گزارش|توسعه جوامع بشری در گرو مطالبه‌گری رسانه‌ها / رسانه مطالبه‌گر چه رسانه‌ای است؟
گروه استانها - رسانه مطالبه‌گر، حلقه واسط میان ملت و مسئولان است که می‌تواند با انعکاس مشکلات و ارائه راهکارهای برون‌رفت از مشکلات به توسعه جوامع بشری کمک کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شهرکرد، امروزه رسانه‌ها می‌توانند عناصر اصلی در مطالبه‌گری و ترویج فرهنگ مطالبه بین مردم باشند، واقعیت این است که خبرنگار، مطالبه‌گرِ خواسته‌ها و نیازهای جامعه و حلقه واسط میان ملت و دولت و برعکس محسوب می‌شود و بدون حضور رسانه‌ها، هیچ کدام از اقشار جامعه نمی‌توانند آن چنان که باید صدای خود را به گوش مسئولان برسانند و مسئولان در رساندن اخبار خود به مردم، باز می‌مانند و می‌توان گفت جامعه عقب‌مانده خواهد شد.
اما اصل مطالبه‌گری چیست؟ آیا می‌توان گفت رسانه‌ها در مطالبه، جانب حق و انصاف را رعایت کرده و یا حتی می‌دانند چگونه و چطور مطالبه کنند؟ باید دانست این عمل اگر به درستی انجام پذیرد موجب توسعه‌ی کشور می‌شود چرا که انعکاس مشکلات از مسیر رسانه باعث بهتر دیده‌شدن آن‌ها شده و راهکارهایی برای برون‌رفت از مشکلات پیش می‌آید.
گرچه این روزها شاید کمتر مدیری با آغوش باز انتقاد را بپذیرد، ولی هیچگاه نبایدانتقادهای سازنده را رد کرد و نباید مدیری آن را تهدیدی علیه خود بداند بلکه با پذیرفتن آن، می‌تواند نقاط ضعف را بهبود بخشد و در جهت رفع موانع گام بردارد.
با ایجاد تعامل دو سویه از جانب مدیران و رسانه‌ها، شاهد گفتمان وحدت خواهیم بود و سرعت خدمات‌رسانی تسریع خواهد شد، اگر رسانه‌ها فقط به دنبال اطلاع رسانی نبوده و مسائل و مشکلات اطراف خود را به دید انتقادی نگاه کنند و درصدد مطالبه‌گری برای حل آن مشکلات برآیند، قطعا شاهد توسعه جامعه و پیشرفت رسانه‌ها خواهیم بود.
رسانه‌ی سازش‌کار هرگز نمی‌تواند درد مردم را به گوش مسئولین برساند و مرهمی باشد بر روی زخم‌های جامعه، خبرنگاران در میدان مطالبه باید شجاع، مستقل، دغدغه‌مند و هشیارانه عمل کنند.
اصل انصاف و بی‌طرفی مهمترین اصل در مطالبه‌گری / بیکاری در استان مطالبه اصلی قشر جوان
سیدمرتضی فیاضی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، اظهار داشت: مطالبه‌گری بعنوان مهمترین مقوله و رسالت رسانه‌ها ، به مجموعه اقداماتی اطلاق می‌شود که با هدف تحریک و تشویق کسانی صورت می‌گیرد که مسئولیتی در زمینه‌ای بر عهده دارند تا مسئولیت خود را به نحو احسن انجام دهند.
وی ادامه داد: از این روی مطالبه‌گری، یک کنش اجتماعی- سیاسی است که با ابزارهای مختلفی می‌تواند صورت گیرد و انواع و اقسامی دارد و مهمترین آن، «مطالبه‌گری اجتماعی» به معنای بیان و پیگیری خواسته‌های گروهی برای احقاق حقوق اجتماعی و شهروندی از طریق ساز وکارهای نهادینه شده است.
مدیر خانه مطبوعات چهارمحال و بختیاری با اشاره به اصل مهم بی‌طرفی، گفت: رعایت اصل انصاف و بی‌طرفی مهمترین اصل در مطالبه‌گری رسانه‌ها است و متاسفانه اصل مغفول مانده‌ی رسانه‌های امروزی است که به تشدید فضای بدبینی و انحطاط و برچسب زنی به رسانه‌ها دامن زده و روز به روز سواد و ذوق رسانه‌ای در جامعه را کاهش می‌دهد.
