گزارش| نگاهی به منافع ترکیه و انگلیس در پیمان دو جانبه تجارت آزاد

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، لندن و آنکارا در مسیر تقویت روابط اقتصادی هستند و بر اساس توافق جدید تجاری بین ترکیه و انگلستان٬ صادرات و واردات بین این دو کشور، بدون تعرفه‌های گمرکی در جریان خواهد بود.

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، از امضای توافق تجارت آزاد با انگلیس، اظهار مسرت کرده و گفته است: «این قرارداد پس از توافق اتحادیه گمرکی مهم‌ترین قرارداد تجاری ما خواهد بود.»

در همین حال، لیز تروس، وزیر تجارت انگلیس، در مورد این توافق گفت:«هدف این توافق در مرحله اول حفظ شرایط تجاری موجود بین دو کشور است. توافق مذکور شرایط را برای تامین استخدام هزاران نفر در صنایع مختلف از جمله تولید، خودروسازی و فلز فراهم خواهد کرد.»

ظاهراً امضای این توافق تجاری، محصول یک روند دیپلماتیک طولانی است و علاوه بر دستگاه دیپلماسی، وزارت تجارت و مجلس صادرکنندگان و چند شرکت بزرگ بخش خصوصی ترکیه هم در این امر مشارکت کرده اند. توافق نامه تجارت آزاد بین ترکیه و انگلیس، دستاورد مذاکراتی است  که در سال 2017 آغاز شد و  دومین معامله مهم تجاری ترکیه پس از اتحادیه گمرکی 1995 با اتحادیه اروپا است.

وزیر تجارت ترکیه می گوید این پیمان نقطه عطفی اساسی برای تعمیق تجارت ترکیه و انگلیس و روابط اقتصادی بر اساس معادله برد - برد است. همچنین خانم رخسار پکجان وزیر تجارت ترکیه نیز اعلام کرده که توافقنامه برجسته تجارت آزاد ترکیه و انگلیس، از 1 ژانویه دوره جدیدی را در روابط دوجانبه اقتصادی و تجاری آغاز می کند. این پیمان اساس و چارچوبی جدید برای روابط دوجانبه تشکیل خواهد داد.

روزنامه فایننشال تایمز انگلیس به نقل از لیز تروس وزیر تجارت بین الملل انگلیس روز یکشنبه، با اشاره به اینکه انگلیس دومین بازار بزرگ صادراتی ترکیه است، اعلام کرد:«معامله ای که انتظار داریم در این هفته امضا کنیم، بر معاملات تجاری بدون تعرفه تمرکز می کند و به حمایت از تجارت ما کمک می کند. حجم مبادلات تجاری در سال گذشته، به ارزش 18.6 میلیارد پوند رسید.»

ترازی که به نفع ترکیه است

انگلیس دومین بازار صادرات کالاهای ساخت ترکیه است و امضای پیمان تجارت آزاد با این کشور برای ترکیه اهمیت فراوانی دارد.

روابط تجاری ترکیه و انگلیس در سالیان اخیر، رشد قابل توجهی داشته و بر اساس آمارهایی که توسط وزارت امور خارجه ترکیه منتشر شده، حجم مبادلات بازرگانی بین ترکیه و انگلیس در سال 2018 میلادی به 18 و نیم میلیارد دلار رسید، اما این میزان، به خاطر شرایط دوران کرونا در سال 2019 میلادی به رقم 16 میلیارد و 300 میلیون دلار کاهش پیدا کرد.

تراز مبادلات تجاری بین ترکیه و انگلیس، در دو سال مزبور به نفع ترکیه بوده است. به گونه ای که حجم صادرات ترکیه به انگلیس در سال 2018 میلادی در سطح 11 میلیارد دلار بوده و 7 میلیارد دلار، واردات داشته و در سال 2019 نیز، صادرات ترکیه 11 میلیارد بوده و واردات از انگلیس به رقم 5 میلیارد دلار نزدیک شده است.

ترکیه از انگلیس، دارو، تجهیزات بیمارستانی، خودرو، موتور دیزلی، ضایعات آهنی و محصولات بهداشتی می خرد. مهم ترین اقلام صادراتی ترکیه به انگلیس هم عبارتند از: طلا، الیاف نساجی، پوشاک آماده، سیم و کابل، قطعات موتور، محصولات آهنی و فولادی و دستگاه های برقی.

