به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، رسول بخشی ظهر امروز در نشست پیامدهای ناشی از کرونا که به همت بسیج دانشجویی استان اصفهان و همکاری نمایندگی خبرگزاری تسنیم در اصفهان انجام گرفت اظهار داشت: اقتصاد ایران دو سال سخت را پشت سر گذاشت. در سال 97 و 98 شاهد بیکاری و تورم گسترده در کشور بودیم و تولید ناخالص داخلی حداقل 12 درصد کاهش یافت و در پی آن قیمت محصولات در حدود 75 درصد افزایش یافت اما سال 99 و با ورود کرونا به کشور، اقتصاد ما بار دیگر با بحران جدی روبرو شده است. پیشبینی میشود 8 تا 11 درصد از تولید ناخالص داخلی کاسته میشود و نسبت به دو سال گذشته به 20 درصد کاهش ناخالص داخلی میرسیم که آمار بسیار نگرانکنندهای است.
وی با بیان اینکه افزایش پایه پولی یکی از راهکارهای کشورهای دیگر برای برون رفت از مضرات اقتصادی کرونا است گفت: البته انجام این کار نیازمند تورم پایین است که متاسفانه ایران از این ویژگی برخوردار نیست و با مشکل مواجه خواهد شد. به دلیل تحریمها کشور ما با مشکل اشتغال مواجه است. در این بین تورم داخلی نیز اثرات فراوانی بر تورم کلی جامعه میگذارد که این تورم داخلی باید شناسایی شود. اکنون نقدینگی کشور از 2500 هزار میلیارد تومان گذشته است و پیشبینی میشود تا سه سال آینده این رقم به 5000 هزار میلیارد برسد.
مدیر گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان ادامه داد: در کشور ما رشد نقدینگی از رشد اقتصادی کشور بیشتر است. نقدینگی از 36 سال گذشته 50 هزار برابر شده در حالی که تولید ما تنها 2.2 برابر اقزایش یافته است. توزیع نقدینگی در کشور نیز بسیار آسیب زننده و نامناسب است به طوری که 70 درصد از میزان نقدینگی کشور در اختیار تنها 0.8 درصد سپردههاست. افرادی که دارای این سپردهها هستند قابلیت هدایت پول مردم را دارند و اکنون آنها تصمیم گرفتند که این پول را وارد بازار بورس کنند.
وی با بیان اینکه راهکارهای مناسبی برای کاهش نقدینگی وجود دارد گفت: کاهش نقدینگی راهکار دارد که کشور ما نیز ظرفیت انجام آنها را دارد. باید منبع اضافهشدن نقدینگی کشور را پیدا کنیم. یکی از این منابع، سپردههای بانکی با سود است. زمانی که سود سپردهها بالا رود، تولید پول جدید اتفاق میافتد و باعث افزایش نقدینگی میشود. یکی دیگر از منابع، دریافت وامهای بانکی است. ما به اشتباه تصور میکنیم که بانک، واسطه است در حالیکه بانک خالق وام است. بانک درخواست افراد نیازمند به وام را بررسی میکند و در صورت سودآوری، آن را خلق میکند. بنابراین وامهای بانکی باید دارای سیاستهای قوی باشند تا به نقدینگی کشور آسیبی نزنند.
بخشی اضافه کرد: سود سپردههای بانکی توسط دولت کاهش یافته اما همچنان از بحران نقدینگی خارج نشدیم، چرا که همین میزان سود وارد بازار بورس و دیگر بازارها شده است و نقدینگی را عملا افزایش میدهد. در کشور ژاپن نرخ سود سپردههای بانکی صفر یا منفی است اما ژاپنیها مانند ما با پول خود وارد بازار بورس و طلا و ارز نمیشوند. این به دلیل تفاوت نگاه فرهنگی و اجتماعی دو ملت ژاپن و ایران نیست، بلکه در کشور ژاپن سیاستهای بازارهای طلا و ارز بسیار متفاوت و پیچیدهتر از کشور ماست. در ژاپن برای خرید هر مقدار طلا و ارز مالیاتهای هنگفتی وضع میشود که خرید آن را برای هر کسی بیهوده و بدون سودآوری میکند در حالیکه در ایران شاهد تشویق مردم توسط دولت و مسئولان و هدایت آنان به سمت چنین بازارهایی هستیم.
وی با اشاره به دگرگونی اقتصاد دنیا در دوران شیوع ویروس کرونا گفت: تفاوت اقتصاد پیش و پسا کرونا به زمان ماندگاری این ویروس بستگی دارد. همچنین تولید این ویروس هم بر اقتصاد جهانی تاثیر مستقیم دارد. تولید طبیعی این ویروس تاثیرات متفاوتی نسبت به تولید انسانی ویروس خواهد گذاشت. با شیوع کرونا دلار در سراشیبی سقوط قرار گرفته و دیگر واحد پول معتبر جهانی محسوب نمیشود. چنین بحرانهایی میتوانند اقتصاد کل دنیا برای چندین دهه به شدت دگرگون کنند مانند بحرانی که پس از جنگ جهانی دوم رخ داد و آمریکا توانست با عبور از مشکلات آن دوره، واحد پول خود را به واحد پولی جهانی تبدیل کند.
