به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، اعلام تحریم های آمریکا علیه ترکیه، هنوز هم در رسانه ها محافل سیاسی آنکارا و استانبول، با واکنش هایی روبرو می شود که غالباً حاکی از خشم فعالان سیاسی و انتقادات تحلیل گران سیاسی، علیه آمریکا است.
جدیدترین خبرها و تحلیلهای ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
کارشناسان بر این باورند که اگر چه ترکیه در حوزه اقتصادی، نگرانی هایی دارد اما تحریم های اعلام شده از سوی آمریکا، پیش از هر چیز برای ترکیه دو نتیجه به دنبال دارد:
اول؛ رشد نگرش ضدآمریکایی در ترکیه.
دوم، راسخ شدن عزم و تصمیم سران ترکیه برای رسیدن به خودکفایی در صنایع دفاعی.
کم نیستند شمار تحلیل گران و سیاست مدارانی که معتقدند اختلافات آمریکا و ترکیه، فراتر از بحث موشک است و فقط به یک قرارداد تسلیحاتی ساده، خلاصه نمی شود.
اس 400 بهانه است
ژنرال کاراکوش از فرماندهان سابق نیروی هوایی ترکیه در این مورد به اسپوتنیک گفته است: «اس 400 بهانه است. چیزی که برای آمریکا و اسرائیل اهمیت دارد، اس 400 نیست، اف 35 است. آنها این مساله را بهانه کردند که ما جنگنده های نسل پنجم اف 35 را در اختیار نداشته باشیم. چرا؟ به دو دلیل: اول این که نمی خواهند نیروی هوایی بسیار قدرتمندی داشته باشیم. دوم این که شرکت های ترکیه ای با تولید قطعات اف 35 به درآمد 11 میلیارد دلاری دست یافته و حالا اسراییلی ها مداوماً به آمریکایی ها می گویند: بگذارید ما این قطعات را تولید کنیم.»
اُزجان ینی چری از تحلیل گران ملی گرای روزنامه ینی چاغ در این مورد نوشته است: «ترکیه به مدت هفتاد سال، دوست و متفق آمریکا بوده و حالا با اعلام این تحریم ها، واشنگتن به طور رسمی، ترکیه را به عنوان دشمن می بیند. چنین چیزی واقعاً شرم آور است. اینجاست که اهمیت آن ضرب المثل ترکی را در می یابیم که گفته است: یک مصیبت، از هزار نصیحت، برتر است. تا زمانی که چنین مصائبی بر سرمان نیاید، نمی توانیم درک کنیم که آمریکا تا چه اندازه با ما زاویه دارد. 30 سال پیش جو بایدن گفته بود باید اطراف ترکیه را به چنبره آتش تبدیل کنیم. 2 سال پیش هم دونالد ترامپ اعلام کرد که با تحریم اقتصادی، می تواند ترکیه را از پای دربیاورد. اس 400 و اینها بهانه است. آمریکا به شکل جدی مخالف استقلال و قدرت گرفتن ترکیه است.»
دکتر هالوک جویز اوغلو از تحلیل گران و چهره های دانشگاهی ترکیه نیز به سی.ان.ان ترک گفته است:«خیلی وقت ها، به اشتباه، آمریکا را متفق استراتژیک خودمان قلمداد می کنیم. کاش اصلاً چیزی به نام اتفاق و ائتلاف بین ما وجود نداشت تا آمریکا به این راحتی با بهانه گیری های واهی، با ابزار تهدید و تحریم به میدان نیاید.»
دکتر حسن بصری یالچین از تحلیل گران و آکادمیسین های عضو اتاق فکر حزب عدالت و توسعه نیز در این مورد به سی.ان.ان ترک گفته است:« بر اساس تحریمی که اعلام شده، ترکیه از لحاظ فنی، دشمن آمریکا نیست و ما را همچون دشمن، قلمداد نمی کند. ممکن است در تحلیل سیاسی، چنین برداشتی داشته باشیم اما از لحاظ تکنیکی چنین نیست. بلکه می گوید چرا با دشمنان من معامله می کنید؟ شما متفق ناتو و عضو ناتو هستید و نباید با یکی از 3 دشمن من یعنی روسیه، کره شمالی و ایران معامله تسلیحاتی انجام دهید و اگر قدم در این راه بگذارید شما را تنبیه می کنم. پاسخ ما نیز چنین است: ما به موشک نیاز داشتیم، به شما مراجعه کردیم. برای مدتی کوتاه پاتریوت هایتان را به ما قرض دادید اما خیلی زود موشک ها را بردید و بعد از آن نیز حاضر نشدید به ما موشک بفروشید. ما برای حفظ امنیتمان، ناچار بودیم از روسیه موشک بخریم. در زبان و ادبیات دیپلماتیک، همدیگر را رفیق و متفق می نامیم، اما در میدان عمل، آمریکا در شمال سوریه، با ی.پ.گ همکاری کرده که دشمن ماست.»
