به گزارش خبرگزاری تسنیم از بجنورد ٬ یافتههای تحقیقاتی دانشگاههای کشور نشان میدهد که روند نابرابری درآمد بر اساس شاخصهای محاسبهشده در مناطق روستایی در سطح کشور و استان خراسان شمالی درطی 8 سال گذشته دارای نوسان بوده و در دهه 90 کاهش چشمگیری داشته است.
استان خراسان شمالی در مقایسه با کشور٬ توزیع نابرابر درآمد را طی دوره بررسی شده نشان میدهد. همچنین نتایج نشان میدهد که شاخصهای رفاه اجتماعی مناطق روستایی در طی سالهای بررسی شده، روندی کاهشی در سطح استان خراسان شمالی و کشور داشته است و روستاهای استان خراسان شمالی در مقایسه با کشور، وضعیت بدتری درزمینه رفاه خانوار داشتهاند. همچنین خط فقر روندی افزایشی داشته که یکی از دلیلهای اصلی این افزایش، نرخ زیاد تورم بوده است.
وضعیت شاخصهای رفاه اجتماعی در خراسان شمالی
بر اساس گزارش رسمی وزارت تعاون از وضعیت خط فقر در استان خراسان شمالی٬ نمره فقر در کل کشور 22 درصد و این نمره در کل استان 35 درصد و خراسان شمالی پس از سیستان و بلوچستان دومین استانی است که زیر خط فقر قرار دارد. در بین شهرستانهای استان٬ راز و جرگلان با نمره 57 درصد رتبه اول و بالاترین نمره فقر در استان و گرمه با نمره 27 درصد رتبه آخر و پایین ترین نمره فقر در استان را دارد؛ عدد فقر برای بجنورد نیز 30 درصد مشخص شده است.
در این گزارش 49.7 درصد از مجموع خانوارهای یارانه بگیر استان فاقد درآمد ثابت (فاقد بیمه اجتماعی و مستمری بازنشستگی) و 61.2 درصد از خانوارهای روستایی و 49.2 درصد از خانوارهای شهری استان دارای چنین شرایطی هستند. بالاترین رتبه مربوط به راز و جرگلان است و 65.1 درصد از خانوارهای این شهرستان فاقد درآمد ثابت هستند که 35.01 درصد از متوسط کشوری بیشتر است.همچنین طبق این گزارش در مجموع 62 هزار و 161 خانوار در کل استان تحت پوشش نهادهای حمایتی هستند که 20.7 درصد از کل خانوارهای یارانه بگیر را شامل می شوند. از سوی دیگر 115 هزار و 209 خانوار در کل استان در 3 دهک پایین قرار دارند که 38٫4 درصد از کل خانوارهای یارانه بگیر را شامل می شوند.
منظور از خط فقر، حداقل هزینه های ماهانه افراد در سراسر کشور برای تامین نیازهای ضروری است. مطابق بررسی این گزارش، خط فقر سرانه سال 1399 معادل یک میلیون و 254هزار تومان است. همچنین خط فقر در این سال، برای خانوارهای3 نفره، 2میلیون و 758 هزار تومان و برای خانواده های 4 نفره این رقم برابر 3میلیون و 385 هزار تومان برآورد شده است. بررسی داده ها نشان میدهد، خط فقر در سال 99 نسبت به سال قبل از آن رشد 38درصدی داشته که مهمترین عامل افزایش خط فقر در سال 99 تورم بالا در 2 بخش خوراکی ها و مسکن بوده است.
همچنین بر اساس داده های هزینه و درآمد، در سال 98 یک سوم خانوارهای ایرانی زیر خط فقر قرار داشتهاند٬ موضوعی که به آن «نرخ فقر» گفته میشود. براساس این گزارش، تورم و رکود اقتصادی ناشی از تحریم ها و کرونا، باعث سخت تر شدن معیشت مردم شده است و دهک های کم درآمد بیشترین فشار را تحمل میکنند.
تولید ناخالص استان خراسان شمالی کمتر از یک درصد است!
بر اساس گزارش های اعلامی در سالهای گذشته از سوی سازمان برنامه و بودجه٬ جدول درآمد و هزینه سازمان برنامه و بودجه استان به این موضوع اشاره داردکه از سال 92 تا سال 95 مجموع درآمد سالیانه شهری استان با 920 میلیون و 193 هزار ریال بیش از هزینههای خانوارهای شهری در همین بازه زمانی است که رقمی برابر با 789 میلیون و 356 هزار ریال است.