مدیر گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان اظهار داشت: در حال حاضر میزان بدهیهای آمریکا از میزان دارایی کشور بیشتر شده و دلار سالهاست که ورشکسته شده است و تنها این ورشکستگی را با قرض کردن پول به تعویق میاندازند. متاسفانه در ایران هم میزان بدهیهای بانکی نزدیک میزان نقدینگی است و در آینده نزدیک نیز از آن جلو خواهد زد. بنابراین باید راهکارهای مناسبی در نظر گرفته شود که شاهد ورشکستگی مالی کشور نباشیم.
وی با بیان اینکه بازار بورس، بازی خطرناک دولت برای رفع نقدینگی است گفت: دولت به دلیل بدهیهای بانکی و تحریمها، با کسری بودجه و مالیاتی شدید مواجه شده است. بنابراین برای جبران این وضعیت وارد بازار بورس شده و به نوعی در حباب بورس دمیده است و سهام شرکتهای مختلف را به صورت قطره چکانی وارد بازار بورس کرد. دولت نمیخواهد سهام این شرکتها به صورت یکجا وارد بازار بورس شود چرا که در این صورت، پول سهامها مستقیما وارد خزانه شرکتها میشود و حباب بورس کاسته شده و تقاضای مردم برای حضور در بازار بورس کم میشود. دولتیها از جمله رئیس جمهور زمانی که بورس را تبلیغ کنند، مردم نیز مایل به حضور در بازار بورس میشوند و سرمایه گذاری را در این بازار انجام میدهند.
بخشی تصریح کرد: به طور متوسط روزانه 100 هزار نفر وارد بازار بورس میشوند. در حال حاضر نیز 4.5 میلیون نفر کد بورسی فعال دارند. اگر حباب بورس بترکد شور و غوغایی در بین مردم به وجود خواهد آمد و اعتراضات شدیدی صورت خواهد گرفت و اگر هم که حباب بورس نترکد، با افزایش شدید قیمتها مانند چیزی که اکنون شاهد هستیم، مواجه خواهیم بود. مطابق با آمارهای به دست آمده، اگر شاخص بورس تا پایان سال با افزایش مواجه شود، یک تورم 22هزار درصدی را در دل خود به وجود میآورد و اگر هم حباب بازار بترکد، حدود 70 درصد از دارایی مردم به طور کل از بین میرود. دولت با چنین برنامههایی، تورم را ذخیره میکند.
وی با بیان اینکه مشکلات داخلی اقتصاد بسیار گستردهتر از مشکلاتی است که تحریمها به وجود میآورد خاطرنشان کرد: عمده مشکلات اقتصادی، ریشه داخلی دارد و تحریمها تنها اثرات داخلی را افزایش میدهد. برای کشوری که نقدینگی آن هر سه سال دو برابر میشود اما میزان تولید هر چهل سال دو برابر میشود نباید راهکاری جز راهکارهای داخلی در نظر گرفت. برای آنکه اثرات تحریم کاهش یابد باید نقدینگی و به خصوص سود سپردههای بانکی کاهش یابد و نقدینگی طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب باید وارد نیروهای تولیدی شود تا اشتغال را نیز به همراه آورد.
مدیر گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان افزود: اگر سرمایه وارد بازار بورس شود اثرات مثبت بیشتری نسبت به بازار طلا و ارز دارد و باعث رونق تولید میشود، اما این موضوع دارای شرایطی است که باید رعایت شود. نقدینگی بورس باید مستقیما وارد شرکتها شوند، نه اینکه همان پول تنها در دست عدهای رد و بدل شود. دولت اجازه نمیدهد شرکتها سهام اولیه خود را به صورت یکجا وارد بازار کند چرا که نقدینگی و حباب بورس را کاهش میدهد و مردم دوباره رو به بازارهای طلا و ارز میآورند.
وی از راهکارهای نجات اقتصاد کشور گفت و اضافه کرد: اقتصاد ایران به دو طریق میتواند بهبود پیدا کند. یکی راه تولید و اشتغال است که باعث خوشبختی و کاهش نقدینگی و تورم میشود و راه دیگر، بازارهای طلا، بورس، ارز، مسکن و دیگر بازارها است است که تنها در مقطع کوتاهی مردم با افزایش سرمایه خود مواجه میشوند اما با افزایش نقدینگی و تورم، این سرمایه گذاری نیز عملا بیهوده است. متاسفانه راه تولید در ایران بسته است و مشکلات فراوانی دارد اما راه دیگر کاملا به روی مردم باز است و حتی دولت نیز به مردم را حضور در آن تشویق میکند.
بخشی در پایان بیان کرد: اگر مردم از کالای داخلی حمایت کنند، مشخصا به رشد اقتصادی کشور کمک میکند،اما این حمایت نیز شرایطی دارد که متاسفانه در ایران رعایت نمیشود. کالای داخلی باید کیفیتی هم تراز یا بالاتر از کالای خارجی داشته باشد و رقابت در بازار عرضه و تقاضا نیز وجود داشته باشد. زمانی که تولیدکنندگان کم باشند، دولت نیازی به رقابت نمیبیند. دولت باید سیاستهای خود را تغییر دهد و آنگاه در کسری از سال با کاهش نقدینگی و شکوفایی اقتصادی مواجه میشویم.
انتهای پیام/174/س