به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، این روزها مسئولین دستگاه دیپلماسی ترکیه، فرصت سر خاراندن ندارند. چرا که از سویی باید به انتقادات بیانیه مشترک 10 سفیر خارجی پاسخ دهند، از دیگر سو نگران بیانیه مشترک یونان، مصر و قبرس باشند، به بیانیه تند کمیسیون اتحادیه اروپا جواب دهند و در همان حال، آخرین مراحل گشت آفریقایی اردوغان را تکمیل کنند. اما در این میان، هر آن چه راجع به اهداف ترکیه در مدیترانه شرقی باشد، از هر موضوع دیگری نگران کننده تر است.
به همین خاطر باید گفت، نشست 3 جانبه سران مصر، یونان و قبرس نشان داد که در شرق مدیترانه و در برابر تحرکات ترکیه، یک اتحاد و مانع جدی شکل گرفت و آنکارا باید فکری به حال این موضوع کند.
انگیزه های سیاسی و امنیتی فراوانی در شرق مدیترانه برای ارتقای سطح همکاری بین مصر، یونان و قبرس وجود دارد و امضای قرارداد اتصال برق بین این 3 کشور، یکی دیگر از ابعاد جدید توسعه همکاری ها است.
مثلثی که مخالف تحرکات ترکیه است
کیریاکوس میتسوتاکیس نخست وزیر یونان، عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر و نیکوس آناستاسیادس رئیس جمهور قبرس برای نهمین بار گرد هم آمدند. آنان در نشست اخیر خود در آتن، چند توافق نامه جدید در حوزه های انرژی و امنیت امضا کردند و در عین حال، پیام روشنی به ترکیه دادند و از مقامات این کشور خواستند از اقدامات یکجانبه، تحریک آمیز و نقض قوانین بینالمللی مانند ایجاد مزاحمت برای کشتیهای تحقیقاتی دارای مجوز از یونان یا قبرس، پرهیز کند.
سه کشور مزبور در این بیانیه تاکید کرده اند که در محیط تهاجمی یا مملو از تهدید خشونت، راهی برای برقراری گفتگوهای سازنده نمی ماند.آنان همچنین حفاری کشتیهای ترکیه در منطقه اقتصادی قبرس را غیرقانونی دانسته و این اقدام را رد کردند.
جالب اینجاست که در ماجرای اختلافات مرزی ترکیه و یونان نیز حق را به طرف آتنی داده و نقض حریم هوایی و دریایی یونان و سایر فعالیتهای غیرقانونی در مناطقی در فلات قاره یونان را نقض قوانین بین المللی خواندند.
بیانیه سه جانبه یونان، قبرس و مصر علیه ترکیه در حالی منتشر شده که هنوز مرکب متن نشست وزرای اتحادیه اروپا در لوکزامبورگ خشک نشده است. همان متنی که در آن، از ژوزف بورل مسئول سیاست خارجی و امنیتی اروپا خواسته شده که با ترکیه برخورد کند. چرا که از دید وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا، اقدامات ترکیه در شهر متروکه واروشا یا مرعش در بخش ترک نشین جزیره قبرس، به معنی دخالت آشکار و تحریک طرفین است.
زرنگی های زوربایی دندیاس
تیپ و قیافه نیکوس دندیاس وزیر امور خارجه یونان، شباهت چندانی به آنتونی کوئین بازیگر نقش زوربای یونانی ندارد. اما واقعیت این است که دندیاس برای تقویت بنیه دیپلماسی یونان، اقداماتی انجام داده که فشارهای قابل توجهی را بر ترکیه وارد کرده و نشان داده که یونان نه تنها در شرق مدیترانه بلکه در مناطق دیگر نیز، می تواند همواره علیه ترکیه پای کار باشد.
دندیاس امسال در چند جلسه نشست با آمریکایی ها، تواقنامه همکاری دفاعی آتن – واشنگتن را به نحوی ویرایش و تمدید کرد که عملاً ترکیه به گوشه رینگ انداخته شد. در همین حال، او با رژیم صهیونیستی و مصر به خوبی کار کرده و در تعامل مداوم با اتحادیه اروپا، کاری کرده که همه اعضای اتحادیه، رو در روی ترکیه و حامی قبرس روم نشین باشند. اما دیپلمات یونانی به این اکتفا نکرده و برای انجام اقدامات موذیانه در خلیج فارس نیز، گام های مهمی برداشته است.
سفر اخیر دندیاس به عمان، نشان دهنده این است که او پس از به دست آوردن همراهی چند عنصر عربی همچون اردن، امارات متحده عربی و عربستان سعودی، حالا با عمان نیز روابط ویژه ای برقرار کرده تا قلمرو بازیگری یونان را از شرق مدیترانه و هوای مه آلود اژه و مرمره به سمت خلیج نیلگون فارس، توسعه دهد.
سیسی کوتاه نمی آید
پس از چندین سال توقف روابط دوجانبه بین ترکیه و مصر، در سال جاری میلادی، دوبار در قاهره و آنکارا، دیپلمات های این دو کشور در سطح معاون وزیر روبروی هم نشستند تا اختلافات را کنار بگذارند.
هم پیام های سامح الشکری وزیر امورخارجه مصر و هم سخنان همتای ترک او مولود چاووش اوغلو نشان می داد که نوعی خوشبینی محتاطانه برای عادی سازی روابط آنکارا – قاهره در حال شکل گرفتن است. اما سخنان ژنرال عبدالفتاح سیسی رئیس جمهور مصر، یک بار دیگر این واقعیت را نشان داد که او خیال ندارد در برابر اردوغان کوتاه بیاید و برای بازگشت به روابط عادی، شرط و شروط سختگیرانه ای دارد.
رئیس جمهور مصر در اظهارات خود در آتن، خود بر حمایت قاهره از یافتن راه حلی جامع برای حل معضل قبرس بر اساس قطعنامه های بین المللی تاکید کرد و این دقیقاً به معنی به چالش کشیدن کل سیاست های ترکیه در پرونده قبرس است.
برخی از تحلیلگران سیاسی ترکیه معتقدند که ترکیه تنها در شرایطی می تواند در شرق مدیترانه نفس راحت بکشد که مشکلات خود را با یونان حل کند و در شرق مدیترانه هم، برای حل مشکلات احتمالی آتی، به دنبال امضای یک توافق نامه امنیتی دریایی با مصر باشد. چرا که توافق پیشین ترکیه و لیبی امتیازاتی به دنبال آورده اما توافقی که بین مصر و یونان امضا شد، در برخی مناطق دریایی، مشکلاتی برای ترکیه ایجاد خواهد کرد.
در پایان باید گفت، با وجود تمام گرفتاری های ترکیه و به بن بست کشیده شدن سیاست های تهاجمی این کشور در عراق، سوریه و ناکامی در افغانستان، حجم مشکلات، تنش ها و اختلافات ترکیه در شرق مدیترانه، به مراتب بیشتر است.
ترکیه در برابر یونان و قبرس مواضع سفت و سختی اتخاذ کرده که نه تنها از سوی این دو کشور، بلکه از طرف سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا نیز قابل قبول نیست. علاوه بر این در حوزه اکتشافات گازی و تلاش برای نقل و انتقال انرژی، به جای تلاش برای تعامل و همکاری با دیگر بازیگران، عملاً وارد انزوا شده است.
انتهای پیام