به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، منزل پدری جلال آل احمد، داستان طولانی و پیچ در پیچی دارد. خانهای که روزگاری محل آمد و شد اهل منبر و روحانیت بود و پس از آن، جایی بود که بزرگانی چون شمس و جلال آل احمد در آن نفس کشیدند و قد کشیدند، پس از کش و قوسهای فراوان دارد کمکم جان میگیرد و قرار است به یکی از پاتوقهای فرهنگی در خیابان خیام تبدیل شود؛ محلهای که خانههای قدیمی بسیاری دارد که اکثر آنها متأسفانه به کارگاه یا انبار تبدیل شدهاند. خانههایی که هر کدام بخشی از هویت این شهر را تشکیل میدهند، دیوارهایشان قصههای ناشنیده بسیاری برای حکایت در دل دارند و خاطرات تلخ و شیرینی از تهران در خود روایت میکنند.
منزل مرحوم آیتالله سید احمد طالقانی در این محله از چند وجه حائز اهمیت است. این خانه که قدمتی حدود 100 ساله دارد، در کوچه شهید کارکن واقع شده و دورههای تاریخی قاجار، پهلوی اول و دوم و انقلاب اسلامی را به خود دیده است. منزل پدری آل احمد به دلیل فعالیتهای سیاسی و مذهبی مرحوم آیتالله طالقانی، خانهای بود که محل اجتماع علما و روحانیون تهران و گاه مکانی برای برگزاری جلسات سرّی علیه سیاستهای سرکوبگرانه استبداد رضا شاهی به شمار میرفت.
آیتالله حاج سید احمد طالقانی
مرحوم آیتالله حاج سید احمد طالقانی( آل احمد) یکی از علمای معروف و متنفذ تهران و پیش نماز مساجد پاچنار و لباسچی، از سال 1310 شمسی تا پایان عمر خود در این خانه به سر برده است. از سوی دیگر، این خانه محل زندگی دو تن از نویسندگان نامآشنای معاصر است. با وجود اهمیت فرهنگی و مذهبی، این خانه طی سالهای گذشته همواره در گذر فراموشی روزگار را طی کرده است. ابتدا که قرار بود «خانه باستانشناسان» شود، اما پس از نامگذاری درش را بستند، بدون آنکه یک باستانشناس در آنجا قدم بگذارد. در سال 95 نیز برای دایر شدن سفرهخانه سنتی به مزایده گذاشته شد، اما به دلیل عدم استقبال رها شد و در نهایت خبر آمد که محل زندگی امیرچلچله، از قاچاقچیان مواد مخدر، و نوچههایش شده است.
حالا چند ماهی است که سرمایهگذار جدید کار را به دست گرفته است و بنا دارد که با در نظر گرفتن هویت ادبی و مذهبی این خانه، برنامههایی در این خانه قدیمی اجرا کند. محبوبه کاظمی که سابقه فعالیت در حوزه کارآفرینی گردشگری دارد، در گفتوگو با تسنیم، با اشاره به شرایطی که این خانه را تحویل گرفته است، گفت: متأسفانه این منزل را در فجیعترین حالت ممکنی که میشد، تحویل گرفتیم. این خانه به مکانی برای محل زندگی تعداد زیادی از معتادان تبدیل شده بود. این معتادان با مدیریت شخصی به نام امیر چلچله در آنجا زندگی و در کنار آن به فروش مواد نیز اقدام میکردند. در مجموع وقتی خانه را تحویل گرفتیم، شرایط بسیار بدی داشت.
او در ادامه به پاکسازی خانه مرحوم طالقانی اشاره و اضافه کرد: بخش دیگر معضلات این خانه به زبالههایی اختصاص داشت که در محیط خانه جمع شده بود. حدود سه خاور زباله فقط از این خانه خارج شد. علاوه بر این، چند وانت نیز زبالهها را خارج کردند. در مرحلهای دیگر نیز با همکاری شهرداری، پاکسازی ادامه یافت و در این مرحله حدود 150 گونی آشغال از خانه خارج شد؛ با این حال هنوز تخلیه کامل صورت نگرفته است. در مجموع خانه اوضاع خوبی نداشت، ولی به این شکل به ما تحویل دادند. صندوق احیاء آثار تاریخی نیز در بیرون کردن معتادان و مساعدتر کردن اوضاع خانه به ما کمک کرد.