فیاضی با بیان ایجاد انگیزه برای فعالین رسانه، بیان کرد: خبرنگاران هم عضوی از خیل مردمی هستند که در تمام امور معیشتی با مردم همراه‌اند، فارغ از حب و بغض، این اعتماد، احترام و حمایت مردم از فعالین صادق رسانه‌ای است که فرهنگ رسانه‌ای شدن را اعتلا می بخشد و برای رسانه‌ها انگیزه ایجاد می‌کند.
وی با تاکید بر اهمیت مستندات از جانب رسانه‌ها، افزود: ارائه گزارش رسانه بر اساس مستندات از محوری ترین امور مطالبه‌گری رسانه است که باعث اعتماد مخاطبین و مقبولیت رسانه خواهد شد.
فیاضی با بیان اهمیت شفاف‌سازی و مطالبه‌گری، خاطرنشان کرد: این دو مورد نسخه نجات‌بخش کشور از مشکلات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است و در این میان، نقش رسانه‌ها به عنوان نمایندگان افکار عمومی جامعه و همچنین حلقه ارتباطی میان مردم و مسوولان بر هیچ فردی پوشیده نیست. رسانه‌ها می‌توانند با مهیا ساختن شرایط مناسب، زمینه نظارت و مطالبه‌گری مردم را نسبت به مسئولان فراهم آورند و سازمان‌های مختلف را از زوایای پنهان مشکلات و چالش‌های جامعه آگاه سازند.
مدیر خانه مطبوعات استان بیان کرد: دسترسی آزاد به اطلاعات و شفاف سازی، اقدامی موثر در کاهش چالش های سیاسی و اجتماعی است، این شفاف‌سازی تنها به بیان مشکلات و نکات منفی خلاصه نمی‌شود، بلکه ذکر خدمات صورت گرفته و بیان آمارهای موجود در بخش‌های مختلف، بستری را در جامعه مهیا می‌سازد که مردم، نگاه و نگرشی آگاهانه‌تر نسبت به مسائل و چالش‌های پیش رو داشته باشند.
فیاضی با اشاره به مطالبات بحق مردم در استان، بیان داشت: از جمله مطالبات می‌توان به مشکل راه‌های استان و عدم زیرساخت‌های فیزیکی آن‌ها اشاره کرد و نیز به مشکل آب آشامیدنی در بسیاری از شهرها و روستاهای استان اشاره داشت که متاسفانه در حاشیه آن بحث انتقال‌های غیرقانونی آب قرار گرفته و به عنوان یکی از مطالبات اساسی و به حق مردم استان معرفی می‌شود.
وی با اشاره به مقام دوم استان در کشور در بیکاری، اظهار کرد: مشکل بیکاری در سطح کشور، مقام دوم بیکاری و فلاکت به استان تخصیص یافته و بعنوان یک مطالبه مردمی ، خاصه قشر جوان مطرح است و از وظایف رسانه های استان تلاش برای کمک به مرتفع نمودن این معضل است.
مدیر خانه مطبوعات استان با اشاره به ناکارآمدی برخی مسئولان در استان، خاطرنشان کرد: چالش مدیران نیز به عنوان یکی دیگر از مطالبات مردمی مطرح است که برخی از مدیران ناکارآمد بوده و بر اساس رانت یا قومیت و...، منصوب شده و باعث آسیب‌های جدی به دولت و مردم شده‌اند و این موارد را می‌توان ازجمله مطالبات مهم مردمی استان نام برد.
فیاضی با بیان عملکرد ضعیف برخی رسانه‌ها در استان، گفت: متاسفانه اکثر رسانه‌ها در استان در این خصوص نمره مطلوبی نداشته و این مورد تنها به دلیل کوتاهی رسانه‌ها نیست، بلکه قسمت عمده مشکل به مدیران بر می‌گردد.
