به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردستان، استان اصفهان یکی از معروفترین مناطق قالی بافی در ایران است که در این استان، شهرهایی به تولید قالی اقدام میکنند که هر یک دارای سبک و شیوهای خاص و قابل ارائه به صورت مستقل هستند که میتوان شهرهایی همچون کاشان، نایین و اردستان را نام برد.
انواع قالیها در استان اصفهان با نقوش مختلف گردان چون: اسلیمی و ختایی، مناظر و آثار باستانی مانند عمارت چهل ستون، مدرسه چهار باغ، مسجد امام و غیره تا نقوش هندسی و شکسته بافته میشود؛ در جوشقان قالی کاشان و نیز از ریزبافتترین قالیهای نایین تا درشت بافتترین آنها در میمه و اردستان وجود دارد.
فرش دستباف اردستان از دیرباز مشتریان خاص خود را داشته و این هنر به شکلی بافته میشد که کمتر افراد معمولی میتوانستند این نقوش را در کنار هم قرار دهند که با شروع و پیشرفت فرش ماشینی در کشور این هنر تقریبا جای خود را به اینگونه فرشها داده و رو به فراموشی است که مسئولان مربوطه باید برای جلوگیری از این صنعت دستباف اقدامات و تسهیلاتی را در نظر بگیرند.
رضا صدوقی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: کلاً فرش دستباف یک هنر ملی ما ایرانیان است که قدمت آن از قدیم بوده است و شهر اردستان هم از این پروسه مستثنا نیست و قدمت چندین هزار ساله دارد و همیشه در شهر اردستان به خصوص بانوان و دختران در خانهها فرش را میبافتند و به عنوان یک صنایع دستی خانگی از آن یاد میکردند.
وی افزود: فرشهایی که در منطقه ما بافته شده است بیشتر فرشهای پشمی بوده است و فرشهای که در منطقه مهاباد بافته میشود با فرشهای که در اردستان بافته میشود تفاوت داشتند و در اردستان و زواره معمولاً از نقشههای کاشان و نایین الگوبرداری شده است ولی در مهاباد فرش مختص خود مهاباد بوده که نقشه خاص خود را داشته و فعلا هم در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و نقش آن ذهنی بوده و بدون نقشه و در دار زمینی بافته میشده است.
این کارشناس تاریخ گفت: غالباً در تمام خانهها بافت فرش معمول بوده و یا به صورت روز مزد یا به صورت متری انجام می شده و به نخهای فرش هم خامه میگفتند که یک نفر چله کشی را متقبل میشده و خانمها هم به شکل روز مزد یا متری برایشان کار میکردند.
صدوقی بیان کرد: خانمهای خانهدار در اردستان در قالب یک شغل دائم از آن بهرهبرداری میکردند و این هنر بافته میشد که در مناطق جنوبی شهرستان و در مناطق برزاوند اردستان نقشههای نایین به سبک فرش نایینی را کار میکردند ولی در اردستان و زواره فرش کاشان و نایین رونق داشته است.
وی تاکید کرد: شغل دیگری که در کنار این هنر انجام میشده کار رنگرزی بوده که در اردستان و زواره رواج داشته و پشمهای آماده را رنگ میکردند و در قالب خامه به فروش میرساندند و حتی بعضی از آقایان به کمک خانمها میآمدند و در زمانی که هوا سرد و کارهای کشاورزی امکانپذیر نبود به شغل بافت فرش مشغول بودهاند.
کارشناس تاریخ تصریح کرد: متاسفانه با ایجاد صنعت فرشهای ماشینی این هنر دست رونق کمتری دارد و به چند کارگاه در اردستان محدود شده و رونق سالهای قبل را ندارد و رنگهایی که هم برای خامه استفاده میشد بیشتر از رنگهای گیاهی بنام روناس، پوسته انار، پوست گردو و پسته بادام استفاده میکردند و جدیدا هم از رنگهای شیمیایی استفاده میشود.
