به گزار ش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، نشست خبری مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران با حضور حجتالاسلام بهجتپور، مدیر این مرکز، حجتالاسلام کبیریان، مدیر حوزههای علمیه سطح تهران و با حضور جمعی از اهالی رسانه در مرکز مدیریت حوزههای علمیه سطح تهران با محوریت گزارشی از چشمانداز 5 ساله حوزه علمیه خواهران برگزار شد.
حجتالاسلام بهجتپور در این نشست ضمن گزارشی از نحوه تأسیس و عملکرد مرکز مدیریت حوزههای علمیه گفت: یکی از اقداماتی که انجام دادیم، تفکیک جنسیتی بود. مبنای این تصمیم از آنجا ناشی شد که گفتیم برنامهریزی برای نظام تربیتی و آموزشی باید متفاوت با مجموعه برادران باشد. خانمها شرایطی دارند که باید در طراحی نظامهای آموزشی و تربیتی مورد توجه باشد. بر این اساس لازمهاش این است که دستگاه برنامهریزی تعلیم و تربیتیِ جداگانهای با حداکثر مراعات و مبتنی بر ویژگیهای زنانه در تعلیم و تربیت شکل بگیرد.
وی افزود: در طول این مدت، حدوداً 500 مرکز آموزشی ــ تعلیمی در سطح کشور راهاندازی و افتتاح شد. در این بین، نزدیک به 420 مرکز در سطح 2 و 3 و 4 مشغول فعالیت شدند؛ یعنی در نظام تعلیم و تربیت حوزه بنا بر این شد که برای ورودیهای سیکلِ با هفت سال تحصیل، سطح دو یعنی کارشناسی تعلق بگیرد و ورودیهایی با مدرک دیپلم و بالاتر، بتوانند با پنج سال تحصیل و 190 واحد تحصیلی مدرک سطح دو بگیرند و پس از آن، وارد رشتههای نیمهتخصصی شوند. در حوزه علمیه نزدیک به 20 رشته نیمهتخصصی یعنی سطح 3 راهاندازی شده است. پس از گذراندن حدود 100 واحد درسی در سطح 3 ، فرصت برای ورود به سطح 4 یعنی دکتری فراهم میشود. این مجموعه اقدامات، تماماً حاصل تلاشهایی است که پس از تشکیل مرکز مدیریت حوزه در سراسر کشور شکل گرفته است.
بهجتپور افزود: در این مدت، اولین و مهمترین وظیفهای که بر عهده مرکز مدیریت حوزه سنگینی میکرد، اداره مدارس و مدیریت مراکز توسط بانوان بود؛ اما در عین حال، بانوانی که دارای مدارک سطوح عالی باشند و بتوانند مراکز تخصصی را اداره کنند، نداشتیم. شاید بیشترین تلاش در طول این 25 سال، معطوف به توانمندی و تعلیم و تربیت طلاب برای کسب مهارتهای تخصصی بود. الحمدلله این توفیق حاصل شد به گونهای که اکنون نزدیک به 420 مرکز با مدیریت و کادر بانوان اداره میشود.
مدیر مرکز مدیریت حوزههای علمی خواهران با اشاره به اینکه باید استانداردهای علمی و پژوهشی در حوزهها رعایت شود، افزود: این از آن روست تا از نظر علمی، انتقال تواناییها و مأموریتها چالشی در فرآیند تعلیم و تربیت حوزهها ایجاد نشود.
راهاندازی رشته فقه خانواده
بهجتپور افزود: در رشتههای علمی دروسی مثل «فقه خانواده» داریم؛ چرا که ضروری دانستیم بانوان فقهی بیاموزند که مرتبط با عرصۀ زن و خانواده باشد. یا راهاندازی رشتۀ «فقه قضا» که شامل مسائل حقوقی است و غالباً با رویکرد به مسائل زنان باید طراحی میشد. درباره زنان، مطالعات اسلامی به قدر کافی صورت نگرفته است و از منابع اصیل کار شایستهای ندیدیم. در این راستا اقدامات خوبی صورت گرفت. «مشاوره خانواده» با رویکرد اسلامی و «تربیت دینی کودک و نوجوان» از رشتههایی هستند که بر آن اصرار داشتیم و الحمدلله راهاندازی شد.
