به گزارش خبرنگار محیط زیست باشگاه خبرنگاران پویا؛ فولاد یکی از اصلیترین مواد اولیه در صنایع کشور است که در 4 دهه گذشته توسعه آن به منظور استفاده آن در صنعت و خودکفایی در تولید این محصول ارزشمند, افزایش چشمگیری داشته است اما مشکل اینجاست که فولاد دومین صنعت آببر کشور است و حدود 80 درصد این صنایع در مناطقی که بحران آبی روبهرو هستند ایجاد شده است.
جانمایی نادرست صنایع فولاد یکی از مهمترین دلایل کمبود آب در این مناطق مرکزی و خشک است که آب کافی را دارا نیستند و فعالیت این صنایع به نوعی حیات آنها را تهدید میکند. بسیاری از صنایع آببر کشور به جای احداث در نزدیکی دریاها بدون در نظر گرفتن یکی از مهمترین عوامل ادامه فعالیت آنها یعنی آب، در مناطقی تاسیس شدهاند که به لحاظ برداشت از آبخوانها مناطقی ممنوعه و بحرانی محسوب میشوند.
3 استان اصفهان, یزد و کرمان بیشترین تعداد کارخانههای فولاد کشور را در خود جای دادهاند و این در حالی است که هر 3 این استانها از سالها قبل با مشکل کمبود آب روبهرو بودهاند و بخش زیادی از آب مورد نیاز آنها از طریق پروژههای انتقال آب میان حوضهای تامین شده است. همچنین میزان بارش باران در سه استان اصفهان،کرمان و یزد که بیشترین مقدار صنایع فولاد را دارند همواره پایین بوده است و استان یزد در این میان کمترین میزان بارندگی سالانه در کشور را دارد.
کارخانههای فولاد استان کرمان
1. فولاد زرند ایرانیان
2. فولاد مشیز بردسیر
3. ذوب آهن و نورد کرمان
4. فولاد بوتیای ایرانیان
5. فولاد سیرجان ایرانیان
6. شرکت معدنی و صنعتی گل گهر
7. توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه (میدکو)
8. جهان فولاد سیرجان
9. احیاء استیل فولاد بافت کرمان
10. سیرجان حدید جنوب
وجود 10 کارخانه فولاد در این استان در حالی است که خشکسالی و کمبود بارندگی در کرمان طی 40 سال اخیر بیسابقه است و بارندگی در این استان در سال 1400 نسبت به سال گذشته بیش از 70 درصد کاهش یافته است. استان کرمان حتی برای تأمین آب شرب نیز با مشکل مواجه است و پروژه تامین آب از خلیج فارس و تکمیل سد صفارود برای تامین آب این استان مطرح شده است در حالی که خود این پروژهها نیز میتواند مشکلات آبی استان کرمان را چند برابر کند.
افت شدید آبخوانهای استان کرمان, کاهش کشت دیم و کشاورزی که بیشتر مشاغل این استان را شامل میشود و کاهش شدید بارندگی سالانه استان, همگی نشان از شرایط خشکسالی و کمبود آب در استان کرمان است.
کارخانههای فولاد استان اصفهان
1. کارخانه فولاد مبارکه اصفهان
2. کارخانه امیرکبیر کاشان
3. فولاد کویر کاشان
4. فولاد سبا
5. شرکت پروفیل فولادی اصفهان (پروفیل سازی جباری)
6. فولاد قائم پروفیل رازی (شهرضا)
7. فولاد ماهان سپاهان
8. شرکت پروفیل رازی اسپادانا
9. شرکت جهان کار اصفهان
10. فولاد فرم سپاهان
11. شرکت ایران اسپیرال
12. شرکت سریر صنعت امیر
13. نورد لوله کوثر صنعت اسپادانا
14. شرکت لوله و پروفیل کاوه کشاورز
15. صبا فولاد منظومه
16. فولاد اصفهان
17. شرکت مهیار پروفیل سپاهان
18. شرکت پروفیل آسیا
19. فولادگستر حداد
20. فولاد آلیاژی اصفهان
21. اصفهان در
22. گروه صنعتی آبانگان
23. گروه صنعتی نیکان پروفیل
24. مجتمع فولاد کیمیا
25. پروفیل پایا اصفهان
26. فولاد کوهپایه
27. فولاد علویجه
28. گروه صنعتی سپاهان
استان اصفهان بیشترین تعداد کارخانههای فولاد کشور را در خود جای داده است و کارخانه فولاد مبارکه که در این استان قرار دارد به تنهایی 50 درصد نیاز کشور به فولاد را تامین میکند. در حال حاضر اصفهان بیسابقهترین خشکسالی نیم قرن اخیر خود را تجربه میکند و مشکل کمبود آب در این استان به بحران چند بعدی تبدیل شده است. بر اساس آمار و ارقام منتشر شده میانگین بارندگی سال آبی 1400 در این استان تا کنون رقمی حدود 134 میلیمتر بوده که از حد نرمال بارندگی کشور بسیار پایینتر است. این مسئله در کنار افزایش دمای هوا، افزایش جمعیت و نیاز بیشتر به آب در صنعت و شرب کشاورزی وضعیت آب در این استان را بحرانی کرده است.
پیش از این استاندار اصفهان بیان کرده بود که آب پشت سد زاینده رود تقریبا خالی است و اگر بارندگی استان به همین منوال باشد, اصفهان حتی در تامین آب شرب نیز با مشکل مواجه خواهد شد.
آیا انتقال این صنایع به شهرهای ساحلی منطقی است؟
توسعه صنعت در استانهای کم آب کشور از سال 1332 و تاسیس کارخانه ذوب آهن اصفهان شروع شد و در 4 دهه گذشته شدت پیدا کرد. در حال حاضر بخش زیادی از مردم استانهای فلات مرکزی ایران در صنایع فولاد مشغول به کارند به طوری که تنها در اصفهان 45 درصد مردم از طریق کار صنعتی ارتزاق میکنند. همچنین در این سالها هزینه زیادی برای توسعه این صنایع صورت گرفته است و بخش زیادی از بودجه کشور سالانه به توسعه, بازسازی و تعمیر این کارخانهها اختصاص یافته است.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که در حال حاضر انتقال این صنایع به نوار ساحلی به دلیل هزینه بسیار زیاد توجیه ندارد و بهتر این است که با هزینه کمتر و استفاده از فناوریهای جدید فرآیند بازچرخانی آب, استفاده از پساب کارخانهها و بالابردن راندمان کاری در کنار کاهش مصرف آب مورد توجه قرار گیرد.
انتهای پیام/