عباس یکی از افراد پشتیبان فرش که اقدام به راهاندازی کارگاه قالی دستباف در اردستان کرده در گفتوگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: بنده با هزینه شخصی در منزل خود اقدام به راهاندازی فرش دستباف کردم و ابتدا با دو دار قالی آن را شروع کردم تا پیرو دستور رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص اقتصاد مقاومتی بتوانم برای تعدادی از افراد اشتغال ایجاد کنم.
وی افزود: با توجه به اینکه فرشهای تولیدی اینجانب مشتریان خاص خود را داشت و تقاضا وجود داشت نسبت به دریافت تسهیلات اقتصاد مقاومتی اقدام کردم و کارگاه را گسترش داده که در حال حاضر تعداد 10 دار قالی دارم و 10 نفر مشغول بافت فرش هستند که به جهت شیوع ویروس کرونا فعلا کارگاه را تعطیل کردهام.
محمدرضا باقری نیز در گفتوگو با خبرنگار تسنیم ضمن اشاره به آمار و ارقام مربوط به بیمهشدگان قالیبافان در اردستان اظهار داشت: در کل سطح شهرستان اردستان حدود یک هزار و 100 نفر بیمه شده قالیبافی داریم که حق بیمه پرداخت میکنند و بعد از آن بازنشسته میشوند و آن هم با شرایط تامین اجتماعی فعالیت میکنند.
وی ضمن تاکید بر حمایت بیش از پیش مسئولان از قالیبافان افزود: متاسفانه چند سالی است که سهمیهای به این صنعت مادر در اردستان اختصاص داده نشده است که ما نتوانستهایم سهمیه حمایتی به قالیبافان بدهیم که مسئولان امر باید برای حمایت از این قشر زحمتکش اقدامات لازم را مبذول دارند.
رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت اردستان گفت: اخیرا نامهای ابلاغ شده تا از طریق سازمان صمت با جمع آوری اسامی قالیبافان و آنهایی که از بیمه روستایی و عشایری استفاده میکنند به استان اعلام تا بیمه آنها تحت حمایت قالیبافی قرار گیرد و به آنها هم تسهیلاتی در آینده تعلق گیرد.
وی ابراز داشت: در سطح شهرستان اردستان چند مموعه پشتیبان داریم که قالیبافان را بکار گرفته و از طریق افراد بکار گیری شده تسهیلات 10 میلیون تومانی به آنها پرداخت میشود که در سال 99 تاکنون هیچ تسهیلاتی پرداخت نشده و در سال گذشته به سه نفر پشتیبان مموعا 300 میلیون تومان تسهیلات پرداخت شده است.
باقری ضمن ابراز تاسف از نبود رونق در بازار فرش دستباف بیان کرد: بازار فرش در سالهای اخیر مناسب نبوده و وضعیت صادرات به مشکل خورده است که در مجموع استقبال خوبی از آن نمیشود و بازار را در بلاتکلیفی قرار داده است که تحریمها اثر خود را روی آن گذاشته است.
رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت اردستان تاکید کرد: با توجه به اینکه مواد اولیه این صنعت در کشور کمبود دارد و فرش دستباف هم با توجه به اینکه یک کالای لوکس محسوب میشود و همه کس خریدار آن نیست و قیمت آن هم بالاست مشتری ندارد و با این اوصاف وضعیت این حرفه با رکود مواجه شده است.
وی تصریح کرد در پرداخت تسهیلات با محدودیتهایی مواجه هستیم اما اولویت با افراد پشتیبان است که از طریق اداره کار تعیین میشود و پرداختیها مربوط به پروندههای سال گذشته بوده است که به آنها پرداخت شده است و مستقل به کسی تسهیلات پرداخت نمیشود و با توجه به کمبود شدید تسهیلات افراد نگران آینده این صنعت در اردستان هستند.
گزارش از حمید فرخی
انتهای پیام/802/ت