وی ادامه داد: رسانه‌ها بر اساس رسالت ذاتی و وظیفه ماهوی خود مطالبه‌گری و شفاف سازی می‌کنند اما پاسخ لازم از سوی مدیر مربوطه یا مسئولان ارشد آن مجموعه ابتر می‌ماند و نهایتا این بی نتیجه ماندن مطالبه‌گری باعث خدشه به حیثیت و اعتبار رسانه خواهد شد. انعکاس پاسخ مناسب به سوالات رسانه‌ها به عنوان بازوانی که مطالبات مردمی را طرح می‌کنند از سوی مدیران و نیز اصرار بر ارائه پاسخ توسط رسانه‌ها از سوی مدیران از جمله راهکارهایی است که باید به جد مورد عمل واقع گردد.
مدیر خانه مطبوعات استان با اشاره به حمایت از رسانه‌ها، خاطرنشان کرد: خانه مطبوعات نیز بعنوان پایگاه و سندیکای رسانه‌ها در این خصوص ، حمایت خود را از رسانه‌ها و جراید در باب مطالبه‌گری و نیل به پاسخ غایی دریغ نخواهد کرد.
فیاضی گفت: حق برخورداری از آزادی بیان، بنیادی‌ترین حق رسانه‌ها است، در واقع اهمیت و جایگاه آزادی بیان در یک نظام حقوقی و مفهومی که از این آزادی برداشت می‌شود، آثار بسیار مهمی بر وضع، اجرا و تفسیر قوانین و مقررا‌ت رسانه‌ای و به دیگر سخن بر وضعیت حقوقی رسانه‌ها و مسائل ارتباط‌جمعی دارد.
وی ادامه داد: به طور مطلق نمی‌توان به داشتن یا نداشتن آزادی رسانه ها در استان چهارمحال و بختیاری اشاره نمود اما رسانه ها اگر پس از شفاف‌سازی مورد مواخذه یا شماتت قرار گیرند بدون شک، روحیه مطالبه‌گری ایشان کمرنگ می‌گردد گرچه اگر مطالبه‌گری در راستای احقاق حقوق حقه مردم و در راستای اصلاح جامعه و جلوگیری از فساد باشد تحت هیچ شرایطی نباید کوتاه آمد و تا اصلاح مورد باید به مطالبه‌گری ادامه داد، چرا که ماهیت و رسالت اصلی رسانه‌ها چیزی به جز این نیست.
مدیر خانه مطبوعات استان با تاکید بر تعامل دو سویه از سوی مسئولان، بیان کرد: انتظار می‌رود مدیران و مسئولان ارشد استانی، تعاملی دوسویه با رسانه ها برقرار نموده و خود را ملزم به پاسخگویی بدانند و آزادی و کرامت رسانه‌ها را به رسمیت بشناسند. رسانه‌ها باید در خصوص چالش‌های استان مطالبه‌گر باشند و همواره نیز نقش رسانه در توسعه استان بی‌بدیل و اساسی بوده و هست و نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
فیاضی اظهار کرد: سازمان‌هایی که پیش از این، جایی برای رسانه درنظر نمی‌گرفتند اکنون دریافته‌اند که جز با تعاملِ سالم، قانون‌مند و حرفه‌ای با رسانه‌ها، نمی‌توانند راه دیگری برای موفقیت خود تصور کنند. بدیهی است که در برقراری اتصال اولیه و درستِ سه ضلعِ مثلثِ مردم، رسانه و بدنه مسؤل، خیلی ضعیف عمل شده و معدود رسانه‌ای است که توانسته باشد تعادل خوبی بین تمایل به بدنه قدرت و همراهی با مردم را حفظ کرده باشد.
وی ادامه داد: از دیگر سو باید بپذیریم نقش رسانه در شکل‌گیری جریان‌های اجتماعی غیرقابل انکار است و نباید فراموش کرد امروز نیز رسانه‌ها در حرکت به سوی بهبود وضعیت و ارتقای کیفی شرایط جامعه می‌توانند نقش آفرین باشند. این شرایط در استان ما که بعنوان استانی کمتر برخوردار مطرح است بیشتر حائز اهمیت بوده و نقش رسانه‌ها در مطالبه‌گری و ارائه رهنمود و روشنگری در باب معضلات و خواسته‌های مردم مضاعف است.