ترکیه به دنبال صادرات بیشتر

اقتصاد ترکیه در سال 2020 میلادی به خاطر کرونا، متحمل خسارات و لطمات فراوانی شد. چرا که توریسم، به تمامی برچیده شد، وظیفه تامین ارز ترکیه بر گردن بخش تجارت افتاد و ظاهراً وزیر تجارت، از عملکرد بخش صادرات راضی است و حجم صادرات کالا به بازارهای انگلیس نیز، نقش مهمی در تقویت منابع ارزی ترکیه داشته است.

کابینه اردوغان دو وزیر زن دارد. یکی محجبه و محافظه کار و سکاندار وزارت خانواده و تامین اجتماعی و دیگری زنی در قامت وزیر تجارت به نام رخسار پکجان که برخلاف وزیر امور خانواده، پوشش غیر اسلامی دارد. این نخستین بار نیست که یک پست اقتصادی مهم در دولت ترکیه به زنان داده شده است. پیش تر، خانم تانسو چیللر هم قبل از رسیدن به مقام نخست وزیری، مدتها وزیر اقتصاد بوده و اساساً نقش زنان در بازار کار و تجارت ترکیه برجسته است.

در نظرسنجی های اخیر، هر دو وزیر زن کابینه اردوغان، از وزرایی بودند که پایین ترین نمرات اقبال عمومی را کسب کردند. اما شواهد نشان می دهد که خود اردوغان از عملکرد وزیر تجارت راضی است و بخش خصوصی هم از عملکرد خانم وزیر، گلایه ای ندارد. رخسار پکجان اعلام کرده که صادرات ترکیه تا 25 دسامبر امسال ( 2020) از هدف برنامه ریزی شده 165.9 میلیارد دلاری گذشت و به بیش از 166 میلیارد دلار رسید.

رابطه ای در دوران پسا برگزیت

درست در روزهایی که انگلیس با کش و قوس های بسیار و امضای توافق 1200 صفحه ای از اتحادیه اروپا جدا شده و سال نو میلادی را با شرایطی جدید آغاز می کند، امضای پیمان تجارت آزاد با ترکیه، نوعی قدرت نمایی سیاسی و اقتصادی برای دولت جانسون است. انگلیس با این اقدام نشان داده که قرار نیست پس از برگزیت منزوی باشد.

همکاری در حوزه صنایع دفاعی

یکی دیگر از مهم ترین حوزه های همکاری اقتصادی بین ترکیه و انگلیس، توجه به صنایع دفاعی است. در سالیان اخیر، ترکیه بارها برای خرید ملزومات دفاعی مورد نیاز خود با آمریکا به مشکل خورده و بارزترین نمونه های آن، اختلاف بر سر سامانه موشکی روسی اس 400 است که منجر به محرومیت ترکیه از جنگنده اف 35 شد.

اما حالا با خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، زمینه مناسبی فراهم شده تا ترکیه از همکاری این کشور برخوردار شود. کشوری که هم عضو ناتو است، هم رفیق نزدیک آمریکا و هم این که بر اساس سنت استعماری قدیمی خود، شاید بیش از دیگر کشورهای اروپایی به تحولات سیاسی خاورمیانه علاقه مند است.

عثمان اوکیای مسئول بخش انگلیس در شورای روابط اقتصادی خارجی ترکیه (DEİK) در این مورد گفته است:«در زمینه های مختلف از جمله سیستم عامل های وسایل نقلیه زمینی بدون سرنشین و توسعه سیستم های تسلیحات جدید،  توافقاتی بین شرکت های انگلیسی و ترکی انجام شده است و این بسیار مهم است که سران دو کشور، عزم و اراده راسخ خود را برای توسعه همکاری ها در حوزه صنایع دفاعی نشان داده اند.»

دوران پیش رو

ترکیه در دوران شیوع گسترده کرونا در انگلیس، کمک های فراوانی به این کشور اروپایی فرستاد و ظاهراً تاکید مداوم بر تبار ترکی بوریس جانسون نیز در تقویت روابط، بی اهمیت نبوده است.

در شرایط فعلی با تحلیل اجمالی وضعیت روابط ترکیه با کشورهای غربی، می توان به این نتیجه رسید که ترکیه با انگلیس، ایتالیا و مالت روابط خوبی دارد و در حوزه بالکان نیز روابط خود را تقویت کرده است. اما رابطه با فرانسه، هلند، آلمان، یونان و قبرس، تعریف چندانی ندارد و در شرایطی که اتحادیه اروپا در حوزه هایی همچون مسائل حقوق بشری و شرق مدیترانه، مداوماً از ترکیه ایراد می گیرد، تاکید بر تجارت و تقویت روابط اقتصادی و دفاعی با کشوری همچون انگلیس، آورده قابل توجهی دارد.

انتهای پیام/