از تعامل شورایعالی انقلاب فرهنگی با دانشگاه‌ها تا عدم تناسب برخی رشته‌ها با بازار کار
دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی وضعیت دانشگاه‌های کشور از نظر آموزش، فرهنگ و علم را تشریح و تاکید کرد که رشته‌های دانشگاهی باید بتوانند زندگی بهتری را برای مردم رقم زده و کیفیت زندگی را در جامعه توسعه دهند.
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، شورایعالی انقلاب فرهنگی در سال 98 نخستین سال دبیری حجت الاسلام سعیدرضا عاملی را تجربه کرد و عاملی نیز در نخستین سال حضورش به عنوان دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی روزهای پرحاشیه و بحرانی کم ندید، بخصوص همان اوایل حضورش به عنوان دبیر شورا که برگزاری جلسات شورایعالی انقلاب فرهنگی نیز با مشکل مواجه بود و عاملی باید پاسخ خبرنگاران را در برابر سوال هایی که از مشکلات می پرسیدند، می‌داد.
اما رفته رفته اوضاع آرام تر شد و عاملی هم توانست با ساماندهی به امور، برنامه های شورا را پیش ببرد.
از همین رو برآن شدیم تا نگاهی به آنچه در یک سال گذشته به سعیدرضا عاملی و مسائلی که به دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی مرتبط بوده است داشته باشیم.
در ابتدا از حجت الاسلام سعید رضا عاملی که هم استاد دانشگاه است و هم دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی است، درباره پیشرفت ها و حرکات علمی و فرهنگی محققان ایرانی و نحوه حمایت شورایعالی انقلاب فرهنگی از این حرکت‌ها پرسیدیم.
عاملی:شورای عالی انقلاب فرهنگی به رشته های علمی جدید که حاصل پیشرفت های فناوری و ارتباط این پیشرفت ها با حوزه فرهنگ است، توجه بسیاری دارد.
با وجود این توجه خوب، رویکرد شورای عالی انقلاب فرهنگی به تدوین سیاست های علمی و فرهنگی چیست؟
عاملی: براساس این رویکرد ایده ها باید در قالب لوایح از جانب دستگاه های ذی نفع و نهادهای مردم نهاد برای تصویب به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شوند.
اینکه بیشتر محتوای فضای مجازی در غرب تولید شود یک تهدید است
از پیشرفت علمی در حوزه فناوری های نو بگویید.
عاملی:پیشرفت های محققان کشورمان در حوزه های فناوری جدید مانند زیست فناوری و نانو فناوری نشان دهنده پیشرفت‌های نظام جمهوری اسلامی ایران است.
کشور ما در تولید مقالات حوزه نانو رتبه چهارم و در تولید محصولات نانو در رتبه هفتم جهان قرار دارد، همچنین در بخش زیست فناوری رتبه دوازدهم جهانی و رتبه اول در غرب آسیا را داریم و در المپیادهای علمی جهانی نیز جزو 10 کشور اول جهان هستیم.
باید بگویم پیشرفت در حوزه فناوری های نو مساله بسیار مهمی است و ما باید پیشرفت در این حوزه را جدی بگیریم چرا که با تحولات این حوزه، بسیاری از رشته های علمی دچار تغییر و تحول جدی شده اند حتی می توان گفت هوش مصنوعی مفاهیم زیادی مانند مفهوم حکمرانی را تغییر داده است؛ این موضوع بسیار مهم است و دولت هوشمند و الکترونیک در این زمینه نقش مهمی دارد، به عنوان مثال در کره جنوبی از این طریق مراجعه مردم به ادارات دولتی صفر شد و فساد اداری نیز به همان نسبت کاهش یافت.
اجازه دهید مثال دیگری در حوزه دیگری را مطرح کنم، به طور مثال نقش منطقه ما در تولید محتوای فضای مجازی کمتر از یک درصد است و بیش از 99 درصد این محتوا توسط جهان دیگر یعنی جهان غرب تولید می شود که این موضوع یک تهدید است.
دانشجو باید بتواند به حل مسائل و مشکلات کشور کمک کند
بهتر است کمی هم درباره فرهنگ صحبت کنیم، از فرهنگ در دانشگاه ها بگویید، آیا سیاسی بودن دانشجویان نیز می تواند به اعتلای فرهنگ در دانشگاه ها کمک کند.
