به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، چین تنها کشوری که در شرایط همهگیری ویروس کرونا به رشد اقتصادی خود ادامه میدهد، اما بر اساس پیشبینی صندوق بینالمللی پول، هند کشوری است که در آینده نزدیک به رشد قابل توجهی خواهد رسید و وضعیت جدیدی بین دو رقیب ایجاد میشود. بنابراین تغییر سیاستهای اقتصادی و امنیتی هند یک سناریویِ جدی است که در همین زمینه اندیشکدهِ "باشگاه مباحثه والدای" مقالهای را به قلم راجا موهان، نویسنده هندی و مدیر مؤسسه مطالعات آسیای جنوبی منتشر کرده است.
جدیدترین خبرها و تحلیلهای ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
جدیدترین خبرها و تحلیلهای ایران و جهان را در کانال اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
وی مینویسد: اشتیاق روز افزون هند به قالب چهارگانه یا کٌواد (Quad) یا چارچوب امنیت چهارگانه که دهلی نو را در کنار استرالیا، ژاپن و ایالات متحده آمریکا قرار میدهد، با اصول دیرینه استقلال استراتژیک و عدم تعهد این کشور ظاهراً در تضاد است. همچنین به نظر میرسد که این موضوع نسبت به روابط هند با روسیه و چین در یک مجمع مشترکی به نام بریکس نیز ناسازگار باشد. از سوی دیگر هند مشارکت فعالی در سازمان همکاری شانگهای دارد که توسط مسکو و پکن تأسیس و گسترش یافته است.
کارشناس هندی اضافه میکند: اگرچه کواد از نظر سطحِ اقدامات جمعی یا نهادینه شدن، بسیار متفاوت از بریکس و سازمان همکاری شانگهای است، اما توجه بینالمللی زیادی رو به خود جلب میکند. این موضوع شاید به دلیل نگرانی یا انتظاری است که ائتلاف جدید نسبت به تغییرات ژئوپلیتیک در شرق آسیا دارد و با شرکت هند در یک ائتلاف امنیتی با ایالات متحده آمریکا و متحدان آن مشخص شده است.
موهان معتقد است: تعامل استراتژیک روزافزون هند با کواد، ریشه در تغییرات ساختاریِ توزیع قدرت در آسیا دارد و احتمالاً در دهههای آینده بخش مهمی از روابط بینالملل دهلی نو خواهد بود. اگر دلایل گرایش هند به بریکس در اوایل قرن بررسی شود، فهم مشارکت هند در کواد نیز آسانتر خواهد شد.
تلاش برای جهان چند قطبی
در این مقاله آمده است: ترس دهلی نو از نظم تک قطبیِ جهان پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و پایان جنگ سرد، واقعی بود. هند که در اوج جنگ سرد یعنی طی سال 1971 با اتحاد جماهیر شوروی پیمان امنیتی امضا کرده بود، با موافقت و پیشنهاد روسیه برای ساخت مثلث استراتژیک شامل روسیه، هند و چین، تلاش کرد تا خطرات جهان تکقطبی را محدود کند. این مثلث استراتژیک (RIC) خیلی زود منجر به ایجاد انجمن گستردهتری به نام بریکس شد. علاقهء هند به انجمن اوراسیا و سازمان همکاری شانگهای، بخشی از تلاشها برای محدود کردن هژمونی منطقهای آمریکا بود.
به نظر کارشناس روابط بینالملل، کواد بیانگر یک تغییر قابل توجه در درک هند از تهدید است. در واقع اگر ترس از جهان تک قطبی دهلی نو را به سمت عضویت در قالبهایی مانند بریکس سوق میدهد، ترس از سلطه چین در آسیای تکقطبی نیز موجب گرایش هند به سمت کواد میشود. تعامل هند و ایالات متحده آمریکا در دو دهه اول قرن 21، برای حل اختلافات هستهای آنها و به حاشیه راندن مسئله کشمیر در روابط دو جانبه بود.
ترس از آسیای تکقطبی!
کارشناس هندی، مینویسد: از اواخر دهه 2000، چین در اختلافات ارضی خود با هند بسیار قاطعتر شده بود، این افزایش مداوم تنشها منجر به بروز بحرانهای جدیِ نظامی در مرزها طی سالهای 2013، 2014 و 2017 شد. دهلی نو همچنین از اقدامات پکن برای جلوگیری از ابتکار تاریخی هستهای غیرنظامی به رهبری ایالات متحده آمریکا برای پایان دادن به انزوای هند در نظم هستهای جهانی بسیار ناراحت بود. چین همچنین تنها عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد است که تمایلی به حمایت از کمپین هند برای گسترش اعضای دائم این شورا را ندارد.
وی میافزاید: بنبست نظامی گسترده در تابستان 2017، همراه با افزایش اختلافات جدی، احتمالاً هند را به ضرورت ایجاد توازن نسبت به چین متقاعد کرده است. هند که تمایلی برای پیوستن به کواد نداشت، دیگر برای احیای آن آماده بود. در حالی که این کشور در تابستان 2020 با تهاجمهای جدید چین در مرزهای خود روبرو بود، پرونده کواد در دهلی نو مقاومت ناپذیر شد.
نویسنده، ادامه میدهد: از زمان آغاز بحران، دهلی نو شروع به محدود کردن سرمایهگذاریهای خارجیِ چین به هند کرده است. تعرفههای قابل توجهی را بر واردات چین وضع کرده است، شرکتهای چینی را از قرارداد خرید عمده عمومی منصرف کرده است. همچنین تعداد زیادی از برنامههای بسیار محبوبِ دیجیتال چینی مانند تیک تاک (Tik Tok) را ممنوع کرده است. همه اینها نشان میدهد که هند آماده است تا برای تحمیل هزینههای اقتصادی به پکن، مسیر قابل توجهی را طی کند.
موهان تأکید میکند: هند به عنوان بخشی از پاسخ ملی خود به بحران کووید-19، از یک بازنگری اساسی در استراتژی اقتصادی ملی برای ایجاد انگیزههای جدید جهت سرمایهگذاری خارجی در بخش تولید هند خبر داده است که طی دهههای گذشته به واسطه واردات از چین آسیب دیده است. دهلی نو بخش کشاورزی خود را برای تجارت کشاورزی گشوده و قوانین کار را آزاد کرده است. در همین حال سیاستهای جداسازی دیجیتال از چین، فضایی را برای روابط عمیقتر بین غولهای فناوری ایالات متحده آمریکا و ابرشرکتهای هند مانند رلایِنس (Reliance) فراهم کرده است که نشان از برنامههای بلندپروازانه برای گسترش تجارت الکترونیکی و سایر حوزهها دارد.
کارشناس روابط بینالملل، در پایان مینویسد: با وجود افزایش سرمایهگذاری مستقیم خارجی به هند، این کشور همچنان برای دولتهایی مانند ویتنام که ممکن است چارچوب "کواد پلاس" را تشکیل دهند، مقصد اصلی نیست، چراکه در حال بهرهگیری از تنظیم مجدد زنجیرههای تأمین خارج از چین هستند. مسئله دیگر به چگونگی برخورد دولت جو بایدن با چین در هر دو جبهه امنیتی و اقتصادی بستگی دارد. اما نتیجه نهایی هرچه باشد، سیاستهای امنیتی و اقتصادی هند اکنون از حدود قدیمی خود فراتر رفته است.
انتهای پیام/