دی ۸ و نقشه راه ۱۰ ساله برای اعضا
پیشنهادهای روحانی و اردوغان برای ایجاد منطقه آزاد تجاری، تاسیس مِگا بانک مجازی و استفاده از واحد پول ملی کشورهای عضو، از مهم ترین ابعاد نشست سران دی ۸ بود.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، دهمین نشست گروه هشت کشور اسلامی در حال توسعه موسوم به «گروه دی 8»، به منظور اتخاذ تدابیر بهداشتی در برابر ویروس کرونا، به صورت برخط برگزار شد.
در پایان این نشست، یک نقشه راه 10 ساله با هدف تقویت مبادلات تجاری اعضا به تصویب رسید. بر این اساس، اعضای دی 8 در چهارچوب این نقشه راه موافقت کردند تا همکاری های تجاری را ارتقا دهند و حجم تجارت داخلی خود را به حداقل 10 درصد از کل حجم تجارت این گروه افزایش دهند. در مرحله اول و تا پایان سال 2022 میلادی، همکاری در زمینه هایی همچون تجارت، صنایع، گردشگری، کشاورزی، امنیت غذایی، انرژی و حمل و نقل مورد توجه خواهد بود.
در مرحله دوم و از سال 2023 تا 2027 میلادی با ارتقای همکاری تجاری، در 6 زمینه دیگر، روابط اقتصادی خود را تقویت خواهند کرد و در مرحله آخر یعنی طی سالیان 2028 تا 2030 میلادی، باید حجم تجارت خود را به حداقل 10 درصد از کل حجم تجارت دی-8 افزایش دهند.
گروه 8 کشور اسلامی در حال توسعه با نام اختصاری گروه دی 8 متشکل از ایران، ترکیه، پاکستان، بنگلادش، اندونزی، مالزی، مصر و نیجریه است. این گروه در سال 1997 به پیشنهاد مرحوم نجم‌الدین اربکان نخست وزیر وقت ترکیه با هدف تقویت همکاری‌های اقتصادی کشورهای عضو تشکیل شد.
اردوغان و پیشنهاد تاسیس مِگا بانک
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در نشست مجازی سران دی 8 گفت:«باید سازمان همکاری اقتصادی دی 8 را با توجه به نیازها به روز و آن را به یک پروژه و ساختار نتیجه بخش تبدیل کنیم و برای تسریع روند تصمیم گیری قدم برداریم. طرح تشکیل مِگابانک اسلامی متکی بر فضای مجازی جهت تامین نقدینگی نهادهای مالی اسلامی و نیازهای زیرساختی کشورهای اسلامی، یک راهکار امکانپذیر است.»
اردوغان همچنین خواستار توجه به واحد پول ملی اعضا شده و گفت:«من در اجلاس استانبول در سال 2017 خواستار تجارت با ارز داخلی شدم. آنچه در چهار سال گذشته رخ داد این مسئله را تائید و اثبات کرد.»
ایران و منطقه تجارت آزاد با اوراسیا
حسن روحانی، رئیس جمهور ایران نیز در سخنان خود در دهمین اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی دی 8 اعلام کرد: در حوزه همگرایی و تعاملات تجاری در حال پی ریزی بنیان های منطقه ای تجارت آزاد با کشورهای همسایه هستیم و به زودی اولین منطقه تجارت آزاد را با کشورهای حوزه اورآسیا، شکل خواهیم داد.
رئیس جمهور ایران همچنین افزود: تقویت چندجانبه گرایی، از اولویت های مهم سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. در زمینه توسعه اقتصادی نیز همواره از تلاش های جمعی کشورهای همسو برای تحقق یک نظام اقتصادی بین‌المللی عادلانه و عاری از تبعیض حمایت کرده ایم. هدفِ غایی تمام این تلاش های جمعی و مشروعِ کشورهای در حال توسعه، دستیابی به رشد اقتصادی، توسعه متوازن، رفاه و سعادت مردم، حفظ ارزش ها و فرهنگ های ملی و کسب جایگاه مناسب، در روابط بین‌المللی است.