عاملی: تا سیاسی بودن را چه معنا کنیم، به عقیده منسیاسی بودن دانشجو یعنی اینکه آن دانشجو بتواند به پیشرفت و حل مسائل کشور کمک کند، دارا بودن 4 میلیون دانشجو در دانشگاه های ایران یعنی وجود ظرفیت پیشرفت در کشور که به نظرم باید از فضای دانشجویی صدای علم و فناوری شنیده شود به طوریکه دانشجوی سیاسی هم به فکر حل مسائل کشور از طریق علمش باشد و در مسیر تحقق تمدن نوین اسلامی گام بردارد.
دانشجویان کشور اعم از سیاسی و غیرسیاسی باید بتوانند گفت‌وگو هایشان را بر مبنای اقتصاد دانش بنیان و برای حل مسائل کشور مطرح کنند
ما باید بتوانیم فناوری را به سمت ایجاد تمدن نوین اسلامی سوق دهیم، همانطور که نگاه مقام معظم رهبری نسبت به تمدن نوین اسلامی و نگاهی مطلوب‌گرا به آینده است از این رو فعالیت های حوزه فناوری ما نیز بایستی هدفمند باشد.
دانشگاه‌های کشور منبع پاسخ به چالش‌های موجود
دانشگاه‌های کشور می توانند منبع پاسخ به چالش‌های موجود باشند و وجود دانشجوی مسأله محور در دانشگاه های ما بسیار مهم است زیرا دانشجوی مساله محور می تواند مسائل کشور را مورد بررسی قرار داده و برای حل آن ها راهکار ارائه دهد.
البته این کار باید از طریق گفت وگوی منطقی انجام شود، همان طور که مقام معظم رهبری نیز همواره بر ایجاد فضای گفت‌وگو در دانشگاه‌ها تأکید بسیاری داشته اند و حتی تأسیس کرسی های آزاداندیشی را هم تأکید کردند.
به نظر من دانشجوی ما باید بداند که اگر مشکلی را مطرح می کند برای آن راهکار مدنظرش را هم ارائه دهد، به طور کلی از جامعه دانشگاهی انتظار می‌رود به جای حل موردی مشکلات، راه حل سیستمی برای مشکلات ارائه دهند، تشکل‌های علمی دانشجویی باید برای حل مشکلات مختلف کشور راهکار ارائه دهند.
اگر توجه کنیم می بینیم که شخص مقام معظم رهبری نیز در بیانیه گام دوم انقلاب 7 راهکار ارائه داده اند.
در زمینه کلی فرهنگ در دانشگاه ها نیز سند دانشگاه اسلامی با این رویکرد تدوین شده بود که بتواند در محیط دانشگاه فضای سالمی را برای استاد، دانشجو و نهادهای داخل دانشگاه فراهم کند که این محیط سالم دارای شاخص‌های متفاوتی است مثلاً کدهای اخلاقی و حرفه‌ای را برای رابطه بین استاد با دانشجو، دانشجو با استاد و دانشجو با دانشجو فراهم می‌کند که اگر استاد و دانشجو به این کدها توجه نکنند باید پاسخگو باشند و این یک هنجار جهانی است.
امیدواری‌هایی که در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی به چشم می‌خورد از نکات مهم این بیانیه است
باید در استان‌ها یک سند جامع مهندسی فرهنگی داشته باشیم، اگر بتوان قالب استانی برای سند مهندسی فرهنگی پیشنهاد داد تا چارچوبی برای آن تدوین شود، می‌تواند زمینه‌ساز تحولات مثبتی باشد، البته پایش وضعیت فرهنگی کشور نیز باید مرتبط با نیازها و انتظارات واقعی مردم باشد.
امیدواری‌های موجود در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی از نکات مهم این بیانیه است
به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی اشاره کردید، درباره این بیانیه نیز صحبت کنید.
عاملی: در این باره می توانم بگویم نکته مهمی که در اینبیانیه به چشم می خورد امیدواری های موجود در آن است که مقام معظم رهبری با توجه به ظرفیت ها و قابلیت ها این بیانیه را ارائه داده اند.