مخالفینی که همراه هستند
احزاب مخالف در ترکیه، در تقابل با سیاست های اردوغان و حزب عدالت و توسعه، تقریباً به همان تندی حزب حاکم برخورد می کنند و در آتش بار جنگ رسانه ای و جدال در فضای مجازی، اصطلاحاً کم نمی آورند و عقب نمی نشینند.
اما در مسائل ملی، غالباً شاهد همراهی احزاب مخالف، با اراده دولت و حزب حاکم هستیم. به عنوان مثال، در مواردی که دولت، نیازمند صدور مجوز پارلمان ترکیه برای اقدامات برونمرزی است، مخالفین هم از دولت حمایت می کنند.
در مورد آمریکا نیز چنین شد و با وجود آن که برخی از رسانه های وابسته به ائتلاف ملت (ائتلاف مخالفین اصلی اردوغان)، متلک های خفیفی نثار اردوغان کردند و از او پرسیدند: چرا کسی که تا دیروز به عنوان «دوست» می شناختید، حالا با ابزار تحریم و تهدید به میدان آمده است. اما در یک تابلوی کلی و عمومی، احزاب مخالف نیز در ماجرای تحریم های اخیر، در کنار اردوغان و آکپارتی ایستادند و با عباراتی نظیر «اقدام بیشرمانه»، «رفتار خصمانه» و «بی اعتنایی به اصل ائتلاف»، آمریکا را سرزنش کردند. حتی بعضاً، تعابیر تندی در مورد آمریکا به کار بردند. در پارلمان ملی ترکیه نیز، بیانیه ای در مورد محکوم کردن تحریم های آمریکا صادر شد که هر دو ائتلاف جمهور و ملت، یعنی حکومت و اپوزیسیون، آن را امضا کردند و در این میان، این فقط حزب دموکراتیک خلق ها، یعنی نهاد اقماری پ.ک.ک بود که یک بار دیگر همچون همیشه، در مسائل ملی، از تصمیمات و رویکردهای پ.ک.ک تبعیت کرد و با احزاب پارلمان، همراه نشد.
موشکی که فقط موشک نیست
ترکیه ناچار شد برای خرید سامانه موشکی دفاعی، مدت های مدیدی با آمریکا چانه زنی کند. اما نتیجه ای حاصل نشد و آمریکا حاضر نشد پاتریوت در اختیار ترکیه بگذارد.
پس از آن نیز گفته شد که ترکیه به دنبال خرید موشک های فرانسوی و چینی است اما نهایتاً، گزینه اس 400 به عنوان مهم ترین گزینه مورد نظر سران ترکیه قرار گرفت.
اگر چه بارها مقامات ترکیه اعلام کرده اند که خرید اس 400 برای آنها، یک انتخاب ناگزیر و از سر ناچاری بوده، اما شواهد نشان می دهد که این خرید، در واقع یک قرارداد انضمامی است که معنا و مفهوم نهایی آن فقط در حد انتقال چند محموله موشکی از روسیه به ترکیه و نصب آنها خلاصه نمی شود. بلکه ابعاد سیاسی، امنیتی و اقتصادی متعددی دارد و این موضوع را باید در چهارچوب نگرش سیاسی ترکیه به روسیه، انرژی خط لوله ترک استریم، درآمد کلان بخش توریسم در جذب گردشگران روسی، احداث نیروگاه هسته ای و موارد دیگر، جستجو کرد.
آیا باید ترکیه هم آمریکا را تحریم کند؟
حالا برخی از تحلیل گران و سیاستمداران ترکیه معتقدند که لازم است هر چه زودتر، ترکیه هم آمریکا را تحریم کند. به این معنی که استفاده آمریکا از هر دو پایگاه هوایی انجیرلیک و کوره جیک را ممنوع کند و اردوغان نیز نشان دهد که مانند سلیمان دمیرل، رهبر توانمند و با اراده ای است.
اما منتقدین این ایده می گویند: سلیمان دمیرل در سال 1975 میلادی چنین اقدامی علیه آمریکا انجام داد و کاری کردند که 6 بار از قدرت کنار زده شود و دوباره با انتخابات، به قدرت برسد. اما اردوغان حاضر نیست چنین کاری کند و از این می ترسد که اگر مانند دمیرل علیه آمریکا موضع بگیرد، به همان سرنوشت دچار شود ولی نتواند به راحتی به قدرت بازگردد. در نتیجه این دسته از تحلیل گران و سران سیاسی، توصیه می کنند که تیم اردوغان، فعلاً به شکل کجدار و مریز این وضعیت را تحمل کند و منتظر آمدن تیم بایدن بماند.
انتهای پیام/