وی با تصریح بر اینکه در اساسنامه حوزه علمیه خواهران دو وظیفه اصلی بر عهده داریم، گفت: وظیفه اول این است که باید به این سمت حرکت کنیم که بانوان با توانی کافی برای جمع بین وظایف خانوادگیشان و تحصیلشان اقدام کنند تا از یک سو حضور مؤثر در جامعه داشته باشند و هم به وظیفه خود در خانواده به خوبی رسیدگی کنند. دومین هدف این است که باید مرجعیت تثبیتیافته حوزههای علمیه خواهران را در مسائل مرتبط با زن و خانواده در ابعاد ملی و فراملی تأمین کنیم. طبق تلاشهایی که در دو سال اخیر انجام شد، بنا بر این شد یک ارزیابی از اقدامات گذشتهمان داشته باشیم و ببینیم بر اساس این ارزیابیها، آیا سرعتمان به حدی است که بتوانیم در زمان مناسبی این اهداف را به دست بیاوریم. بر اساس مطالعاتی که صورت گرفت، به نظر رسید افقی که تا سال 1414 برایمان در نظر گرفته شد، افقی است که مقدمات زیادی را باید طی کنیم و نیز اقدامات تمهیدی فراوانی انجام دهیم تا در افق 1414 به اولین ایستگاه تحقق هدف کلان حوزه برسیم و در آنجا شروع به تولید کنیم. وقتی میگوییم طی این سال باید مرجعیت تثبیتشده داشته باشیم، یعنی بهترین کتابها در حوزه مسائل زن و خانواده را خود خانمها بنویسند. بهترین پژوهشها درباره مسائل خانواده را باید خود خانمها انجام دهند. بهترین اساتیدی که بتوانند مسائل مربوط به حوزه زن و خانواده را به دیگران منتقل کنند، از بین بانوان باشند و بهترین کارشناسان برای حل معضلات زن و خانواده از بین بانوان انتخاب شوند. اگر ما حرکتمان را صحیح انجام دهیم، بر اساس افق 1414 یعنی حدود 15 سال آینده در این قطعه از توانایی قرار گرفته باشیم.
چشمانداز پنج ساله حوزه علمیه خواهران
بهجتپور ادامه داد: طی این یکی دو سال بر این تمرکز شد تا نقطه مطلوب 1414 را هدفگذاری کنیم و به گونهای حوزه را مدیریت و ساماندهی کنیم که بتوانیم پس از سه هدف میانی، هدف نهایی این افق را فراهم کنیم. تلاشمان بر این است در گام اول که از سال 1400 تا 1404 آغاز میشود، مجموعه استانداردها و شاخصهایی که روی کاغذ برای حوزه خواهران نوشته شده، تأمین کنیم؛ مثلاً شاخصهایی که برای استاد، مدرسه، کادر مدارس و دورههای تحصیلی طلاب است، در طول پنج سال اول تأمین شود. بنابراین چشمانداز را با این عنوان نامگذاری کردیم: «تقویت درونی حوزهها با دو رویکرد رفع آسیبها و تعمیق استانداردها».
وی افزود: بنا داریم در طول پنج سال هر آنچه از اقتضائات بر ما تحمیل شد و به طور ناخواسته کاری کردند که قدری از استانداردهای حوزه علمیه خواهران پایین بیاید، اصلاح کنیم. ما بنا داشتیم بانوان جمع بین تحصیل و فعالیتهای آموزشی خود داشته باشند؛ لذا ما متعهد شدیم حتیالمقدور طلبه را از شهرستان خود به شهرستان دیگر منتقل نکنیم. ما این سیاست را تعقیب کردیم که طلبهها از نزدیکترین نقطه به منزل بتوانند تحصیل کنند. وقتی اینگونه کلان نگاه میکنیم، لازم است تیم مدیریتی و اساتید ما به سرعت زیاد شود. استانداردهایی که برای تأمین استاد یا کادر در نظر گرفتیم، گاهی به چالش کشیدند و ما به طور موقت از برخی استانداردها پایین آمدیم تا آن سیاست را تأمین کنیم.
80 هزال طلبه خواهر در حال تحصیلند
بجهتپور با اشاره به اینکه در طول این 25 سال چیزی نزدیک به 60 هزار طلبه فارغالتحصیل در استانها و حدود 30 هزار نفر در جامعة الزهرا داشتیم، گفت: در این مدت تاکنون حدود 80 هزار طلبه در سطح 2 (کارشناسی)، سطح 3 (ارشد) و سطح 4 (دکتری) مشغول تحصیل هستند. ما برای اینکه بتوانیم این ظرفیت را با پراکندگی مناسب در سطح کشور داشته باشیم، پروژههایی با منطق فازی طراحی کردیم؛ مثلاً گفتیم در فاز اول این مقدار ساختمان ساخته شود تا به سرعت بتوانیم بانوان را مستقر کنیم. فاز دوم تکمیلی هنوز باقی مانده است. در این ساز و کار در نظر داریم شیرخوارگاه و محلی برای اسکان فرزندان زیر پنج سال طلاب و اساتید فراهم کنیم. بخشی از این اهداف محقق شده و بخشی نیز در حال تکمیل است.
انتهایپیام/