به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم معرفی و بررسی کتاب «یار کجاست» نوشته رحیم مخدومی با حضور حجتالاسلام و المسلمین باقری، امام جمعه پیشوا، جواد کلاته، مازیار بیژنی و جمعی از اهالی فرهنگ و ادبیات در خبرگزاری تسنیم برگزار شد.
در ابتدای این نشست حجتالاسلام و المسلمین روحالله باقری، امام جمعه پیشوا صحبت کرد. او گفت: آقای مخدومی از نویسندگان خوب، متواضع و با اخلاق است و قلمی رسا دارد و ذخیرهای برای انقلاب اسلامی چه در حوزه دفاع مقدس و چه در دیگر حوزههای ارزشی به شمار میرود. ایشان زحمات زیادی برای دیار 15 خرداد کشیده است.
وی با اشاره به معرفی کتاب که در نماز جمعههای شهر پیشوا صورت میگیرد گفت: کار خوبی که در نماز جمعه پیشوا صورت میگیرد این است که در هر نماز کتابی معرفی میشود. بالأخره نماز جمعه هم نوعی رسانه است و زمانی که خبرگزاریها و روزنامهها نبودند نماز جمعه رسانه دین ما بود. امام جمعه در طول هفته کتابی را میخواند و آن را برای مردم بیان میکند. کتابها نیز در طیفهای مختلفی انتخاب میشود؛ از خانواده و جوانان گرفته تا کودکان.
وی افزود: تا قبل از شیوع کرونا بیش از 100 عنوان کتاب در این نماز جمعهها معرفی شده است و بارها کتابهای آقای مخدومی را مورد بررسی قرار دادیم. باید بگویم که مردم هم از این طرح استقبال میکردند و نماز جمعههای 2 هزار و 500 نفری داشتیم که در آن بیش از 600 کتاب فروخته شده است. مردم علاوه بر اینکه پول برای فقرا میدهند، برای نذر کتاب هم پولی را خرج میکنند و به نوعی نذر فرهنگی دارند.
او با اشاره به کتاب «یار کجاست» گفت: این کتاب را در سال 1397 خواندم و آن را در نماز جمعه هم معرفی کردیم. کتاب بهگونهای است که کسی مثل من که حج نرفته است میتواند در آن فضا قرار بگیرد و آن را حس کند. این کتاب با قلم روان و سلیسی نوشته شده است و رهبری هم در توصیف آن فرمودند: «بار دیگر موسم حج شد و وقت انس و معاشقه من با سفرنامههای حج. دود کبابی به ضرورت، با مصداقی از «وصفالعیش، نصفالعیش» و «ماشاءالله کان»، اما بیشک این یکی از بهترین سفرنامههای حج است که من خواندهام. اگر نگویم بهترین، لطیف، پرنکته، ژرفنگر، با روح، موعظهآمیز، گویا و همراه با هنرمندیهای ادیبانه از قبیل زیبایی قلم، همراهی طنز، اشتمال بر تصویر، آمیختگی به خیال و... خلاصه اینکه 2-3 روزی من را در هنگام بیداریهای پیش از خواب مست و دلاویز خود ساخت.»
سخنران بعدی این مراسم حسین قرائی بود. او گفت: به نظرم ایستادگی آقای مخدومی به پای ارزشها از او شخصیتی کم نظیر ساخته است. باید بگویم در مورد ایشان کتابی را آغاز کردهایم که اگر اوضاع همراه باشد فکر میکنم تا اواخر مهرماه آماده خواهد شد. نمیدانم چرا اخیراً هربار رحیم مخدومی را میبینم یاد سیدحسن حسینی میافتم. نمیدانم به جهت مطالبهگریهای اوست یا نه؟ از نظر من رحیم مخدومی به چند دلیل در آثارش معروف است، یکی مطالبهگری اوست. وقتی شروع این کتاب را میخوانید میبینید که موضوع مطالبهگری تا چه اندازه حضور دارد. او در این کتاب به شاگردانش یاد میدهد که من هم گوش شنوا برای حرفهایتان دارم. او با شنیدن اعتراضات و انتقادات مطالبهگری را به شاگردانش یاد میدهد. کتاب «جنگ پابرهنه»ی او نیز کتابی مطالبهگر است. سومین کتابی که از ایشان در زمینه مطالبهگری خواندم نیز «آنان که رفتند» نام دارد. این نام تعریضی به عبارت معروف شریعتی دارد که میگوید: آنان که رفتند کاری حسینی کردند، آنان که ماندند باید کاری زینبی کنند.
وی اضافه کرد: ویژگی دوم که به عنوان ویژگی بارز آقای مخدومی میتوانم به آن اشاره کنم صریح و انقلابی بودن است. سومین نکتهای که در مورد نثر ایشان باید اشاره کنم این است که در خیلی از مواقع با کلمات کنایهای و نیشدار حرف میزند. البته او این حرفها را در داستانهایش میزند. در چنین مواردی است که من را یاد سیدحسن حسینی میاندازد. البته خدا نکند که رحیم مخدومی و کسانی که دغدغه جدی انقلابیگری دارند، درگیر چنین چیزهایی شوند. جالب است خیلی از کسانی که به سیدحسن حسینی نقد وارد میکردند که چرا مطالبهگر است بعد از مرگ او برایش مراسم تجلیل و برزگداشت برگزار کردند. رحیم مخدومی هم مطالبهگر است و ممکن است به همین دلیل مورد سرزنشهایی قرار گیرد. اگر در زندگی نویسندگی او ذرهبینی بگذارید به نظرم به جز نویسندگی و بینش دادن کار دیگری نکرده است و حتی نویسندگی را به عنوان شغل محسوب نکرده بلکه به عنوان عشق محسوب کرده است. ویژگی چهارم نثر او دلسوزی برای گفتمان انقلاب اسلامی است.
