به گزارش خبرگزاری تسنیم از گرگان ، یکی از محورهای هشتگانه عملیات مهندسی رودخانه ،"لایروبی" است. عملیات لایروبی در کاهش و جلوگیری از سیلابهای متعارف و با دبی برگشتهای نسبتا کوتاه تاثیر دارد و مانع از بیرونزدگی سیلاب به اراضی پیرامون خود میشود.
جریان آب رودخانهها از بالا دست با خود رسوباتی به همراه می آورد که دلایل مختلفی مانند ویژگیهای زمین شناسی، کم بودن پوشش گیاهی در بالادست، دخالتهای انسانی در حوضه و مسائلی دارد و این رسوبات در نقاطی از رودخانه مانند پشت پلها که مانع از عبور آب میشود و یا در بازههایی که ظرفیت عبور آب را در رودخانه کاهش میدهد، لازم است برداشت شده و به بیرون از بستر رودخانه انتقال یابند. به این عمل، لایروبی رودخانه اطلاق میشود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گلستان اظهار کرد: گرگانرود، قره سو، اترک سفلی، شرق خلیج گرگان و نکارود علیا پنج حوضه آبریز استان گلستان است که رودخانههای استان در آن جریان دارند.
سید محسن حسینی افزود: در 5 حوضه آبریز استان گلستان حدود 3 هزار کیلومتر رودخانه وجود دارد که عملیات زهکشی کل حوضه های آبریز استان را انجام میدهند و در 45 رشته رودخانه جاری هستند و یک میلیارد و 235 میلیون مترمکعب آبهای سطحی استان در داخل همین رودخانهها جریان دارد.
بخشی از رودخانههای استان پیر هستند و با توجه به حجم رسوبی که از اراضی شیبدار و کشاورزی بالادست وارد آنها میشود هر 3 سال یکبار به لایروبی نیاز دارند.
وی تصریح کرد: حدود 1800 کیلومتر از رودخانههای استان که عمدتا در بازه رودخانه های پیر طبقه بندی می شوند و نیز مقاطعی از رودخانه های بالغ حداقل هر 3 سال یک بار نیاز به لایروبی دارند.
به عبارت دیگر لازم است هر سال حدود 600 کیلومتر از رودخانه های استان که در مناطق مختلفی مانند شهرها، روستاها، اراضی کشاورزی، مراتع، بالادست پها و دیگر سازههای تقاطعی و مصب رودخانهها جریان دارند، لایروبی شود.
او ادامه داد: در استان عملیات لایروبی بعد از سیل سال 98 به 550 کیلومتر رسیده که در مقایسه با سالهای قبل از آن قابل توجه است، اما با توجه به سیل خیز بودن گلستان این طرح به اعتبار بیشتری نیاز دارد.
وی افزود: آمارها نشان می دهد در 10 سال گذشته و قبل از سیل 98 با توجه به مقدار اعتبارات تخصیص داده شده به این بخش، لایروبی انجام شده رودخانه ها در گلستان، توسط دستگاه های ذیربط اعم از آب منطقه ای، شهرداری ها، دهیاری ها، سازمان بنادر و کشتیرانی و راه و شهرسازی و بخش خصوصی سالانه از 200 کیلومتر تجاوز نکرده است که نشان دهنده این است که باید اعتبارات بیشتری در این بخش تخصیص داده شود.
حسینی بیان کرد: براساس فهرست بهای سال 1398 سازمان برنامه و بودجه هزینه هر متر مکعب لایروبی رودخانه حدود 5 هزار تومان محاسبه می شود. اگر نیاز لایروبی سالانه هر کیلومتر از رودخانههای استان گلستان، ضخامت متوسط 1 متر با عرض متوسط 10 متر درنظر گرفته شود در هر کیلومتر نیاز به لایروبی حجمی بالغ بر 10 هزار متر مکعب بوده و هزینه آن حدود 50 میلیون تومان برآورد می شود و چنانچه هزینه های جنبی مانند زیرسازی برای تردد دستگاه، قطع درختان و خسارت کشت هم در نظر گرفته شود این رقم تا حدود 70 میلیون تومان در هر کیلومتر نیز افزایش مییابد.
وی افزود: این میزان در بازه های موردنیاز به طول سالیانه 600 کیلومتر، حجمی بالغ بر 6 میلیون متر مکعب بوده و هزینه آن در حدود 30 تا 40 میلیارد تومان برآورد می شود که به نظر میآید تامین و انجام عملیات آن در پیشگیری از بخشی از خسارات سیلهای متعارف با دورههای برگشت نسبتا کوتاه در استان گلستان تاثیرگذار باشد.
انتهای پیام/581/ ع