از سوی دیگر رقم پسانداز مردم استان خراسان شمالی کم است و دلیل آن این است که مردم به سمت محرومیت پیش می روند و هر روز بیشتر به سیستم بانکی استان مقروض میشوند. به گفته مسئولان اقتصادی و رفاهی استان فقر موجود، ناشی از وضعیت تولید ناخالص داخلی استان است فاکتوری که استان در هیچ سالی نتوانسته در آن نمره قبولی کسب کند.
تولید ناخالص در سطح ملی و استانی یکی از شاخصهای بسیار مهم و تاثیر گذار در توسعه اقتصادی و افزایش درآمد سرانه مردم است. شاخصی که رقم آن در خراسان شمالی بسیار کم است.
رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی خراسان شمالی توسعه یافتگی همتراز متوسط کشوری را مهمترین چشمانداز این صنعت عنوان کرد و بیان داشت: به جهت اینکه خراسان شمالی از لیست استانهای کم برخوردار کشور خارج شود باید در چارچوب تقسیمبندی ملی حرکت کند که در این راستا خراسان شمالی در حوزه ملی و در بخش کشاورزی بهعنوان کانون اصلاح نژاد دام، گیاهان دارویی، نوغانداری، اسب اصیل ترکمن و صنایع تبدیلی کشاورزی شناخته شده است.
پارسیپور ادامه داد: در سال 90 تولید ناخالص داخلی استان حدود 31 هزار و 584 میلیارد ریال بود که تا سال 95 به 79 هزار و 797 میلیارد ریال رسیده است. بررسی سهم تولید ناخالص استان از تولید ملی در این دوره نیز نشان میدهد تولید استان تقریباً شش دهم درصد تولید ملی و در دوره مورد بررسی همواره کمتر از یک بوده است.
وی گفت: مقایسه تطبیقی تولید ناخالص داخلی استانهای کشور در این فاصله زمانی نیز حاکی از تضعیف نسبی جایگاه خراسانشمالی در میان استانهای کشور است.
البته به تازگی استانداری خراسان شمالی از افزایش و رشد شاخص تولید ناخالص در استان خبر داده است. مدیر کل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان شمالی گفت: شاخص تولید ناخالص در استان 35 درصد افزایش داشته است.
راهکار کاهش فقر در خراسان شمالی چیست؟
تاکنون راهکارهای زیادی برای کاهش آمار فقر در استان اعلام و بیان شده اما برای واقعی بودن این راهکارها و عملیاتی شدن آن باید به واقعیتهای استان توجه داشت. توجه ویژه به وضعیت محلات حاشیه ای استان و روستاهای خراسان شمالی که نقش زیاید در رشد اقتصادی استان دارند٬ میتواند به وضعیت اقتصادی استان کمک کند. با توانمندسازی اقتصادی محلات و تسهیل فرآیند تشکیل صندوق های خرد محلی؛ محلات کم برخوردار از یک فرصت طلایی بهره مند میشوند.
محمد تقی آریان مدریکل اجتماعی استانداری خراسان شمالی در کارگروه توسعه اشتغال، معیشت و رفع بیکاری سکونتگاههای غیر رسمی استان در این باره اظهار داشت: دفاتر تسهیلگری به دنبال ایجاد گروه های 15نفره در محلات کم برخوردار هستند تا با تشکیل صندوق های خرد از تسهیلات یک میلیارد و 500 میلیون ریالی در راستای اشتغالزایی بهره مند شوند.
وی تصریح کرد: آسیب های اجتماعی در محلات حاشیه نشین با ایجاد کسب و کار و اشتغالزایی و در نتیجه رفع فقر مالی ریشه کن میشود.
مدیر توانمندسازی صندوق کارآفرینی امید کشور نیز آموزش را اولویت توانمند سازی صندوق های خرد محلات دانست و افزود: تجربه صندوق در حمایت و پرداخت تسهیلات به صندوقهای خرد محلی زنان روستایی الگویی مناسب است که این صندوقها با ترویج فرهنگ کار جمعی و تقویت روحیه تیمی نهادینه می شود.
ناهید کشاورز تصریح کرد: گروهای شغلی باید متناسب با بازار و فروش اقدام به فعالیت کرده و با استفاده از بازارهای مجازی و اپلیکیشن میتوانند به این مهم دست یابند.
با همه آنچه گفته شد٬ دولت سیزدهم باید نگاه ویژهای به وضعیت فقر در استان خراسان شمالی داشته و با نگاه ویژه به داشتهها و استعدادهای طبیعی استان خراسان شمالی٬ این شاخص را در استان کاهش دهد. موضوعی که با تکیه به توان مردمی و اقتصاد مردم محور٬ کار سختی نیست.
انتهای پیام/311/ ع