قرائی تأکید کرد: به نظرم او خودش سبک است، حتی در گزارشنویسی این سفرنامه. در حقیقت اگر خاطرهنویسی را ژانری ادبی بدانید باید طرز نگارش رحیم مخدومی را طرز جدی انقلابی در حوزه سفرنامهنویسی محسوب کنید. او طرحی نو در سفرنامهنویسی درانداخته است. حال چرا این کتاب دیده نشده است؟ به نظرم دلیل آن حسادت است چرا که عدهای نمیخواهند آقای رحیم مخدومی و آثارش دیده شوند.
او در پایان صحبتهای خود ضمن معرفی کتاب یار کجاست گفت: کتاب یار کجاست حاصل سفر 15 نفری جمعی از هنرمندان انقلابی به مکه است. 15 نفری که در حوزههای مختلف کار کردند که از آن جمله میتوان به علیرضا قزوه، داود غفارزادگان، احمد دهقان، محمدرضا بایرامی و ... اشاره کرد. البته علیرضا قزوه از همین سفر، سفرنامهای به نام پرستو در قاف منتشر میکند. من این کتاب را بارها خواندم و در آن از آقای مخدومی ذکر خیر میکند. باید بگویم ایشان در سالیان اخیر به تربیت جوانان و نوجوانان متعهد، نویسنده و هنرمند در شهرستان ورامین میپردازد که واقعاً جای تقدیر دارد. البته ای کاش ایشان 20 سال پیش به این کار روی میآورد. معتقدم که اگر این کار او خیلی زودتر آغاز میشد، اکنون حداقل 20-30 نویسنده خوب در سطح ورامین داشتیم که میتوانستند در فضای گفتمان انقلاب اسلامی تنفس کنند.
جواد کلاته دیگر سخنران این مراسم معرفی و بررسی کتاب بود. او گفت: هر جایی که نام و یادی از رحیم مخدومی و آثار او برده میشود تجلیل از هنرمندی محجوب و باحیاست. البته او به دلیل صداقت و دغدغهمندیاش مورد بیمهری هم واقع شده است. بنابراین هرجایی که یادی از او میشود خوشحال میشوم که هنوز هم جریانی زنده است که از چنین هنرمندانی یاد کند. من کتاب یار کجاست را سالها پیش خواندم اما وقتی روز گذشته آن را تورق میکردم احساس کردم که این کتاب تا چه اندازه گویای ذهن آقای مخدومی است؛ بدین معنی که هر اتفاقی که در مراسم حج رخ میدهد در قالب ذهن دغدغهمند آقای مخدومی آمده است. شاید یکی از دلایلی که باعث شده است حضرت آقا نگاهی به این کتاب داشته باشند نگاه به بایستههای دنیای مستضعف و مستکبر در این کتاب است. احساس میکنم این ایده در همه جای کتاب شناور است.
وی افزود: جملات و کلمات آقای مخدومی در این کتاب سفرنامه از نگاه دیگری هم برایم جذاب است. موضوع مهمی که برایم در سفرنامهنویسی مهم است، تصویرگری است. باید از آن چیزی که میبینیم تصویر بدهیم؛ البته این تصاویر گاهی درونی است و گاهی بیرونی. در کتاب یار کجاست چند موضوع را با هم میبینیم، اولی قلم تصویرگر است که به نظرم به خوبی سفر حج را روایت کرده است. بخشی از هدف این کتاب روایت تصویرهایی از مراسم حج است که نویسنده بهخوبی از پس آن برآمده است. در حقیقت گزارش بسیار خوبی از حج به ما میدهد. در کنار قلم تصویرگر با قلمی ادیبانه نیز روبهروییم که خواننده را به ادامه خواندن کتاب تشویق میکند. به نظرم از حیث روانی متن و تصویرگری میتواند به عنوان مبنا و الگو برای کسانی باشد که در حوزه روایتنویسی کار میکنند. علاوه بر این، به دلیل محتوای کار، حال و هوای معنوی سفر حج نیز در قلم ایشان دیده میشود. در حقیقت خواننده با یک سلوک معنوی روبهرو میشود که دوست دارد به آن برسد.
سخنران پایانی این مراسم، رحیم مخدومی نویسنده کتاب «یار کجاست» بود. او در سخنانی کوتاه گفت: ما احساس میکنیم آن چیزی که مینویسیم برای خودمان نیست و در حقیقت خودمان را در سنگری حفظ میکنیم که ادبیات انقلاب و دفاع مقدس نام دارد. اگر گاهی اوقات مدافع این سنگر میشویم مدافع شخص نویسنده نیستیم و خیلی وقتها شرمنده میشویم در جایی که اثر را معرفی میکنیم خودمان هم معرفی میشویم. ما کسی نیستیم و قرار هم نیست برای خودمان قدم برداریم. اگر انتشارات و مؤسسه فرهنگی دایر کردیم برای این است که از این سنگر بهتر محافظت شود.
در زیر گزیدهای از این نشست را در قاب ویدئوی تسنیم میبینید:
انتهای پیام/