به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، شواهد نشان دهنده این است که سال 2021 میلادی، از منظر روابط ترکیه با اتحادیه اروپا، سال مهمی خواهد بود.
اگر قبلاً نیز بین ترکیه و تعدادی از کشورهای اروپایی برخی مشکلات وجود داشت. اما به جرات می توان گفت روابط بین ترکیه و اتحادیه اروپا، هیچگاه به سردی و پرتنش بودن سال 2020 میلادی نبوده است.
در حالی که ترکیه رفته رفته به ترمیم رابطه با فرانسه امیدوار شده، در مورد یونان و قبرس، هنوز هم نگران است و آمریکایی ها نیز معتقدند که بروز یک درگیری دریایی بین ترکیه و یونان، دور از ذهن نخواهد بود.
شرق مدیترانه، دردسر جدید ترکیه و اروپا
اروپایی ها، از قبل در حوزه های حساس و مهمی همچون دموکراسی، حقوق بشر، آزادی بیان، حقوق زنان و اقلیت ها و عدم استقلال دستگاه قضا، انتقاداتی علیه ترکیه مطرح می کردند اما در سال 2020 میلادی، تنش های مرتبط با شرق مدیترانه هم به مشکلات پیشین افزوده شد.
جبهه گسترده ای از اروپایی ها و حتی قدرت های مدیترانه ای خارج از اروپا مرکب از فرانسه، یونان، قبرس، مصر و رژیم صهیونیستی علیه تحرکات ترکیه در شرق مدیترانه شکل گرفت.
آنان معتقدند که ترکیه در تلاش برای اکتشاف و استخراج منابع انرژی در سواحل قبرس ترک، به حاکمیت یونان و قبرس بی توجه است و در سواحل لیبی نیز دست به اقدامات غیر قابل تحمل زده است.
ظرف مدتی کوتاه، واکنش ها به ترکیه از حد هشدار گذشت و کار به جایی رسید که قدرت مهم اتحادیه اروپا یعنی فرانسه، برای مهار و تنبیه ترکیه به میدان آمد و امانوئل ماکرون، در خفا و آشکار، تلاش کرد تا متحدین اروپایی را راضی به تحریم اقتصادی ترکیه کند.
با این حال، مجموع تلاش های او نتیجه نداد و حالا ترکیه امیدوار است که در سال 2021 میلادی و در هماهنگی با دولت جدید آمریکا، مشکلات خودش را با اتحادیه اروپا حل کند.
طبیعی است که در این میان، ترکیه تمایل دارد، بیش از سایر کشورهای اروپایی، به فرانسه توجه کند و همه توانایی ها و امکانات خود را به کار بگیرد تا رابطه با فرانسه را به مسیر عادی بازگرداند، اما مشکل ترکیه در اتحادیه اروپا فقط کنار آمدن با ماکرون و فرانسه نیست و یونان هم یک چالش جدی است.
دیپلماسی نامه در خط آنکارا- پاریس
دستگاه دیپلماسی ترکیه، به خوبی از میزان توانایی ها و ظرفیت های فرانسه در اتحادیه اروپا خبر دارد و در همین حال، از قدرت لابی ارامنه مقیم فرانسه نیز مطلع است. در نتیجه، در انتصابات مهم سال 2020 میلادی، برای ترمیم رابطه با فرانسه، تدبیر تازه ای اندیشیده شد و دیپلماتی به عنوان سفیر به پاریس اعزام می شود که علی اُنان نام دارد و ظاهراً روابط دوستانه و شخصی نزدیکی با ماکرون دارد.
مولود چاووش اوغلو وزیر امورخارجه ترکیه، دیروز و در مسیر بازگشت از پاکستان، در مورد روابط خارجی ترکیه با خبرنگاران گفتگو کرد.
او گفت: «با لودریان وزیر امور خارجه فرانسه دیدار کردم و قرار شد برای حل مشکلاتمان، یک نقشه راه ارائه بدهیم. پس از ابتلای ماکرون به کرونا، رئیس جمهور ما، برایش نامه ای نوشت که هم آرزوی سلامتی در آن بود و هم تبریک سال نو. دو روز پیش، ماکرون هم نامه ای خطاب به رئیس جمهور ترکیه نوشت که آغاز این نامه به دستخط خود ماکرون و به زبان ترکی است و نامه را چنین آغاز کرده: طیب ارجمند.»
چاووش اوغلو در ادامه افزود: «دیپلماسی نامه، بین آنکارا و پاریس، بخش مهمی از مشکلات را به پایان رسانده و در حال حاضر توافق کرده ایم که در 4 حوزه مهم، به رایزنی و گفتگو ادامه دهیم.»
در یونان چه خبر است؟
یونان و ترکیه، از دیرباز بر سر برخی مسائل قلمرو مرز دریایی با هم اختلاف نظر داند و تکلیف چندین جزیره نیز بین این دو کشور روشن نشده است. اما حالا، پای مساله نفت و گاز نیز به میان آمده و رژیم صهیونیستی نیز به شکلی موذیانه، خود را وارد بازی کرده و از همکاری گازی و اکتشافی گرفته تا خرید یکی از بزرگترین کارخانه های صنایع دفاعی یونان، رفته رفته تلاش می کند تا ترکیه را در شرایط آچمز قرار دهد.
