به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، پیشروی چشمگیر طالبان در افغانستان و خارج کردن کنترل خاک این کشور از دست نیروهای امنیتی آن هم نه با استفاده از سلاحهای سنگین، جنگندهها و بالگردها، بلکه با استفاده از سلاحهای سبک، جامعه جهانی را متحیر کرد.
اما از سویی خروج بی نتیجه و ناکامی واشنگتن آن هم در کشوری که از منظر سیاسی و اقتصادی بحرانی ترین برهه تاریخی خود را سپری می کرد، شکست سیاسی و نظامی بیست ساله آمریکا را آشکار ساخت.
حتی سخنگوی کاخ سفید با اعتراف به شکست آمریکا در افغانستان گفت: اگر بایدن تصمیم به خروج نیروهایش از این کشور نمیگرفت، پیامدهای جدی برای نظامیان آمریکایی به همراه داشت.
اما علی رغم اینکه تمام اعضای ناتو به روند خروج خود از خاک افغانستان سرعت بخشیده اند، دولت ترکیه همچنان خواهان تداوم حضور نیروهای نظامی خود در کابل است. به طوری که تا قبل از تصرف افغانستان توسط طالبان، مقامات تُرک گفتگوهایی از طریق دوحه، پاکستان و سازمانهای اطلاعاتی با این گروه انجام می دادند.
حتی رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در سخنانی گفت که حاضر است خودش با رهبران طالبان دیدار کند.
اصرار حزب عدالت و توسعه برای ماندن در خاک افغانستان در شرایطی مطرح می شود که بسیاری از احزاب خواهان خروج هر چه سریعتر نیروهای ترکیه از خاک افغانستان هستند.
خبرگزاری تسنیم در خصوص تحولات اخیر افغانستان گفتوگویی با «عبدالله آغار» عضو هئیت عملی دانشگاه باغچه شهیر و کارشناس نظامی و سیاسی ترکیه انجام داده که در ادامه از نظر می گذرد:
تسنیم: خروج آمریکا از خاک افغانستان را چگونه ارزیابی می کنید؟
آغار: واقعیت این است که آمریکا سالها سیاست جنگ مذهبی و دینی را علیه کشورهای اسلامی به پیش برده است. حتی سال ها پیش جورج بوش این سیاست را نه به عنوان درگیری جغرافیایی بلکه با هدف اشغالگری و مبارزه علیه دین اسلام عنوان کرده بود. متاسفانه در جهان اسلام شاهد برخی درگیری های مذهبی هستیم که مساله ورود آمریکا به افغانستان و خروج نیروهای نظامی این دولت از کشور را در چارچوب همین سیاست می توان ارزیابی کرد.
تسنیم: ترکیه از طریق کانال های مختلف در حال مذاکره با طالبان است. این مذاکرات با چه هدفی صورت گرفته و به نظر شما ترکیه باید چه سیاستی در پیش گیرد؟
آغار: ترکیه هم جزو کشورهایی است که می تواند تحت تاثیر تحولات افغانستان باشد. برای همین مانند هر دولت دیگری در پی ابتکاری برای حل مساله افغانستان است و تلاش می کند تا به شکلی با طالبان ارتباط برقرار کند، زیرا اگر بی ثباتی در افغانستان ادامه پیدا کند این موضوع ترکیه را هم متضرر خواهد کرد، چون منطقه با چالش های بسیاری مواجه است و اگر در افغانستان بی ثباتی ادامه دار شود بحران منطقه عمیق تر خواهد شد.
به نظرم اقدامات ترکیه در همین راستا یعنی برای حل مساله افغانستان خواهد بود.
تسنیم: علی رغم خروج ناتو از خاک افغانستان، دولت ترکیه خواهان تداوم حضور خود در کابل است. چرا افغانستان برای دولت ترکیه اهمیت دارد؟
آغار: به هر حال ترکیه با بحران مهاجرت مواجه است و باید این مساله حل شود. یعنی موضوع افغانستان نباید در مرز ایران و ترکیه بلکه باید در داخل خاک این کشور حل شود.
برای همین نیاز است تا در این کشور ثبات و آرامش برقرار شود تا مانع مهاجرت میلیونی مردم افغانستان به ترکیه و دیگر کشورهای منطقه شود؛ این مهم ترین اولویت دولت آنکاراست.
اما نکته دیگری نیز وجود دارد، کشور افغانستان از منظر ژئوپلتیک بسیار مهم است و می خواهد در همین زمینه کشوری تاثیرگذار باشد، از طرفی این کشور نیاز به بازسازی دارد که تصور می شود ترکیه در این دو موضوع می تواند به افغانستان کمک کند.
از سوی دیگر ترکیه می خواهد در جغرافیایی مانند جنوب شرقی آسیا و منطقه جنوب آسیا تأثیرگذار باشد.
تسنیم: در حالی که طالبان تقریباً کنترل تمامی مناطق افغانستان را به دست گرفته است، چرا فرودگاه کابل و نحوه اداره این فرودگاه همچنان موضوعی مهم قلمداد می شود؟
آغار: فرودگاه کابل قبل از آمدن طالبان مهم بود و حالا با ورود این گروه به کابل اهمیت این فرودگاه دوچندان شده است. ترکیه در این 20 سال مسئولیت بزرگی در فرودگاه داشت، اکنون همه کشورها می خواهند در افغانستان بمانند.
به نوعی همه می خواهند از طریق سفارتخانه های خود به عملیات شان ادامه دهند. تنها راه ماندن در افغانستان هم همین فرودگاه کابل است. شاید طالبان اقتدار کشور را به دست گرفته باشد اما هنوز تصویری از شرایط این کشور که نشان دهنده برقراری ثبات باشد را نمی بینیم.
در صورت بی ثباتی یا احتمال تشدید بی ثباتی و جنگ داخلی، فرودگاه کابل تنها بستر تخلیه دیپلمات ها خواهد بود و اگر این فرودگاه تحت کنترل طالبان باشد خروج دیپلمات ها از کشور غیر ممکن می شود. اما اگر دولت دیگری مسئولیت امنیت و اداره فرودگاه کابل را بر عهده بگیرد، روند نقل و انتقال بهتر خواهد بود. حتی این موضوع به سود طالبان نیز خواهد بود زیرا موجب می شود دروازه ای به سوی کشورهای دیگر داشته باشد.
برای همین اگر ترکیه کنترل این فرودگاه را به دست بگیرد نتیجه بهتری خواهد داشت، زیرا تنها بستر ارتباطی طالبان با دیگر کشورها همین فرودگاه است که در صورت مخالفت با پیشنهاد ترکیه تنها پل ارتباطی این گروه با دیگر کشورها قطع می شود. اما اینکه طالبان این پیشنهاد را قبول خواهد کرد یا نه موضوعی نامشخص است.
انتهای پیام/