روحانی در مورد تحریم، ترور اقتصادی و اسلام هراسی نیز گفت: «امروز در کنار بلای کرونا، یکجانبه گرایی و تروریسم اقتصادی و نحوه مواجهه با آن، از دیگر موضوعاتی است که چهره جامعه جهانی را لکه دار کرده است. این اقدامات نه تنها دولت های حاکم و ملت های مستقل را بطور غیرقانونی و نامشروع، هدف قرار داده، بلکه تهدیدی جدی علیه دستاوردهای جامعه جهانی است. همچنین، جهان اسلام هدفِ اقدامات اسلام هراسانه سازمان یافته است که علاوه بر هدف قرار دادن ارزش ها و کرامت های متعالی دین مبین اسلام، آثار منفی اقتصادی و توسعه ای گسترده برای کشورهای اسلامی، به همراه داشته است.»
انتقاد رئیس جمهور ایران از حجم تجاری بین کشورهای دی 8 و فاصله آن با ظرفیت های واقعی تجاری اعضا، از دیگر نکات مهم بود و روحانی برای رفع این مشکل، استفاده از تسهیلات و مکانیسم های گمرکی و بانکی، اتاق تهاتر و کارت اعتباری دی 8 را پیشنهاد کرد.
دی 8 و چراغ روابط آنکارا – قاهره
یکی از دستاوردهای ارزشمند نشست دیروز سران دی 8 که یادآور تلاش های ارزنده نخست وزیر فقید اسلامگرای ترکیه است، بهره گیری از ظرفیت های گروه، برای حل اختلافات سیاسی است. بسیاری از روزنامه ها و شبکه های تلویزیونی ترکیه، به این اشاره کردند که پیام رسمی و مستقیم نخست وزیر مصر برای رجب طیب اردوغان و تشکر او از رویکردهای ترکیه در گروه دی 8، یکی از دستاوردهای ارزشمند نشست اخیر بود. این اقدام نخست وزیر مصر، پاسخی برای گام هایی است که آنکارا در هفته های اخیر برداشته و خواهان عادی سازی روابط با قاهره شده است.
مصطفی مدبولی، نخست‌وزیر مصر طی سخنانی در دهمین نشست گروه دی 8 از رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه بابت تلاش های آنکارا طی ریاست دوره‌ای بر این گروه قدردانی کرد.
براساس بیانیه منتشر شده توسط نهاد نخست وزیری مصر، وی این سخنرانی را به نمایندگی از عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور این کشور انجام داد. نخست وزیر مصر همچنین اعلام کرد که این کشور برای شرکت در فعالیت های گروه دی 8 جهت حفظ منافع مشترک و تقویت همکاری های فعلی و آینده اهمیت فراوانی قائل است.
کرونا و دی 8
شیوع گسترده ویروس کرونا، موجب آن شد که اجلاس سران دی 8 به صورت مجازی برگزار شود و اعضای این گروه نیز مانند دیگر کشورهای جهان، در دوران شیوع کرونا، متحمل خسارات فراوان شدند. اما با این حال، این ویروس مهلک و پرخطر، با وجود تمام تبعات و پیامدهای سیاه، زنگ بیدارباش و هشداردهنده ای برای کشورهای اسلامی بود که از این به بعد، در حوزه بهداشت و سلامت، طب و واکسیناسیون، اقدامات بنیادینی انجام دهند.
شواهد نشان می دهد که در بین اعضای عضو گروه دی 8، ظرفیت های علمی ایران و ترکیه، در حوزه طب، توجه به ظرفیت های نخبگان پزشکی و واکسیناسیون، از دیگر اعضا برجسته تر است و در عین حال، مالزی نیز در حوزه سخت افزاری دیجیتالی و تجهیزات، از پتانسیل بالایی برخوردار است و اگر مجموع ظرفیت های دی 8 به شکل درستی مدیریت شود، خروجی آن، می تواند در آینده، این کشورها و حتی دیگر کشورهای منطقه و جهان را در برابر بحران هایی همچون کرونا، قدرتمند و مقاوم کند.
در پایان باید گفت، کشورهای عضو گروه دی 8 با ظرفیت های بالای سیاسی، دفاعی و اقتصادی، قدرتمندترین کشورهای جهان اسلام هستند و در صورتی که اهداف اقتصادی و روابط تجاری بین این کشورها، به مرز ایده آل برسد، میزان وابستگی اقتصاد جهان اسلام به کشورهای غربی کمتر خواهد شد و اعضای دی 8 می توانند در مسیر توسعه اقتصادی، گام هایی بردارند که بر میزان تولید، اشتغال زایی، تجارت و ترانزیت، اثرگذار باشد و تابلوی اقتصاد منطقه را تغییر دهد.
انتهای پیام
