به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، سعید بیابانکی، شاعر و پژوهشگر، در صفحه شخصیاش در فضای مجازی ضمن اشاره به انتشار کتاب جدید امیرحسین مدرس، درباره این اثر نوشته است: امروز کتاب ارزشمند «وحی بر توفان» به دستم رسید. این کتاب دربردارنده آثار مقبل اصفهانی، پایهگذار شیوه نوین مرثیهسرایی در عصر صفوی در قرن دوازدهم هجری است. این کتاب نفیس را دوست فاضل، امیرحسین مدرس، با بررسی 15 نسخه خطی تصحیح و تدوین کرده است. کتاب از تولیدات مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری است که سوره مهر بسیار تمیز و آبرومند و هنرمندانه آن را به زیور و زینت طبع آراسته است.
بیابانکی در ادامه به بخشی از محتوای کتاب اشاره و اضافه کرده است: آنگونه که در مقدمه کتاب، اشاره شده این بیت مشهور در هیچ کدام از نسخ نیامده و منسوب به مقبل است:
بلند مرتبه شاهی ز صدر زین افتاد
اگر غلط نکنم عرش بر زمین افتاد
مقبل اصفهانی که بود؟
کتاب «وحی بر توفان» دربردارنده اشعار آقامحمد شیخا، معروف به مقبل اصفهانی، یکی از شاعران متعهد و معتقد شیعی قرن دوازدهم و اواخر حکومت صفوی در ایران، است. مصحح این اثر در مقدمهای که بر کتاب نوشته، ابتدا به زندگی این شاعر اشاره کرده و در ادامه، به شرح اشعار پرداخته است.
مدرس در گفتوگویی درباره چرایی انتخاب اشعار مقبل گفت: این شاعر پس از محتشم کاشانی پایهگذار شیوهای تازه در مرثیه سرایی است که به آن واقعهسرایی میگویند. اهمیت مقبل در همین کارش است و شاعران بسیاری هم پس از او از شیوهاش استقبال کرده و به واقعهسرایی پرداختهاند.
او اهمیت اصلی این سرودهها را در این میداند که بخشی از میراث شفاهی ایران در مرثیه هستند و خود مقبل هم در ایام ماه محرم آنها را در مجالس عزاداری امام حسین (ع) میخوانده است. مدرس با تأکید بر این نکته گفت: با این حساب، «واقعهخوانی» را نیز باید در کنار واقعهسرایی در نظر بگیریم که شاید بتوان آنرا گونهای از «نقالی» دانست.
این نویسنده و پژوهشگر با تأکید بر اینکه سرودههای مقبل کاملاً مبتنی بر عواطف و احساسات است، گفت: در شعر مقبل هم مانند دیگر همعصرانش احساسات بر بُعد حماسی کار غلبه دارد؛ زیرا روزگار گذشته، عزاداری عاشورا مبتنی بر روایت احساسی و برانگیختن عواطف بوده است.
او «وحی بر توفان» را کتابی میداند که میتواند هرکسی را که دوستدار شعر فارسی و شعر مذهبی است راضی کند. مدرس در اینباره تصریح کرد: مخاطب کتاب دانشگاهیان و غیردانشگاهیان هستند و هر دو میتوانند به شرط علاقه به شعر فارسی و مذهبی از آن لذت ببرند؛ البته طبیعی است که خواندنش برای آنان که انس و آشنایی بیشتری با شعر دارند، حظّ دیگری دارد. اما در شرح و توضیح اصطلاحات و عبارات، سعی کردهام سادهترین بیان را به کار ببرم تا هرکسی با هرسطح دانش، بتواند معنا را دریابد.
نمونهای موفق از احیای گنجینه ادب عاشورایی
مدرس برای تصحیح این اثر، سه سال زمان صرف کرده است و هر روز، حدود 10 ساعت برای کار تصحیح و پژوهش بر این اثر وقت گذاشته است.
انتشار این اثر واکنشهایی را نیز در میان اهالی فرهنگ و ادب به همراه داشته است. به عنوان نمونه، محمود حبیبی کسبی، شاعر، «وحی بر توفان» را یکی از بهترین کارهای سالهای اخیر در عرصه احیای گنجینه ادب فارسی میداند.
«وحی بر توفان» در کنار معرفی یکی از شاعران تأثیرگذار بر ادب عاشورایی، مخاطب را با سراینده بسیاری از سرودههایی آشنا میکند که ممکن است بارها در مجالس عزای حضرت سیدالشهدا(ع) شنیده باشد، اما شاعرش را نشناسد. همانند این ابیات:
روایت است که چون تنگ شد بر او میدان
فتاد از حرکت ذوالجناح، وز جولان
هوا ز بادِ مخالف چو قیرگون گردید
عزیز فاطمه از اسب سرنگون گردید...
«وحی بر توفان» توسط انتشارات سوره مهر، به شمارگان هزار و 250 نسخه و در 580 صفحه و به قیمت150 هزار تومان در سال جاری منتشر شده است.
انتهای پیام/