مدیر خانه مطبوعات استان با گریزی به علت عدم پیشرفت در روزنامه‌نگاری، گفت: اگر ما در روزنامه‌نگاری تحلیلی پیشرفتی نکرده‌ایم، کم‌کاری روزنامه‌نگاران تنها علت نیست، بلکه افت و خیزهای اجتماعی و سیاسی هم در این مسیر نقش خود را بازی کرده‌اند، اگر به رسانه‌ها اهمیت بیشتری می‌دادیم، در ادامه آن آزادی هم داشتیم، اما برخی مدیران هنوز به این موضوع باور ندارند.
فیاضی خاطرنشان کرد: یک رسانه می‌تواند در عین بحران زدایی، بحران‌زا نیز باشد و لذا ما باید نقش بحران‌زدایی در رسانه‌ها را تقویت کنیم، بدون شک فرهنگ‌سازی برخورد با رسانه‌ها و نیز حفظ جایگاه و کرامت رسانه‌ها در توسیع جایگاه رسانه‌ها و مطالبه‌گری آن‌ها در استان بسیار موثر است.
مباحث زیرساختی و مدیریتی مهمترین موضوعات مطالبه‌گری
یزدان یگانگی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، اظهار داشت: مطالبه‌گری نوعی آرمان‌گرایی است و اگر یک جامعه مطالبه نداشته باشد، آرمان ندارد، مطالبه‌گری یک مفهوم کلی است و مطالبه یعنی آن چیز که به دنبال پیگیری آن هستیم.
مسئول سازمان فضای مجازی سراج چهارمحال و بختیاری 4 اصل برای مطالبه‌گری برشمرد و گفت: ارزش و ماهیت مطالبه، چگونگی مطالبه، مطالبه‌شونده و زمان مطالبه‌گری، 4 اصل مهم در مطالبه‌گری است که هر یک به نوبه خود از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی بیان کرد: در استان کمتر برخوردار چهارمحال و بختیاری، بهتر که مطالبات به سمت مباحث زیرساختی و مدیریتی جریان یابد.
یگانگی با اشاره به وضعیت مطلوب رسانه‌ها در مطالبه با توجه به وجود فضای مجازی، خاطرنشان کرد: در رسانه‌های مکتوب استان مطالبات کمتر به چشم می‌خورد اما خبرگزاری‌ها بهتر از قبل در این جریان فعال هستند.امروز فضای مطالبه‌گری نسبتا مطلوب بوده و رسانه باید به سمت اثر‌بخشی حرکت کند و کار او اطلاع رسانی صرف نباشد.
وی با تاکید بر نقش رسانه‌ها در گام دوم انقلاب، اظهار داشت: نقش رسانه در گام دوم انقلاب بسیار جدی بوده و لازم به مجهز شدن دارد و این تجهیز چیزی جز آموزش، دغدغه‌مندی و به‌روز بودن خبرنگار نیست.
مسئول سازمان فضای مجازی سراج چهارمحال و بختیاری با تاکید بر اهمیت مطالبه‌گری، خاطرنشان کرد: رسانه‌ها در مطالبه باید استقلال داشته و میزهای گفت‌وگو تشکیل دهند تا نقشه‌ی راهی برای مطالبه و چاره جویی داشته باشند، اینگونه مطالبات سازنده است.
خبرنگار نیاز به آموزش و تجربه دارد تا خبرنگار شود / فضای کافی مطالبه‌گری برای رسانه‌ها وجود دارد
میثم محمودیان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در شهرکرد اظهار داشت: مطالبه‌گری اگر بر مبنای خاص و مطالبات مردم جامعه باشد، یک پیش نیاز اساسی برای فعالیت رسانه‌ایی است.
وی با اشاره به معنی مطالبه‌گری در بیان دغدغه‌های جامعه در هر زمینه، گفت: مطالبه‌گری، چهارچوبی ندارد و اگر برای این مسئله حدود تعیین شود، رسانه نمی‌تواند فراتر رود و این به معنای گرایش به حزب و مصلحت اندیشی است.
