نوبت بازنگری رسید؛ سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در پیچ و خم اجرا

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم‌؛ سند تحول بنیادین از زمان ابلاغ در سال 90 افقی را پیش روی نظام آموزش و پرورش کشور تا سال  1404 گشود که بر اساس آن، وضعیت آموزشی ایران جایگاه نخست علمی و فناوری در منطقه باشد اما هم‌اکنون با گذشت یک دهه از ابلاغ این سند، اهداف و فعالیت‌های پیش‌بینی شده محقق نشده است و وضعیت دانش‌آموزان کشور براساس نتایج مطالعات بین‌المللی در میان کشورهای منطقه مناسب نیست.

از سوی دیگر یکی از محورهای مهم برنامه‌های پیشنهادی وزرا به مجلس درباره اجرای سند تحول بنیادین است و یکی از محورهای استیضاح وزرا نیز عدم اجرای این سند است، با این حال  همچنان پیشرفت اجرای سند تحول قابل قبول نبوده است و میزان اجرای آن نیز به طور دقیق مشخص نیست و در این رابطه آمارهایی از 10 تا 30 درصد عنوان می‌شود.

هر بار و در هر دوره‎ای برای رفع تکلیف و گاهی نیز برای تبلیغ، حرف از سند تحول بنیادین زده می‎شود اما فایده‌ای ندارد همچنان بدنه آموزش و پرورش، مدارس و معلمان نسبت به سند تحول بی‌تفاوت هستند و 6 پایه شدن دوره ابتدایی به عنوان شاخص اجرای سند تحول در بین آنها شناخته می‌شود از سوی دیگر هرگونه نقد نسبت به غیرقابل اجرا بودن برخی بخش‌های سند با اتهام سیاسی و غرب‌گرا بودن مواجه خواهد شد.

هرچند نهادها و بخش‌های مختلف مخالفتی با مضامین سند تحول ندارند اما تلاشی برای اجرای این سند تا افق 1404 ندارند. مجموعه نظام آموزش و پرورش که بار اصلی اجرا و پیاده‌سازی سند تحول بنیادین را بر دوش دارد از کمترین میزان و توان رقابت و اثرگذاری در فرایندهای اجرایی برخوردار است.

دشواری سنجش میزان پیشرفت سند تحول

دشواری سنجش میزان پیشرفت اجرای سند تحول بنیادین یکی دیگر از مشکلات است و در خود سند تحول بنیادین، شاخص‌های کمی و کیفی تعریف نشده که این باعث برداشت سلیقه‌ای درباره میزان تحقق اهداف سند تحول شده است و بخش قابل توجهی از اهداف کلان و عملیاتی و راهبردها و راهکارها کیفی هستند و به راحتی نمی‌توان برای آن‌ها شاخص‌گذاری کرد همچنین ابهام در تعریف عملیاتی و عینی از «حیات طیبه» یا «دانش‌آموخته مطلوب» در تعریف شاخص‌ها مشکل‌ساز شده است. ناصر باقری مقدم قائم‌مقام دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز با اشاره ضمنی به این موضوع گفته بود: «سند تحول قرار بود واقعاً کاربردی و شاخص محور به ما گزارش دهد و براساس شاخص‌ها سنجیده شود اما همین الان گزارش مدونی از شاخص‌های سند تحول نداریم و نمی‌دانیم به لحاظ شاخص‌های بین‌المللی وضعیت آموزش و پرورش چگونه است».

هم‌اکنون روال به گونه‌ای پیش رفته است که به نظر می‌رسد مدلی برای اجرای سند تحول بنیادین وجود ندارد و عمده اقدامات به برگزاری جلسات و صحبت‌ کردن در این زمینه ختم و نتیجه این روند باعث تبدیل شدن سند تحول به یک سند معطل شده است.

یوسف نوری؛ وزیر جدید آموزش و پرورش، نخستین برنامه کاری خود را برنامه عملیاتی سند تحول بنیادین اعلام کرد و در این رابطه گفت: سند تحول باید در مدرسه اجرا شود و احساس می‌کنم سازوکار فعلی موفقیت‌آمیز نبوده است و در نظر داریم با تلاش معلمان و دلسوزان نظام تعلیم و تربیت سند تحول را اجرا کنیم.

قابل ذکر است در فصل هشتم سند تحول بنیادین مقرر شده است که این سند در بازه‌های پنج‌ ساله توسط شورای‌ عالی آموزش و پرورش بازنگری شود و نسخه جدید به‌ تصویب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی برسد اما سند یک دهه پس از ابلاغ همچنان در پیچ و خم اجرا قرار دارد! با این حال شورای‌عالی آموزش و پرورش ترمیم و به‌روزرسانی سند تحول بنیادین را آغاز کرده است و باید دید از نظرات و انتقادات، کارشناسان و صاحب‌نظران تا چه اندازه برای شناسایی عیوب و اشکالات استفاده شده است؛ چرا که یکی از انتقادات به سند تحول بنیادین، تدوین آن پشت درهای بسته بود.

انتهای پیام/