عملکرد شورای عالی انقلاب فرهنگی در حوزه علم و فرهنگ
از شورای عالی انقلاب فرهنگی بگویید، عملکرد این شورا را به طور کلی چطور ارزیابی می کنید؟
عاملی: اگر بخواهیم خدمات شورای عالی انقلاب فرهنگی را در 35 سال گذشته توجه کنیم، خواهیم دید که بخش قابل توجهی از خدمات این شورا، خدمات تأسیسی است به طوریکه بسیاری از مؤسسات و نهادهای جدیدی که بعد از انقلاب اسلامی در حوزه فرهنگ و علم و فناوری ایجاد شده بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی شکل گرفته است.
شورایعالی انقلاب فرهنگیدر 35 سال گذشته 2300 مصوبه و در 28 قالب تدوین کرده است که برای تصویب این مصوبات بدنه‌ای در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی مشتمل بر شوراهای تخصصی و کمیسیون‌های دبیرخانه فعالیت می کنند به این صورت که شوراهای تخصصی با مصوبه خود شورای عالی انقلاب فرهنگی ایجاد شده‌اند و در آئین‌نامه داخلی نیز نام این شوراها تصریح شده است، این شوراها در سطح بسیار عالی تشکیل می‌شوند و شوراهای تخصصی مجوز دارند که مصوبه‌ای را در حوزه تخصصی خودشان به تصویب برسانند.
شورای عالی انقلاب فرهنگی در طول این سال ها منشأ خدمات فراوانی برای فرهنگ و علم کشور بوده است.
برخی رشته های دانشگاهی تناسبی با بازار کار ندارد
کمی هم درباره بحث آموزشی در دانشگاه ها صحبت کنیم، در این بخش چه شرایطی داریم؟
عاملی:به نظر من در حوزه آموزش عالی وضعیت بعضی از رشته ها واقعاً نگران کننده است و برخی رشته ها تناسبی با بازار کار ندارد، البته عدم تناسب شغل و رشته را در رشته‌های علوم پزشکی کمتر داریم.
همچنین آمایش آموزش عالی در دستور کار شورای اسلامی شدن دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی است.
رشته های تحصیلی متناسب با نیازها بازنگری شود
سند اشتغال دانش‌آموختگان نیز برای دستگاه‌های مربوطه تکلیف ایجاد می‌کند تا رشته‌های تحصیلی را متناسب با نیازهای فناوری‌های نو و چالش‌های بازار بازنگری کنند.
در بحث کنکور نیز باید بگویم که روش آزمون ورودی دانشگاه های ما یک روش کم نمونه و قابل اعتماد در جهان است، البته برای کنکور یک برنامه چند ماهه تدوین کردیم که در آن واحدهایی که در کنکور تأثیرگذار هستند، مورد توجه قرار گرفته‌اند و گزارش‌های کارشناسی به مرحله نهایی رسیده است.
از طرف دیگر درباره بخش آموزشی می توان گفت شعب دانشگاه‌های تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه پیام نور، فنی حرفه ای و علمی - کاربردی در مناطق مختلف کشور به صورت پراکنده عمل می‌کنند که باید این قابلیت‌ها و ظرفیت‌ها به صورت یکپارچه مدیریت و با یکدیگر هماهنگ باشند.
عدم تناسب شغل و رشته در رشته‌های علوم پزشکی کمتر به چشم می خورد، رشته های دانشگاهی باید بتوانند زندگی بهتری را برای مردم رقم زده و کیفیت زندگی را در جامعه توسعه دهند
لازم است هم با نگاه به چالش های شغلی و هم با نگاه به ظرفیت های جدید برخواسته از فناوری های نوین، به زمینه های جدید شغلی توجه شود.
تعامل شورایعالی انقلاب فرهنگی با دانشگاه ها
در این زمینه شورایعالی انقلاب فرهنگی با دانشگاه ها تعامل و همکاری دارد؟
عاملی: قطعا؛ باید بگویم که به طور کلی فرآیند تدوین سند نقشه جامع علمی و سند مهندسی فرهنگی و تدوین بندها و سیاست‌های آن در تعامل با دانشگاهیان صورت گرفته است.
به نظر ما رشته های دانشگاهی باید بتوانند زندگی بهتری را برای مردم رقم بزنند، اینکه علم چقدر بتواند کیفیت زندگی را توسعه بدهد در حال حاضر در درجه بالای اهمیت قرار دارد و رشته‌های دانشگاهی باید بتوانند علاوه بر رفع نیازها و مشکلات جامعه، زندگی بهتر را برای مردم رقم بزنند که این مساله نیز از طریق تعامل بین نهادها صورت می گیرد.
منبع : فارس
انتهای پیام/