ناتو هم نگران است
هایکو ماس وزیر امور خارجه آلمان، دیپلماتی است که در سال 2020 میلادی، بیش از دیگر مقامات اروپا، برای حصول توافق بین آنکارا و آتن تلاش کرد.
او چندین بار با سران هر دو سو گفتگو کرد ولی به نتیجه نرسید. به همین خاطر بعدها، خیلی بی تعارف اعلام کرد که تلاش او به نتیجه نرسیده است.
اما ینس استولتنبرگ دبیرکل ناتو، به اندازه ماس نا امید نیست. او ترتیب دهنده اصلی نشست های فنی بین هیات های نظامی ترکیه و یونان، برای حصول توافق در مورد برخی مسائل مرزی و دفاعی است.
روزنامه آیدنلک ترکیه به نقل از منابع امنیتی اعلام کرده که احتمالاً، هفته آینده و در قرارگاه مرکزی ناتو در بروکسل بلژیک، یک بار دیگر، نظامیان ترکیه و یونان، شانس خود را برای مذاکره فنی، امتحان کنند.
همه این تلاش ها در حالی است که استولتنبرگ، پیش تر نتوانسته ترکیه را از خرید سامانه موشکی اس 400 روسیه منصرف کند و اردوغان دیروز اعلام کرد: «کشور ما عضو ناتو است. اما قرار نیست کشورهایی که در ناتو در کنار ما هستند، ما را هدایت کنند و به ما مسیر نشان دهند. ما در مورد صنایع دفاعی مان، تصمیمات کاملاً مستقل اتخاذ می کنیم.»
وقتی آمریکایی ها می گویند، شاید جنگ شود
«شورای روابط خارجی آمریکا» (Council on Foreign Relations) که در سال جاری میلادی، وارد یکصدمین سال تاسیس شده، در گزارش مفصل خود در مورد پیش بینی سناریوهای مرتبط با جهان و به ویژه اروپا، توجه ویژه ای به موضوع یونان و ترکیه نشان داده است.
همچنان که می دانیم، این بنیاد قدیمی آمریکایی، در بین سیاستمداران و تحلیل گران، همچون وزارت امور خارجه در سایه توصیف می شود. چرا که اغلب وزرای امور خارجه اسبق، دیپلمات های بازنشسته، بانکداران و سفرای برجسته، در آن عضو هستند و گفته می شود که این شورا، نقش قابل توجهی در هدایت سیاست خارجی دولت های آمریکا دارد.
این بنیاد، در گزارش سال 2021 میلادی، پیش بینی کرده که ممکن است در سال جاری میلادی، 8 رویداد سیاسی و نظامی مهم روی دهد و یکی از این سناریوها، درگیری احتمالی بین یونان و ترکیه است.
این گزارش، به صراحت اشاره کرده که اختلافات بین یونان و ترکیه در مورد منابع انرژی در شرق مدیترانه، امکانی بالقوه برای درگیری نظامی است و بعید نیست که بین این دو همسایه، درگیری دریایی روی دهد. جالب اینجاست که در گزارش «شورای روابط خارجی آمریکا» در جای دیگری هم به ترکیه اشاره شده و کارشناسان این شورا، چنین پیش بینی کرده اند که احتمال بروز درگیری بین ترکیه و شبه نظامیان کُرد شمال سوریه در سال 2021 میلادی، بسیار بالا است.
ترکیه قدرتمندتر است اما ...
توانمندی نظامی و دفاعی ترکیه و یونان قابل مقایسه نیست و بدون شک در همه حوزه های هوایی، دریایی، زمینی و جنگ الکترونیک، ترکیه به مراتب از یونان قدرتمندتر است.
اما در صورت بروز درگیری بین ترکیه و یونان، این و معادلات نظامی نیست که اهمیت پیدا می کند. چرا که درگیری بین ترکیه با یک کشور عضو ناتو و اتحادیه اروپا که از حمایت مستقیم آمریکا و رژیم صهیونیستی برخوردار است، قطعاً برای ترکیه هزینه های سنگینی به دنبال خواهد آورد و حتی اگر حامیان یونان به داد این کشور اروپایی ورشکسته نرسند، واکنش اقتصادی آمریکا و اروپا و اندیشیدن به تدابیری همچون تحریم اقتصادی، می تواند دولت اردوغان را با یک بن بست بزرگ روبرو کند.
بنابراین، شواهد نشان می دهد که رسیدن به سازش و توافق بین ترکیه و یونان، بسیار مهم تر از چیزی است که دیده می شود.
حل مشکلاتی قدیمی همچون مالکیت جزایر، مسائل مرزی و ابعاد حقوقی و سیاسی پیچیده مساله قبرس، در کوتاه مدت بعید به نظر می رسد اما ترکیه و یونان می توانند در سال 2023 میلادی، دست کم در حوزه شرق مدیترانه و منابع انرژی به یک توافق پایدار دست پیدا کنند.
انتهای پیام/