کاظمی در ادامه با اشاره به برنامههایی که برای این خانه در نظر گرفته است، ادامه داد: وزارت میراث فرهنگی برای این بنا کاربری فرهنگی، هنری، آیینی و پذیرایی صادر کرده است. طرح را برمبنای قانونی که به ما اجازه فعالیت داده، در نظر گرفتهایم. با توجه به فعالیتهای فرهنگی هنری که در گذشته داشتهام، بنا دارم که این منزل را تبدیل به موزه کافه کنم تا محل و پاتوقی برای حضور هنرمندان و تبادل نظر در حوزه فرهنگ و هنر باشد. بیشتر سعی داریم که با توجه به پیشینه این خانه، بحث هویتی آن را نیز در نظر بگیریم و این امر در طراحی برنامههایی که برای این خانه در نظر داریم، مهم است.
تعدادی از اعضای هیئت آل احمد به همراه فرزندان؛ ردیف اول نفر وسط آیتالله سید احمد طالقانی پدر جلال آل احمد
به گفته این کارآفرین حوزه گردشگری؛ این خانه محل زندگی سه تن از افراد شاخص در حوزه ادبیات، دین و فرهنگ بوده است. تلاش داریم طرحها و برنامههای این خانه، در جهت این پیشینه برنامهریزی و اجرا شود تا بتوانیم درباره تاریخچه این افراد بیشتر صحبت کنیم و آنها را به نحو بهتری به جامعه معرفی کنیم. ضمن اینکه بحث گردشگری داخلی و خارجی نیز مد نظر ما هست.
او از برپایی تکیه و اجرای مراسمهای آیینی در این خانه خبر داد و گفت: از جمله برنامههایی که برای این خانه در نظر داریم، پررنگ کردن برنامههای آیینی است. مرحوم آیتالله سید احمد طالقانی در مناسبتهای مختلف در این خانه برنامههای مختلفی از جمله مراسمهای روضهخوانی و عزاداری برگزار میکردند؛ به همین جهت در نظر داریم که با توجه به مناسبتهای مختلف برنامههای روضهخوانی و برپایی تکیه نیز در این خانه داشته باشیم.
با وجود آنکه عمارت 100 ساله خیابان خیام محل زندگی یکی از روحانیون نامآشنای تهران و نویسندهای بود که تأثیر او بر جریان ادبیات معاصر، غیر قابل انکار است و بسیاری از نویسندگان خود را فرزندان «زن زیادی» او میدانند، اما در برنامهها و طرحهای گذشته این سابقه در نظر گرفته نشده است. به نظر میرسد تنها گزینه برای برخی از مسئولان، تبدیل یک خانه قدیمی به رستوران باشد، بیآنکه به هویت تاریخی و فرهنگی آن توجهی شود. محمدحسین دانایی، خواهرزاده زندهیاد جلال آل احمد، در همین رابطه با استقبال از در نظر گرفتن هویت فرهنگی این خانه، به تسنیم گفت: این خانه، خانه روحانیت است. جایی است که از در و دیوار آن صدای روضه و نوحهخوانی بلند است.
او همچنین از برنامه خانواده آل احمد برای رونق گرفتن این خانه و تبدیل شدن آن به مکانی فرهنگی خبر داد و افزود: در این صورت، این امکان برای ما فراهم است که با سپردن لوازم و یادگاریهای مرحوم آیتالله سیداحمد طالقانی و فرزندانشان مانند آثار و کتابهایشان دوباره هویت این خانه را احیا کنیم.
انتهای پیام/