شرایط و ضوابط خاص است.
وی دو مسئله عدد و خود ذکر را دو مقوله مهم در اذکار دانست و گفت: علم اذکار، علم حروف و علم اعداد سه علمند که هر کسی توان ورود در آنها را ندارد؛ چرا که اینها دارای ظاهر و باطنند. چه بسا دیدم افرادی را که وقتی بدون پشتوانه وارد وادی اذکار شدند، دچار آسیب و زیان شدند. بنابراین توصیه میکنم به همان نسخههای عمومی که از اهل عترت علیهمالسلام رسیده و در کتب ادعیه مندرج شده است، اکتفا کنیم.
انتهایپیام/