به گزارش خبرگزاری تسنیم «پرونده معجزه آبخیزداری»؛ آبخیزداری در قانون رودخانه های مرزی این گونه تعریف شده است: مدیریت منابع زیست محیطی یک آبخیز به نحوی که به بهترین وجه اهداف مدیریت طرح را برای بهرهبرداری مداوم از این منابع برآورده سازد. یکی از اسناد مهم به منظور توسعه آبخیزداری و فناوری های مرتبط با آن در کشور، سند «توسعه فناوری های آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست» است که در سال گذشته توسط معاونت علمی ریاست جمهوری به تصویب رسید و برای اجرا ابلاغ شد.
در این سند اهداف و ارزش های مختلف بدین منظور یاد شده است که از جمله این اهداف و ارزش ها می توان به پایداری حاکمیت ملی در تأمین امنیت غذایی کشور، پایداری حاکمیت ملی در تأمین امنیت آبی از جمله منابع آب های مرزی و همچنین عدالت بین نسلی در بهره برداری مسئولانه از منابع آب خاک و تنوع زیستی حفاظت و حراست از منابع آب و خاک و ذخیره ژنتیکی کشور اشاره کرد. سایر اهداف و ارزش هایی که در این سند بدان تصریح شده است به شرح زیر است:
- قانون مداری در بهره مندی و بهره برداری از منابع مهم و ارزشمند آب، خاک و تنوع زیستی کشور
- لزوم هماهنگی و سازگاری فناوری های آب و خاک و هوا با محیط زیست
- ایجاد عزم ملی و مشارکت مردمی در حفاظت، بهره برداری و بهره وری از منابع آب، خاک و هوا
- تأکید بر دستیابی به عالی ترین سطح فناوری و نوآوری حوزه های آب، خاک، تنوع زیستی و مدیریت نوسانات اقلیمی و تأثیرات آن از جمله سیل و خشکسالی ها
از همین پرونده بیشتر بخوانید:
برای دستیابی به این اهداف و ارزش ها در سند توسعه فناوری های آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست، اقدامات کلان مختلفی جهت توسعه فناوری مرتبط با آبخیزداری و آبخوانداری بیان شده است که این اقدامات عبارت است از:
- توسعه فناوری و روش های مناسب اعمال مدیریت جامع و سازگار منابع و مصارف آب و هماهنگی بین بخش های مختلف اجتماعی اقتصادی، زیربنایی و خدماتی در مقیاس های حوزه ای و ملی
- بهبود و ارتقای روش های نظام اولویت گذاری طرح های آبی بر اساس الزامات مدیریت جامع و به هم پیوسته منابع آب
- توسعه فناوری های استفاده بهینه از ظرفیت های آبی دوره های ترسالی برای دوره های خشک و خشکسالی با ارایه پنج طرح پیشاهنگ در هر کدام از پنج اقلیم مختلف
- توسعه روش های استحصال آب باران، مه و شبنم تا رسیدن به مرز خودکفایی نسبی در شور و مشارکت در بازار منطقه ای
- توسعه فناوری های حفظ و نگهداری تأسیسات سنتی آب نظیر قنوات، چشمه ها، آب انبارها، بندسارها، خوشاب ها و هوتک ها و سایر نمونه های مشابه در طول افق سند
- توسعه روش های مناسب ارزیابی و تعیین ذخایر و مدیریت آب های زیرزمینی
- ارائه و بهبود روش های کاهش تبخیر در پهنه های آبی (مخازن سدها، دریاچه ها و تالاب ها)
- بهبود روش های افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک با استفاده از مواد جاذب رطوبت معدنی، آلی، نانو، کم خاک ورزی و بی خاک ورزی در سطح ملی و منطقه ای (با استفاده از فنون آبخیزداری)
- توسعه روش های آبخیزداری و آبخوانداری و ذخیره آب زیرقشری و کاهش سطوح آبی در معرض تبخیر
- ایجاد، ارتقا و توسعه فناوری های شبکه سنجنده، سنجش از راه دور در پایه و هشدار خشکسالی به طور مستمر
- بازنگری و توسعه رشته های مرتبط با حفاظت خاک و آب و آبخیزداری در راستای تربیت نیروی انسانی متخصص و اثر بخش در امر حفاظت آب و خاک و مدیریت همه جانبه منابع آبخیز
- توسعه همکاری و مبادله تجربیات و فناوری های مرتبط با حفاظت خاک و کنترل فرسایش (آبخیزداری) در سطح منطقه ای و بین المللی
- مستندسازی و به کار گیری دانش بومی بهره برداران و جوامع محلی در پیشگیری از فرسایش و مهار آن
- ایجاد هم افزایی و هماهنگی بین تمام دستگاه های موثر در برنامه های حفاظت خاک و آبخیزداری
- ارتقای مشارکت و هماهنگی با کشورهای همسایه در مدیریت حوزه های آبخیز مشترک بزرگ برای توسعه فناوری های کاهش فرسایش، رسوب و گردوغبار
- حمایت های تشویقی در تشکیل و گسترش شرکت های دانش بنیان برای طراحی و تولید تجهیزات و ابزار مورد نیاز پایش فرسایش خاک و آبخیزداری
- ارائه الگوهای مدیریت جامع حوزه های آبخیز به همراه تجزیه و تحلیل مسائل اقتصادی و اجتماعی
- ارائه الگوهای سازمانی مناسب اجرایی برای حفاظت خاک و آبخیزداری
- بهبود روش های احیا، اصلاح، بهره برداری و توسعه جنگل ها و مراتع
- توسعه روش های بهبود درآمد و معیشت ساکنان حوزه های آبخیز حساس و بیابانی (با مدیریت جامع حوزه آبخیز)
انتهای پیام/