به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، خورشیدگرفتگی یکی از پدیدههایی است که هر از گاهی در طبیعت رخ میدهد. در طول تاریخ این پدیده همواره مورد توجه اقوام و ملل مختلف بوده است. اغلب تمدنهای کهن، خورشیدگرفتگی را پدیدهای شوم میپنداشتند و درباره آن اعتقادات خرافی داشتند. چینیها عقیده داشتند که هنگام خورشیدگرفتگی اژدهایی خورشید را میبلعد. در بسیاری از فرهنگها خورشید گرفتگی بلایی آسمانی پنداشته میشده است. مردم هند در خلال گرفتگی خود را تا گردن در آب فرو میکردند و اعتقاد داشتند که با این کار به خورشید و ماه کمک میکنند تا در برابر اژدها از خود دفاع کنند.
این نوع نگرش در جامعه عصر نبوی نیز بازتاب داشت؛ در آن زمان که ابراهیم، فرزند پیامبر از دنیا رفت. در روایتی آمده است خورشید در روزی که ابراهیم فوت کرد، کسوف کرد. مردم گفتند خورشید به خاطر مرگ ابراهیم کسوف کرده است. پیامبر برای نماز بهپاخاست و نماز آیات خواند و بعد فرمود «یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ آیَتَانِ مِنْ آیَاتِ اللَّهِ یُخَوِّفُ اللَّهُ بِهِمَا عِبَادَهُ لَا یَنْخَسِفَانِ لِمَوْتِ أَحَدٍ وَ لَا لِحَیَاتِهِ فَإِذَا رَأَیْتُمْ ذَلِكَ فَافْزَعُوا إِلَى ذِكْرِ اللَّهِ فِی الصَّلَاة؛ خورشید و ماه دو نشانه از نشانههای خداوند هستند که برای مرگ و تولد احدی نمیگیرند لذا هرگاه خورشید گرفتگی و ماه گرفتگی را مشاهده کردید، با ناله و زاری بهسوی ذکر خدا در نماز بشتابید.» (عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، ج2، ص221)
در این روایت پیامبر اسلام (ص) ضمن آنکه جامعه را از نگاههای خرافی پرهیز میدهند، به دو نکته اشاره میکنند:
اول اینکه خورشید و ماه دو آیه و نشانه از آیات الهی است؛ لذا باید نگاه آیاتی به این دو عنصر هستی داشت.
دوم، حداقل رفتاری که باید در قبال رویدادی مثل خورشیدگرفتگی و ماهگرفتگی داشت را بیان فرمودند که همان ذکر خداوند در هنگامه نماز (آیات) است.
انتهایپیام/