رئیس خانه مطبوعات چهارمحال و بختیاری، ادامه داد: اگر رسانه مصلحت اندیش شود، نمی‌تواند خود را با واقعیت مواجه کند و دیگر توان مطالبه ندارد.
محمودیان با بیان وجود فضای کافی مطالبه‌گری برای رسانه‌ها، خاطرنشان کرد: آنان که می‌گویند «رسانه را سانسور می‌کنند»، نوعی بی‌سوادی در فعالیت رسانه داشته و این ضعف سواد رسانه‌ایی خود را نمی‌توانند به سانسور و ... ربط دهند چرا که امروز می‌توانیم از ظرفیت وسیع رسانه‌ها استفاده کنیم.
وی اظهار داشت: رسانه‌ها به دلیل درگیری وضعیت معیشتی و اقتصادی، خیلی در ابعاد کیفیتی نتوانستند کار کنند، گرچه امروزه جدای از خبرگزاری‌ها که در تولید و مطالبه فعالیت خوبی می‌شود اما در رسانه‌های مکتوب، چنین فعالیتی مشهود نیست.
رئیس خانه مطبوعات استان چهارمحال و بختیاری با اشاره به مصرفی بودن رسانه‌های مکتوب، بیان کرد: اینکه رسانه‌های مکتوب، تولیدات مابقی رسانه‌ها را کار می‌کنند، آسیب جدی به دنبال دارد.
محمودیان با بیان لزوم ایجاد مونولوگ میان مردم و مسئولین، گفت: امروز رسانه‌های ما یک طرفه شده و تنها تریبونی برای مسئولین هستند، ما نباید صرفا نشر دهنده اطلاعات مسئولین باشیم، اینگونه مسئولان خود را در جایگاه پاسخگویی نخواهند دید.
وی ادامه داد: باید انقلاب رسانه‌ایی شکل گیرد و این بستگی به تحول در دیدگاه مسئولان، خبرنگاران و نیاز به برنامه‌ریزی‌های لازم دارد، متاسفانه 95 درصد مسئولان خود را در جایگاه پاسخگویی نمی‌بینند و این باید تغییر کند.
محمودیان با تاکید بر نگاه متعهدانه خبرنگار به رسانه، خاطرنشان کرد: اگر آموزش اولیه در عرصه‌ی رسانه شکل گیرد، رسانه به تعهد لازم می‌رسد و دست از نقد مخرب می‌کشد. گرچه گاهی مسئولین برای فرار از پاسخگویی، برچسب نقد مخرب را به رسانه می‌زنند که در این مورد نباید اشتباه کرد.
وی با بیان لزوم همدلی رسانه‌های استان با یکدیگر، تصریح کرد: رسانه‌های استان نباید خود را با یکدیگر مقایسه کنند، بلکه در فضای رقابتی سازنده به نقطه‌ی آرمانی مطالبه‌گری دست یابند.
رئیس خانه مطبوعات استان با تاکید بر تخصصی شدن رسانه‌ها، بیان کرد: برخی اوقات، فهم درست در مطالبه‌گری وجود ندارد و با آموزش و تعهد حرفه‌ایی، کار خوب می‌توان تحویل داد.
وی ادامه داد: متاسفانه امروز اگر کسی وارد سامانه خانه مطبوعات و یا وارد رسانه شود، لقب خبرنگار می‌گیرد در حالی که خبرنگاری نیاز به تخصص و دوره‌های آموزشی دارد.
محمودیان با اشاره به دغدغه اقتصادی اصحاب خبر، بیان کرد: خبرنگاران باید به جایگاه واقعی خود برسند و بحث معیشتی آن‌ها یک بار برای همیشه حل شود و اگر نتوانیم حل کنیم، رسانه به سمت احزاب گرایش پیدا کرده و به رسالت واقعی خویش عمل نمی‌کند.
رئیس خانه مطبوعات استان چهارمحال و بختیاری در پایان، خاطرنشان کرد: اگر رسانه‌ها نباشند، مطالبات از بین می‌رود، مسئولان دغدغه خبرنگاران را حل کنند تا خبرنگاری را به عنوان شغل اول و آخر خود بشناسند.
گزارش از فاطمه واحدی
انتهای پیام/7540/ش
